Sáng 24/12, huyện Hương Khê phối hợp Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh và Tỉnh đoàn Hà Tĩnh tổ chức Tết Chăm Cha Bới cho đồng bào dân tộc Chứt tại bản Rào Tre, xã Hương Liên.

Tộc người Chứt - tộc người duy nhất ở Hà Tĩnh, sinh sống tại bản Rào Tre, xã Hương Liên, huyện Hương Khê. Đối với dân tộc Chứt, ngoài Tết Nguyên đán còn có những Tết chứa đầy nét đẹp độc đáo và mang đậm bản sắc riêng như Tết Lấp Lỗ và Tết Chăm Cha Bới.

Sáng 5/12, huyện Hương Khê phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh, Tỉnh đoàn Hà Tĩnh tổ chức chương trình vui Tết Chăm Cha Bới cho đồng bào dân tộc Chứt ở Bản Rào Tre, xã Hương Liên.

Tết Lấp lỗ với ý nghĩa "cắm lỗ, gieo hạt", báo hiệu đã hoàn thành việc gieo, trỉa trên nương rẫy. Lễ hội nhằm gìn giữ, phát huy những phong tục, tập quán tốt đẹp về văn hóa dân gian, nghi lễ truyền thống của dân tộc Chứt.

Từ một tộc người du canh du cư, phải trông chờ vào sự trợ giúp hoàn toàn của Nhà nước và BĐĐP Hà Tĩnh, giờ đây người Chứt đã ổn định cuộc sống. Và quả ngọt đầu tiên là bản đã có nữ sinh dân tộc Chứt đầu tiên đỗ đại học, khắp bản làng ai cũng vui mừng, phấn khởi.

Sáng 17/7, thông tin từ Bệnh viện đa khoa Hà Tĩnh (BVĐK) Hà Tĩnh, bệnh viện này vừa cứu sống bệnh nhi sinh non ở tuần thai thứ 32 người dân tộc Chứt ở bản Rào Tre, xã Hương Liên, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh).

Ngày càng có nhiều đứa trẻ ở bản Rào Tre, xã Hương Liên, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh được sinh ra với bố hoặc mẹ là người dân tộc Chứt. Chúng lớn lên thông minh, khỏe mạnh, tạo niềm tin về sự đổi thay ở vùng đất vốn còn nhiều khó khăn. Sau nhiều năm, BĐBP Hà Tĩnh làm cầu nối se duyên nhiều chàng trai, cô gái đồng bào dân tộc Chứt có điều kiện tìm hiểu, tiến tới hôn nhân với bạn đời ở những địa phương khác, là người dân tộc khác.

Sau hơn nửa thế kỷ được phát hiện và đưa về định cư dưới chân núi Kà Đay, cuộc sống của người Chứt ở bản Rào Tre (xã Hương Liên, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh) đã đổi thay rõ rệt.

Vốn sống du canh, du cư trong tận rừng sâu, tách biệt hoàn toàn với xã hội nên còn lắm hủ tục. Sau khi được Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh phát hiện đưa về định cư tại bản Rào Tre, đồng bào dân tộc Chứt đã biết trồng trọt, chăn nuôi và làm chủ cuộc sống.

Từ mô hình “Con nuôi đồn Biên phòng”, những cháu bé người dân tộc thiểu số, mồ côi cha, mẹ, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn đã được BĐBP Hà Tĩnh nhận nuôi. Điều này không chỉ giúp các cháu có điều kiện ăn học tốt hơn, mà còn mở ra những cơ hội mới trên con đường lập thân, lập nghiệp.

Trở lại bản Rào Tre vào dịp này, chúng tôi cảm nhận được cuộc sống nơi đây đã có nhiều đổi thay. Rõ nhất là những ngôi nhà cao, rộng, sáng màu ngói mới đã xuất hiện ngày càng nhiều bên những ngôi nhà gỗ thấp nhỏ, cũ kĩ trước đây. Nơi đây, còn có một nữ trưởng bản chưa đầy 30 tuổi “cầm cương” bao nhiêu năm qua của “bộ tộc lá vàng” từng sống trong rừng sâu ở Hà Tĩnh, điều có lẽ xưa nay hiếm…

Tiếp tục phát huy mạnh mẽ truyền thống “lá lành đùm lá rách”, tinh thần xung kích vì cộng đồng, những ngày giáp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019, tuổi trẻ cả nước sôi nổi triển khai nhiều hoạt động thiện nguyện, với mong muốn sẻ chia, mang Tết ấm áp đến với đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) có hoàn cảnh khó khăn.

 Có thừa nhiệt huyết, niềm thương với lũ trẻ người Chứt ở bản Rào Tre, nên trước những thiếu thốn của lũ trẻ dân tộc Chứt, nhiều lúc cô giáo Hoàng Thị Hương đã lặng thầm bật khóc. Có những ước muốn nhỏ bé, giản dị của cô nếu thành sự thật sẽ có thể giúp những đứa trẻ nơi bản nghèo thêm tiếng cười…

Chân núi Ka Đay bây giờ không chỉ có tiếng đàn Trbon mà còn ấm lên tiếng ê a của học trò dân tộc Chứt. Hơn 20 năm cô giáo Hương đã vượt cầu tràn đưa chữ về núi.