Hà Tĩnh: Vụ đẩy 1.000 công nhân ra đường, “khoảng trống” về trách nhiêm?

Câu hỏi về trách nhiệm của BQL KKT Vũng Áng trong việc chuẩn bị cơ sở hạ tầng?

Toàn bộ nội dung văn bản đều thống nhất một nội dung: Việc CP Xuất nhập khẩu thuỷ sản Nam Hà Tĩnh (SHATICO) cho thuê đất là sử dụng đất sai mục đích (sai Luật Đất đai, Luật Doanh nghiệp); 

việc công ty NIBELC xây dựng công trình trên đất là sai phạm (sai Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường, PCCC…). Việc xây dựng mặc dù đã bị đình chỉ, ngăn chặn nhiều lần nhưng công ty vẫn tiếp tục thực hiện, để thành “chuyện đã rồi”, gây bức xúc cho nhân dân Kỳ Nam. 

Từ đó, buộc SHATICO phải phá dỡ công trình xây dựng, và trong 10 ngày phải tiến hành làm việc với BQL KKT Vũng Áng về phương án di chuyển và sẽ được giới thiệu về địa điểm di dời. Việc di dời sẽ có lộ trình từng bước, tránh ảnh hưởng đến công việc, đời sống của công nhân.

Là người trực tiếp tham gia buổi họp hôm đó, chúng tôi thấy nhiều nội dung quan trọng trong cuộc họp đã bị bỏ qua.

Taij cuộc họp này ông Phan Phương Nguyên, Chủ tịch HĐQT Công ty NIBELC phát biểu: Nguyên nhân của sự việc hôm nay là do tại thời điểm kí hợp đồng với Formosa để triển khai dự án, tại KKT Vũng Áng ngoài vị trí của Công ty Hoành Sơn chưa có vị trí nào có thể cho thuê mặt bằng làm nhà ở cho công nhân. 

Mà mặt bằng của Cty Hoành Sơn thời điểm đó còn đang rất dỡ dang, điện, nước và các cơ sở hạ tầng khác đều thiếu. Vậy trách nhiệm chuẩn bị cơ sở hạ tầng trong một thời gian dài để đón tiếp các nhà đầu tư của BQL KKT Vũng Áng ở đâu?

Do đó, buộc Công ty phải kí kết hợp đồng với SHATICO  để thuê mặt bằng. Việc công ty NIBELC thuê mặt bằng, xây dựng trụ sở tại vị trí hiện tại BQL KKT Vũng Áng đã biết ngay từ đầu. Việc tuyển dụng lao động được tiến hành tại khu nhà tạm này Ban quản lý KKT đều biết.

Ông Nguyên cũng thẳng thắn chỉ ra, ông Hồ Anh Tuấn đưa ra nhiều văn bản về việc công ty NIBELC sai phạm, nhưng lại không hề nhắc đến nhiều văn bản phản hồi của doanh nghiệp này về việc đề nghị các cơ quan chức năng của Hà Tĩnh giới thiệu mặt bằng để làm nhà ở cho công nhân, kể từ cuối năm 2012, tất cả những văn bản này đều không có hồi âm.

Trong thời gian 9 tháng vừa qua, hơn 1.000 công nhân của NIBELC đã làm được rất nhiều việc xây dựng cơ bản nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án Formosa, mà nhiều vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước về thăm công trường cũng như các cơ quan truyền thông đã ghi nhận. Ông Nguyên đề nghị với tư cách là Trưởng BQL KKT Vũng Áng, ông Tuấn nên ghi nhận những đóng góp đó, nên nhìn nhận vấn đề ở một tầm cao hơn, không nên chỉ “xoay” vào việc xây dựng khu nhà tạm cho công nhân không phép.

Trong các văn bản kiến nghị gửi các cơ quan chức năng công ty NIBELC đã thừa nhận việc mình làm nhà tạm là sai nên đề nghị bị xử phạt hành chính. Còn việc phá dỡ khu nhà ở 16 tỷ chỉ để lại một bãi đất trống là một việc quá lãng phí, trong khi không hề có công trình gì cấp bách để buộc phải phá dỡ. Và trong sự việc này, BQL KKT Vũng Áng cũng cần có trách nhiệm lo cho chỗ ăn ở của 1.000 công nhân, trong đó có 500 công nhân là con em người Hà Tĩnh.

Ngay cả vị trí mà trước đó, BQL KKT Vũng Áng đã đồng ý cho SHATICO xây dựng chỗ ở cho công nhân, nay hai DN xin chuyển nhà tạm ra, ông Tuấn cũng không đồng ý! Bây giờ BQL KKT Vũng Áng kiên quyết tháo dỡ, thì 1.000 công nhân sẽ “đi đâu về đâu”?  

