Thiếu quyết liệt trong quản lý chợ ở Kỳ Anh (Hà Tĩnh)

Chợ cóc lấn át chợ chính

Với mục tiêu đáp ứng nhu cầu giao thương ngày càng tăng của người dân cũng như xu thế phát triển của đô thị mới, năm 2015 thị xã Kỳ Anh đã di dời, sáp nhập chợ huyện cũ và chợ xép về chợ Kỳ Anh tại khu phố Hưng Thịnh (phường Sông Trí). Chợ Kỳ Anh được thiết kế, xây dựng theo quy mô của chợ hạng 1, với hàng nghìn mét vuông sàn, đáp ứng hơn 1.000 ki-ốt, với tổng mức đầu tư hơn 160 tỷ đồng. Nhằm khuyến khích tiểu thương đến kinh doanh ở chợ mới và đưa hoạt động thương mại, dịch vụ đi vào quy củ, chính quyền địa phương đã cam kết thực hiện các giải pháp hỗ trợ người dân như: Hoàn chỉnh các tuyến đường giao thông, kết nối chợ mới với các khu vực dân cư; kiên quyết xóa bỏ chợ cóc, chợ tạm; hỗ trợ lãi suất ngân hàng khi vay tiền mua quầy kinh doanh tại chợ mới… Nhờ đó, chợ Kỳ Anh đã sớm trở thành địa chỉ giao thương sôi động.

Theo số liệu từ Ban quản lý chợ Kỳ Anh, lúc cao điểm, có gần 80% số ki-ốt ở tầng một và các khu vực lân cận đã được người dân đăng ký thuê, mua. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, hoạt động kinh doanh thương mại tại chợ Kỳ Anh ngày càng lâm vào khó khăn, hệ quả, gần 50% số tiểu thương đang kinh doanh ở chợ phải đóng ki-ốt để chuyển hướng làm ăn hoặc tìm điểm kinh doanh mới. Ông Phạm Quốc Điển, tiểu thương ở chợ Kỳ Anh cho biết: Xét về lợi thế thương mại, chợ Kỳ Anh không thể bằng khu vực chợ cũ trước đây, song được chính quyền vận động, tiểu thương đã đồng tình di dời vào chợ mới. Sau khi chợ mới hoạt động, chợ cóc, chợ tạm lại xuất hiện một cách công khai ở khu vực chợ cũ, trong khi các cơ quan chức năng không có biện pháp xử lý. Có những thời điểm, quy mô và tần suất hoạt động của chợ cóc, chợ tạm còn lớn hơn chợ mới. Trước đây, khi đưa chợ mới đi vào hoạt động, chính quyền địa phương đã cam kết hỗ trợ lãi suất ưu đãi ít nhất trong một năm cho người dân mua quầy kinh doanh nhưng đến nay, các hộ mới chỉ được hỗ trợ lãi suất từ ba đến sáu tháng cho nên hoạt động kinh doanh tại chợ mới ngày càng khó khăn.

Khác hẳn với tình cảnh ế ẩm, vắng khách tại chợ Kỳ Anh, trên tuyến đường giao thông ở tổ dân phố Châu Phố (phường Sông Trí) và tuyến quốc lộ 1A đoạn đi qua phường Sông Trí, chúng tôi dễ dàng bắt gặp khung cảnh buôn bán tấp nập. Chợ cóc, chợ tạm họp tràn ra vỉa hè, các dãy ki-ốt treo hàng hóa lấn chiếm gần hết mặt đường, người dân dừng, đỗ xe mua sắm khiến việc lưu thông thường xuyên bị ách tắc. Phó Chủ tịch UBND phường Sông Trí Trần Xuân Lê cho biết: Hiện tại ở khu vực chợ cũ vẫn còn 148 hộ kinh doanh, buôn bán tại nhà. Nhiều hộ dân buôn bán lưu động cũng tập trung về đây. Việc khó nhất là chưa có chế tài để xử lý bởi hiện nay mới chỉ có quy định cấm buôn bán thực phẩm tươi sống tại nhà, còn các mặt hàng khác chưa có cơ sở để xử lý. Theo tìm hiểu, không riêng phường Sông Trí, hiện nay tình trạng chợ cóc, chợ tạm cũng xuất hiện tràn lan tại khu vực lân cận ở xã Kỳ Tân (huyện Kỳ Anh).

