Vàng tặc “ khoét thủng” Vườn quốc gia Vũ Quang

v\:* {behavior:url(#default#VML);} o\:* {behavior:url(#default#VML);} w\:* {behavior:url(#default#VML);} .shape {behavior:url(#default#VML);}

Kỳ 1:  Thảm cảnh sau tiếng máy hút

Tình trạng khai thác vàng trái phép tại Vườn quốc gia Vũ Quang(Hà Tĩnh) đã diễn ra từ lâu, không ít lần cơ quan chức năng đẩy đuổi, nhưng đâu vẫn còn đấy “vàng tặc” vẫn hoạt động. Hậu quả, không chỉ sông, núi rộng lớn đã bị đào bới nham nhở, hệ luỵ từ việc khai thác vàng nơi đây đang là ẩn hoạ lớn đến môi trường sinh thái, Nhà nước thất thu nặng nề do thực trạng này gây ra.

Đột nhập lãnh địa khai thác vàng trái phép

Vào vai thợ săn thú rừng đột nhập lãnh địa

Những ngày đầu tháng 6/2013, phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường có mặt tại xã Hương Điền, huyện Vũ Quang, nơi được xem là “thủ phủ” của bọn “Vàng tặc” đang ngày đêm đục khoét khu vực rừng quốc gia, nuôi cơn khát làm giàu.

Để mục sở thị khu vực bãi vàng, lúc đầu chúng tôi chưa dám mạo hiểm vì được biết một số phần tử ở đây rất manh động. Trước đó, người dân địa phương cho biết nếu phát hiện người lạ có dấu hiệu khả nghi vào bọn chúng sẽ báo cho nhau tẩu tán vật dụng vào hầm hoặc dùng người khống chế ngay từ cửa rừng. Khi cơ sở của chúng tôi báo tin về, ở khu vực Khe Đừng có một nhóm đối tượng đang dùng máy hút khai thác, nhiều phương án đột nhập được đưa ra. Sau cuộc hội kiến triển khai kế hoạch nhanh được thực hiện, một người dân bản địa cũng đã đồng ý dẫn đường cho phóng viên tiếp cận các địa điểm khai thác.

Từ trung tâm xã Hương Điền, huyện Vũ Quang, thách thức đầu tiên phải vượt qua đó là con sông Ngàn Trươi, sau đó cuốc bộ gần 3 cây số đường rừng mới có mặt tại điểm khai thác Khe Đừng. Đứng bên tả ngạn của thượng nguồn sông Ngàn Trươi, phóng tầm mắt xa xa về phía tây Vườn quốc gia Vũ Quang, núi rừng nơi đây bạt ngàn màu xanh của cây, trong tiếng âm vang ồn ào của máy hút quặng khiến núi rừng nơi đây nhộn như chốn công trường đang thi công. Khi mặt trời đã lưng chừng núi, trong vai thợ săn thú rừng, phóng viên bắt đầu chuyến hành trình xâm nhập một số lãnh địa “vàng tặc”.

Với hàng trăm hố được đục khoét nham nhỡ ăn sâu vào núi rừng mà bọn vàng tặc bỏ lại, đường dẫn vào lãnh địa vàng hiện trước mắt chúng tôi ngoằn nghèo như một ma trận và nếu không thông thạo địa hình thì chỉ cần quá một bước chân có thể rơi xuống hầm sâu. Bao nhiêu đất đá, hóa chất độc hại đều tuôn ra suối khiến nước đục ngầu, váng dầu và hóa chất lềnh bềnh trôi ra sông Ngàn Trươi. Đá lởm chởm, không khí ẩm lạnh, không gian có chỗ chật hẹp đến mức con người phải nằm sấp mình trườn như loài rắn mới luồn qua được.

Theo lời người dẫn đường, thường thì ngày đêm ở các khu vực này có hàng  chục người khai thác quặng vàng trái phép. Trong đó có những nhóm người được thuê làm để nhận tiền công. Lực lượng chức năng không “rành” hang ngách bằng họ, nên có truy quét họ nấp đâu đấy, khi lực lượng này đi rồi thì họ tiếp tục công việc của mình.

