Từ nhu cầu của bản…
Bản Rào Tre về đêm tĩnh lặng hơn bao giờ hết. Ánh sáng của những chiếc bóng điện càng làm rõ hơn những dãy nhà tranh tạm bợ, xen lẫn những ngôi nhà sàn cũ kỹ, nhỏ hẹp của bản. Trong gia đình 5 người, chị Hồ Thị Nhỏ cũng khó để bố trí được không gian thuận tiện cho trẻ con học bài. Ba đứa ngồi chung một cái bàn nhỏ ngay cạnh chiếc giường ngủ chung của vợ chồng. Bố đang tựa cửa ngó con học, mẹ thì vừa nấu bếp, vừa nói vọng lên nhắc nhở con tập trung vào việc học.
Ngay bên cạnh, túp lều nhỏ của Hồ Thị Xanh vừa tách hộ, tất cả sinh hoạt chỉ gói gọn trong cái không gian chưa đầy 20 mét vuông. Độc một cái giường được ghép bằng cây rừng và một khu bếp cỏn con để nấu ăn.
Đó là cảnh của chục năm về trước. Thời ấy Rào Tre đủ quỹ đất để phát triển sản xuất, xây dựng nhà ở nhưng những năm gần đây khi con lập gia đình, sinh con đẻ cái thì nhu cầu tách hộ ngày càng lớn. Đất ở bắt đầu chật chội, đất sản xuất phải chia nhỏ để ai ai cũng có một ít mà làm ăn. Những ngôi nhà tạm bắt đầu xen dắm giữa không gian trước đây quy hoạch là trồng trọt. Chưa bao giờ, vấn đề nhà ở và đất ở lại trở nên cần thiết như lúc này. Đặc biệt, trong điều kiện nhà ở nông thôn trở thành một tiêu chí trong phong trào xây dựng nông thôn mới.
…đến những hỗ trợ kịp thời
Từ nhu cầu bức thiết của người dân, Đảng, Nhà các cấp đã có nhiều chính sách hỗ trợ đồng bào tiền, bộ đội giúp công chỉnh trang từng ngôi nhà sao cho đạt chuẩn. Mấy tháng nay, gia đình chị Hồ Thị Nhỏ đã được chuyển lên ngôi nhà mới. Toàn bộ khuôn viên ngôi nhà cũ được tháo dỡ, mở rộng thành vườn để tăng gia sản xuất. Với chị, đây quả thực là điều chưa bao giờ nghĩ đến. “Có nằm mơ ta cũng không nghĩ có nhà đẹp thế này để ở. Cảm ơn Đảng, Nhà nước và các chú bộ đội nhiều lắm”, chị Nhỏ phấn khởi nói.
Bà Hồ Thị Nậm – người nhiều tuổi hơn cả cây thông rừng đầu bản cũng vừa được nhận bàn giao ngôi nhà mới từ Bộ đội Biên phòng tỉnh, nói: “Nhà nước đầu tư cho bà con nhiều thứ, nay lại cho cả nhà ở nữa. Thật là ơn lắm lắm...”. Trên nền ngôi nhà tạm bợ, xuống cấp vì mưa nắng bao năm, BĐBP đã san lấp mặt bằng, mua vật liệu, rồi tự tay xây, lợp từng viên ngói. Với bà Nậm, niềm vui ngày vào ở nhà mới cũng lớn lao như những ngày đầu bà được bộ đội đưa về, lo cho ăn, mặc, dạy cho trồng lúa, học chữ…Còn rất nhiều nữa những ngôi nhà mới thời gian qua được bộ đội xây dựng hoàn thiện bàn giao cho bà con sử dụng.
Theo báo cáo của Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh, nhiều năm qua, với sự nỗ lực của các cấp các ngành, đặc biệt là lực lượng bộ đội biên phòng, đời sống của bà con đồng bào dân tộc Chứt đã cải thiện rất nhiều. Riêng về nhà ở, các hộ dân được hỗ trợ để chỉnh trang và xây dựng nhà mới. Từ đề án 2571 của UBND tỉnh, nhiều chính sách liên quan đến nhà ở, phát triển kinh tế, hỗ trợ sinh hoạt được triển khai. Mỗi cặp vợ chồng kết hôn giữa người Chứt và người Kinh đều được tạo điều kiện về nhà ở như thế này. Đặc biệt, trong năm 2017, UBND tỉnh cũng đã quyết định hỗ trợ 300 triệu đồng, giao bộ đội biên phòng làm mới 6 ngôi nhà, từng bước giúp bà con giải quyết đần những bức thiết trước mắt về nhà ở. Cũng từ đây, việc chỉnh trang nhà ở sẽ được bộ đội hướng dẫn để người Chứt cùng bắt tay, đồng hành, tham gia xây dựng nông thôn mới ngay trong từ chính gia đình mình.
