Mộ của 10 cô gái còn rất trẻ ấy nằm trên dãy đồi Trọ Voi cao vút thông xanh. Trên đài tưởng niệm các cô gái và trên 10 ngôi mộ, chỉ có một màu trắng tinh khiết đến nao lòng của hoa cúc trắng. Đã bao năm trôi qua, nhưng trên mộ họ lúc nào cũng nghi ngút khói hương. Những bông cúc trắng lúc nào cũng tươi rói.
Khu mộ 10 cô gái Ngã ba Đồng Lộc |
Mỗi ngày, hàng chục đoàn khách từ khắp nơi trong nước và quốc tế đến đây, kính cẩn nghiêng mình trước vong linh họ. Thắp những cây nhang lên từng ngôi mộ, nhìn ảnh của từng người, chúng tôi chợt có cảm giác như bắt gặp những nụ cười. Những người nằm dưới mộ có lẽ cảm thấy thanh thản vì sự hy sinh của họ không hề vô ích.
Những bông cúc trắng luôn tươi rói |
Phía sau mộ của các cô gái có một tấm bia đá khắc bài thơ “Lời thỉnh cầu ở nghĩa trang Đồng Lộc” của nhà thơ Vương Trọng. Trong đó có câu: “Thỉnh cầu đất cằn cỗi nghĩa trang/Cho mọc dậy vài cây bồ kết /Hương chia đều trong hư ảo khói nhang”. Từ ý tưởng của bài thơ, người ta đã trồng hai cây bồ kết. Tán cây tỏa bóng râm mát một vùng rộng của nghĩa trang. Trên đài tưởng niệm lúc nào cũng có những trái bồ kết khô đen nhánh.
Nhà truyền thống TNXP toàn quốc |
Đối diện với khu mộ là hệ thống di tích bao gồm Nhà truyền thống TNXP toàn quốc, nơi tái hiện rõ nét và sinh động cuộc sống của họ. Ngắm nhìn các nhóm tượng, tượng đài, những chiếc xe tăng, xe tải vẫn còn xanh lá ngụy trang, đọc những câu khẩu hiệu đã từng là lý tưởng cháy bỏng của thanh niên thời ấy, bỗng rưng rưng cảm xúc. Đặc biệt sinh động là hệ thống sa bàn lập trình bằng điện tử, tái hiện chiến trường Đồng Lộc trong những năm tháng chiến tranh.
Bảo tàng Đồng Lộc |
Nằm dưới thung lũng trong khuôn viên của khu di tích, nơi ngày xưa chi chít hố bom, nay mọc lên một tượng đài Chiến thắng uy nghi. Phía trước tượng đài là ngã ba, nơi giao nhau của ba huyết mạch giao thông. Xung quanh chân tượng đài là biểu tượng của khói lửa, đạn bom và các áng mây biểu trưng cho hòa bình, màu xanh bất diệt của bầu trời Đồng Lộc.
Tượng đài Chiến thắng |
Ngày 2-1-2011, trên núi Mũi Mác, sau lưng Tượng đài chiến thắng, Tháp chuông Ngã ba Đồng Lộc được khánh thành, gồm 7 tầng, 8 mái, cao 37m, như một biểu tượng kiêu hãnh của khát vọng hòa bình và độc lập dân tộc.
Tháp chuông trên núi Mũi Mác |