Thực hư việc dùng chất thải nguy hại của Formosa Hà Tĩnh san lấp mặt bằng

Vừa qua, dư luận tại Hà Tĩnh xôn xao khi một số trang Facebook đưa thông tin một doanh nghiệp sử dụng “hàng ngàn tấn chất thải nguy hại từ công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS) để san lấp mặt bằng”.
  Thông tin này được chia sẻ rầm rộ trên mạng xã hội khiến cho người dân lo lắng.

Thực tế, “hàng ngàn tấn chất thải nguy hại từ Formosa” mà người dùng mạng xã hội Facebook chia sẻ thực chất là xỉ thép.

Theo quyết định số 430/QĐ-BXD về việc ban hành chỉ dẫn kỹ thuật “Xỉ gang và xỉ thép sử dụng làm vật liệu xây dựng” của Bộ Xây dựng ngày 16/5/2017, xỉ thép được tạo ra từ quá trình sản xuất thép. Tùy thuộc vào lò luyện thép mà xỉ thép được chia thành 2 loại: Xỉ lò thổi (BOF) và xỉ lò hồ quang điện (EAF).

Trong đời sống, 2 loại này được dùng làm vật liệu hạt rải đường; cốt liệu cho bê tông atphan; vật liệu cho san, đắp công trình; làm cọc đầm chặt. Các vật liệu trên được ứng dụng nhiều ở nước ngoài và đã có sản phẩm sản xuất, cung ứng ở Việt Nam…
 
Ngày 5/9 vừa qua, Bộ Xây dựng đã ban hành văn bản số 2119/BXD-VLXD gửi UBND tỉnh Hà Tĩnh về việc hướng dẫn sử dụng xỉ thép đã được hợp chuẩn làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và vật liệu trong các công trình xây dựng, giao thông.

Văn bản này khẳng định, xỉ thép của công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh đã được hợp chuẩn làm vật liệu san lấp, đường giao thông, nguyên liệu cho sản xuất xi măng thì được khuyến khích sử dụng như chỉ dẫn trong các tiêu chuẩn.

Do đó, Bộ Xây dựng đề nghị UBND tỉnh Hà Tĩnh hướng dẫn các đơn vị sử dụng rộng rãi xỉ thép đã được hợp chuẩn của công ty FHS làm vật liệu san lấp, làm đường giao thông, phụ gia trong sản xuất xi măng.

Trước mắt ưu tiên sử dụng xỉ thép được hợp chuẩn của FHS cho các công trình bên ngoài FHS nhằm thay thế nguồn vật liệu xây dựng được khai thác từ tự nhiên, tiết kiệm nguồn tài nguyên khoáng sản.

Nguồn vật liệu mới

Ông Hoàng Thanh Tùng - Phó trưởng Ban quản lý khu kinh tế Hà Tĩnh cho biết, xỉ thép của FHS phát sinh với khối lượng khoảng 918.000 tấn/năm.

Xỉ thép này đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật được chỉ dẫn tại quyết định 430/QĐ-BXD của Bộ Xây dựng, đã được Viện Vật liệu xây dựng thuộc Bộ chứng nhận hợp chuẩn phù hợp với Tiêu chuẩn sản phẩm (JIS A 5015:2013 và BS EN 13242:2013).
  Xỉ thải FHS được Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (Sở Khoa học & Công nghệ Hà Tĩnh) tiếp nhận đăng ký công bố sản phẩm xỉ thép dùng cho các mục đích cấp phối làm vật liệu san lấp cho công trình xây dựng, công trình giao thông và làm phụ gia xi măng.

Cũng theo ông Tùng, việc sử dụng xỉ thép Formosa là để hưởng ứng chính sách của Chính phủ khuyến khích tái chế, tái sử dụng chất thải rắn. Hoạt động tái sử dụng xỉ thép trong và ngoài nhà máy FHS đang lần lượt được thực hiện, trên cơ sở chất lượng xỉ thép tốt và có thể thay thế vật liệu đá tự nhiên, nhằm hỗ trợ đẩy mạnh ứng dụng xỉ thép vào các công trình trong nước để giảm thiểu tình trạng hao hụt tài nguyên thiên nhiên.

Việc sử dụng xỉ thép từ FHS đã được hợp chuẩn không chỉ bổ sung cho Hà Tĩnh và các địa phương lân cận nguồn vật liệu vô tận mới, giảm bớt gánh nặng trong việc khai thác nguồn tài nguyên tự nhiên, mà còn góp phần tiết kiệm tài nguyên khoáng sản, bảo vệ môi trường.