Về việc Ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng giới thiệu cho Cty NIBELC vào thuê đất của Cty Hoành Sơn sau khi di dời, ông Nguyên đặt câu hỏi: Tại sao ban đầu Cty Hoành Sơn được Ban quản lý KKT cấp cho 41,7 ha đất mục đích là để làm khu công nghiệp nhưng sau đó lại được chuyển mục đích sang cho thuê mặt bằng với rất nhiều ưu đãi trong khi công ty NIBELC thì lại bị làm khó đủ đường?

Ông Nguyễn Phương Hoan - Phó Giám đốc công ty NIBELC cho biết: Hiện tại 1000 công nhân công ty đang xây dựng cảng nước sâu Sơn Dương dài 7 km cho Tập đoàn PORMOSA trên một dây chuyền đồng bộ và cực kỳ hiện đại. Do vậy nếu việc phải di dời đồng loạt chỗ ăn ở của công nhân sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ của dự án, đồng thời thiệt hại về kinh tế là rất lớn. Ông Hoan cũng chỉ ra rằng nếu công việc tại dự án này bị đình trệ sẽ kéo theo việc nhiều doanh nghiệp, công nhân và thiết bị máy móc trên địa bàn huyện Kỳ Anh (hiện đang là đối tác của Samsung và NIBEL) cũng sẽ bị thiệt hại lớn lớn.               

Ông Thái Chi Pháp, đại diện Formosa phát biểu: “Nếu 1.000 công nhân của NIBELC trong một thời gian không vào thi công trong công trường của Formosa thì sẽ ảnh hưởng đến tiến độ của Formosa. Hi vọng dựa trên các qui định của pháp luật Việt Nam, các bên sẽ tìm ra phương án thoả đáng”.

Ông Nguyễn Tiến Hùng - Phó chủ tịch UBND huyện Kì Anh phát biểu: Chúng tôi chia sẻ với hai DN, nên tạo cơ hội cho hai DN khắc phục, việc khắc phục cần có lộ trình. Đây là sự việc đan xen giữa tình và lí. Hai DN cần có sự phối hợp với BQL KKT trong việc xử lí.                                                          

Ông Nguyễn Đình Vin, Chủ tịch UBND xã Kì Nam có ý kiến: Hiện nay người dân Kì Nam đã hiểu công nhân chỉ ở tạm, không phản đối về việc xây dựng khu nhà cho công nhân nữa. Còn việc phá dỡ khu tạm nên cân nhắc, vì gây thiệt hại rất lớn, ảnh hưởng đến tiến độ dự án, do đó cần có giải pháp phù hợp.                                     

Tuy nhiên, các nội dung nói trên không được phản ánh trong văn bản thông báo kết luận về cuộc họp của BQL KKT Vũng Áng.  

Công ty NIBELC đề xuất lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh hỗ trợ giới thiệu mặt bằng                 

Ngày 25/6/2013, Công ty NIBELC có công văn số 25/2013/NIBELC-CV gửi Bí thư tỉnh uỷ và Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, đề nghị tỉnh Hà Tĩnh hỗ trợ giới thiệu địa điểm để doanh nghiệp làm các thủ tục xin cấp đất lâu dài để làm kho tàng, khu đào tạo nghề và khu nhà ở cho cán bộ, công nhân, diện tích khoảng 5 ha. Vị trí khu đất trong vòng bán kính dưới 10km tính từ khu vực thi công đê chắn sóng, thuận tiện về hạ tầng, đường sá…Đề nghị UBND tỉnh hỗ trợ mặt bằng sạch và kết nối hạ tầng. Đồng thời được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư.

Công ty cam kết trong vòng 1 tháng sẽ có dự án và hoàn thiện thủ tục cấp đất, trong vòng ba tháng kể từ khi chuẩn bị xong công trình hạ tầng, sẽ di dời toàn bộ công nhân đến vị trí mới.   

Ngày 26/6, trả lời PV Tamnhin.net về việc này ông Hồ Anh Tuấn - Trưởng Ban quản lý KKT Vũng Áng cho biết: Tôi vừa nhận được công văn của Công ty NIBELC về việc tiến hành các thủ tục xin cấp đất. Tuy nhiên, trong văn bản này có một số nội dung chưa được hợp lí như họ đề nghị được cấp đất lâu dài, mặt bằng phải sạch và diện tích (5 ha - PV) là quá lớn so với nhu cầu sử dụng.  

                                                                                                                                                                 Theo Hà Vy - Quang Đại (Báo Tầm nhìn)