Thiếu tá Nguyễn Tiến Khánh – Chính trị viên – Đồn Biên phòng bản Giàng cho biết, việc hỗ trợ, giúp đỡ đồng bào Chứt xây dựng nhà mới chẳng những góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho bà con mà còn là toạ nên động lực thúc đẩy dân bản tích cực tham gia phong trào xây dựng nông thôn mới. Với sự đồng hành, hỗ trọ của nhiều tổ chức cá nhân việc chỉnh trang, làm mới nhà ở đã và đang từng bước đáp ứng được nhu cầu của bà con bản Rào Tre.
Đi sâu vào bản cũ chừng 3km là khu tái định cư cho đồng bào dân tộc Chứt được thực hiện theo đề án 2571 của UBND tỉnh. Về cơ bản, các điều kiện thiết yếu như: khu vực sản xuất, giao thông, mặt bằng, nguồn nước đã được đảm bảo. Nhà thầu đang gấp rút hoàn thiện các hạng mục cần thiết còn lại để nhanh chóng giải quyết vấn đề về nhà ở và đất sản xuất cho đồng bào. Theo đó, dựa trên nhu cầu tách hộ, giãn dân, sẽ có 11/21 hộ được tạo điều kiện chuyển vào đây trước. Khu tái định cư có đầy đủ trường học, nhà sinh hoạt cộng đồng và nhiều điều kiện thiết yếu khác.
Ông Đậu Xuân Thành – cán bộ kỹ thuật đơn vị thi công dự án cho hay, hiện việc san lập mặt bằng đã thực hiện được hơn 80% khối lượng, sắp tới chúng tôi sẽ xây bể nước, làm đập nước để dẫn nước về cho đồng bào; kéo đường điện về khu tái định cư. để cho bà con ổn định sản xuất và đời sống.
Được biết, thiết kế nhà tại bản Rào Tre dựa trên những đặc điểm truyền thống về nhà của đồng bào dân tộc. Vì thế, để vừa đảm bảo kiên cố, cứng hoá về tiêu chí nhà ở, vừa phù hợp với lối sống, phong tục của bà con nên từ bản vẽ đến thi công đều được chính những bộ đội “ba cùng”, nhiều năm cắm bản ở đây tham gia thực hiện. Sự đồng hành này, không chỉ có ý nghĩa lớn với người dân mà còn giúp địa phương giải quyết trăn trở về tiêu chí nhà ở cho đồng bào dân tộc.
Có thể nói, với đông bào Chứt, đổi thay đang hiện hữu từng ngày. Người Chứt giờ đây đã biết tiếp thu, nắm bắt và chọn lọc thông tin, biết lựa chọn cái hay để học. 41 hộ dân với 148 nhân khẩu về nhận thức, sinh hoạt và lối sống đều đã khác xưa. Sự văn minh tiến bộ đang ngày càng hiện rõ. Bản Rào Tre nay đã có nhà văn hóa, có sinh hoạt cộng đồng. Bà con được giao lưu cùng nhau với nhiều hoạt động văn nghệ, thể dục, thể thao... Xây dựng Nông thôn mới đang mang đến cho bản một sự đổi thay kỳ diệu về mọi mặt mà chính họ không bao giờ nghĩ tới.
Ông Đinh Văn Sánh – Chủ tịch UBND xã Hương Liên – Huyện Hương Khê: “Việc hỗ trợ chỉnh trang, làm mới nhà ở cho đồng bào dân tộc Chứt của Đảng, Nhà nước và lực lượng bộ đội Biên phòng được đồng bào ghi nhận, đánh giá rất cao. Trong tương lai, xã sẽ dần dần tuyên truyền để bà con chuyển sang tự cung, tự cấp, không phải trông chờ vào sự hỗ trợ của nhà nước như lâu nay nữa”. |
Thế Mạnh