Men theo lối mòn nhỏ do những người đặt bẫy thú tạo nên, đi bộ thêm nữa tiếng đồng hồ nữa, lúc này âm vang tiếng máy hút quặng ngày càng lớn dần và hiện ra trước mắt chúng tôi là đại “công trường” khai thác vàng trái phép đang diễn ra.

Cận cảnh “công trường” vàng tặc

Với bất cứ ai khi chứng kiến cảnh máy hút gầm rú giưa núi rừng, hàng chục lao động miệt mài với công việc cũng nghĩ rằng “công trường” khai thác vàng trên là hợp pháp. Thế nhưng, mọi chuyện lài hoàn toàn trái ngược, thậm chí có thể gọi đây là “lãnh địa” vàng tặc đang khiến các cơ quan chức năng ở Hà Tĩnh đau đầu nhất hiện nay.

Ngay giữa trưa, trên “công trường” khai thác vàng trái phép ở Khe Đừng, có đến 5 chiếc máy bơm đang hút quặng sa khoáng đưa vào máy sàng lọc. Quanh những hầm vàng là hệ thống ống hút chằng chịt, chưa kể còn có nhiều lán trại được dựng khá kiên cố, cho thấy những người khai thác vàng ở đây hoạt động rất chuyên nghiệp và dài ngày.

Núi rừng bị đào xới không thương tiếc Máy sàn lọc được các phu vàng trang bị sử dụng để tách quặng

Người dẫn đường tiết lộ, trên địa bàn hiện có ba khu vực khai thác vàng tự phát tương tự, bãi vàng phía Khe Đừng do một người ở Hà Tĩnh làm chủ, thuê lao động ngoài bắc vào khai thác, còn hai bãi phía dưới giáp với địa giới huyện Hương Sơn là của ông T trú quán ở Hương Sơn làm chủ .

Theo một số người dân ở địa phương, những năm trước, suối Khe Đừng vẫn còn trong xanh, mỗi trưa hè nhân dân quanh vùng kéo nhau đi câu cá tránh nắng. Nay do nạn khai thác vàng trái phép làm nguồn nước đục ngầu, đặc quánh. Người dân cũng không dám lội suối vì sợ trong nguồn nước có các chất độc hại.

Được biết, các cơ quan chức năng đã nhiều lần truy quét dứt điểm tình trạng đào đãi khoáng sản trái phép trên địa bàn, thế nhưng, không hiểu sao cứ mỗi khi ra quân truy quét là bị lộ. Cứ mỗi lần công an vào kiểm tra, thì họ ngưng hoạt động, đưa phương tiện trốn đâu đó.

Bám theo người dẫn đường, đặt chân tới hai địa điểm khai thác vàng giáp ranh với huyện Hương Sơn, chúng tôi không khỏi giật mình trước cả một cánh rừng rộng lớn đã bị đào bới, xới tung nham nhở. Giữa “chốn vàng tặc” lớn này rất nhiều dụng cụ khai thác được bỏ lại, những “phu vàng” đã bị lực lượng chức năng đuổi ra khỏi rừng trước đó. Đi sâu vào những khu vực dàn máy hút đã “ghé qua” cánh rừng còn thảm cảnh hơn với rất nhiều hầm, hố được tạo dựng. Sau những cơn mưa nhiều hố sâu ngập nước tạo nên những cái bẫy chết người. Chỉ một sơ sẩy nhỏ hẳn cũng sẽ gây những tai nạn đau lòng. Quang cảnh nơi đây giống như một trận địa ác liệt vừa mới diễn ra. Không những vậy, hệ luỵ từ nạn “vàng tặc” này còn làm cho dòng suối đổ về sông Ngàn Trươi trở thành “suối chết”.

Thật khó để liệt kê ở Hà Tĩnh hiện có bao nhiêu bãi vàng như thế này. Vì mưu sinh và cũng vì lòng tham, núi rừng Vũ Quang đã và đang từng ngày, từng đêm bị những phu vàng đào xới, lật tung lên, làm cho nhiễm độc bởi các chất hóa học mà chủ yếu là xianua. Những vết thương của đại ngàn Trường Sơn cứ lở loét dần ra dưới bàn tay của con người và đang trở thành ẩn hoạ lớn đối với môi trường sinh thái.

                                                               Theo Đức Cảnh (Báo Tài Nguyên & MôiTrường)

Normal 0 false false false MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;}