Không để trung tâm thương mại núp bóng chợ

Trong khi nỗi lo chợ vắng của các tiểu thương thị xã Kỳ Anh và huyện Kỳ Anh chưa được giải quyết, thời gian gần đây lại xuất hiện thông tin về việc một khu mua sắm, tương đương chợ quy mô hạng 2 sẽ được xây dựng cách chợ cũ 400m.

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, năm 2015 UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư xây dựng dự án khu dân cư Phú Nhân Nghĩa trên diện tích 99.384 m2 tại xã Kỳ Châu (huyện Kỳ Anh), giáp ranh tổ dân phố 2, phường Sông Trí (thị xã Kỳ Anh). Sau khi được UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500, doanh nghiệp tiếp tục đề nghị UBND tỉnh Hà Tĩnh cho phép điều chỉnh mật độ xây dựng khu thương mại dịch vụ (từ 30 - 40% lên 65%) ở khu đất thương mại có diện tích 6.771 m2. Trong thời gian Sở Xây dựng Hà Tĩnh đang lấy ý kiến các địa phương, đơn vị liên quan để hoàn tất các thủ tục cấp phép theo quy định thì Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa (chủ đầu tư dự án) đã thực hiện việc quảng cáo bằng tờ rơi với nội dung “ Khu đô thị Phú Nhân Nghĩa: Phố đẹp - Chợ đông - Cộng đồng thịnh vượng”.

Theo lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Tĩnh: Mặc dù trong Quy hoạch phát triển hệ thống chợ trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đến năm 2020, định hướng đến năm 2025, tại vị trí thực hiện hạng mục dự án Trung tâm mua sắm - Dự án Khu dân cư Phú Nhân Nghĩa không quy hoạch chợ, nhưng việc quảng cáo của chủ đầu tư sẽ xây dựng chợ trong khu dân cư Phú Nhân Nghĩa gây bức xúc, tâm lý bất an cho các tiểu thương trong chợ mới thị xã Kỳ Anh. Sở Xây dựng đã nhận được đơn kiến nghị của 500 tiểu thương chợ Kỳ Anh đề nghị không xây chợ tại khu dân cư Phú Nhân Nghĩa. Người dân cho rằng, nếu xây dựng chợ mới thì 500 tiểu thương ở chợ Kỳ Anh sẽ lâm vào cảnh vỡ nợ. Ngoài ra, trước đây khi đóng cửa chợ huyện cũ và di dời hoạt động kinh doanh sang chợ mới, chính quyền địa phương đã cam kết không xây dựng thêm chợ trong bán kính 3 km cho nên chính quyền cần thực hiện đúng cam kết.

Chủ tịch UBND thị xã Kỳ Anh Nguyễn Quốc Hà cho rằng, căn cứ các tiêu chuẩn, quy định hạng mục Trung tâm mua sắm, dự án khu dân cư Phú Nhân Nghĩa là chợ hạng 2. Theo quy định, chợ hạng 2 có bán kính phục vụ 3 km, phục vụ 90.000 đến 120.000 dân. Trong khi đó, tại khu vực bán kính này đã có trung tâm thương mại, chợ hạng 1 và chợ hạng 3. Vì vậy, việc xây dựng, phát triển trung tâm thương mại mua sắm theo quy mô chợ hạng 2 là chưa phù hợp quy hoạch hiện có. Giám đốc Sở Công thương Hà Tĩnh Hoàng Văn Quảng cho rằng, tại vị trí thực hiện dự án khu dân cư Phú Nhân Nghĩa không có quy hoạch chợ, vì vậy không được xây dựng chợ tại đây. Đối với hạng mục Trung tâm thương mại đã được UBND tỉnh cho phép bổ sung, chủ đầu tư phải thiết kế, xây dựng các hạng mục theo tiêu chuẩn của siêu thị, trung tâm thương mại. Tuyệt đối không được lợi dụng, vận dụng việc thuê mặt bằng kinh doanh dưới hình thức chợ các loại tại khu đất xây dựng trung tâm thương mại.

Để giải tỏa những lo lắng chính đáng của người dân, bên cạnh việc minh bạch thông tin các dự án, tỉnh Hà Tĩnh cần chỉ đạo các đơn vị, địa phương liên quan kiểm tra, giám sát chặt chẽ quy trình xây dựng, vận hành các dự án sau khi được phê duyệt.