Ngày 21/2/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 23/SL hợp nhất các Sở Cảnh sát và Liêm phóng toàn quốc thành Việt Nam Công an vụ, gồm có 3 cấp: Nha Công an Việt Nam, Sở Công an kỳ và Ty Công an tỉnh. Ở các Sở Công an kỳ, Ty Công an tỉnh có Phòng và Ban trật tự làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự công cộng, kiểm soát giấy tờ... Đây là dấu mốc quan trọng đánh dấu sự ra đời của lực lượng làm nhiệm vụ bảo đảm TTATGT thuộc lực lượng CAND. Vì thế, ngày 21/2 hằng năm được lấy là Ngày truyền thống của lực lượng CSGT.
Từ những ngày đầu Cách mạng Tháng Tám và trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, các tổ chức tiền thân của CSGT đã làm nhiệm vụ chỉ đường, kiểm tra xe vận tải, hướng dẫn, kiểm soát giao thông, kiểm tra giúp đỡ người qua lại ở các tuyến đường giao thông quan trọng, các khu vực giáp ranh giữa ta và địch, các cơ quan, kho tàng, bến bãi...; phối hợp bảo vệ đồng bào đi sơ tán, bảo vệ các cuộc hành quân, trú quân; bảo vệ sửa chữa, làm mới cầu đường, bảo vệ giao thông vận chuyển hàng hoá, lương thực, vũ khí, đạn dược; phát hiện những đối tượng lợi dụng phương tiện để hoạt động cho địch.
Sau chiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc thắng lợi, miền Bắc được hoàn toàn giải phóng để tiến lên xây dựng CNXH, miền Nam tiếp tục đấu tranh cách mạng dân tộc thực hiện mục tiêu thống nhất nước nhà. Lực lượng CSGT được thành lập, tham gia tiếp quản Thủ đô và các tỉnh, thành phố, thị xã miền Bắc, đảm bảo TTATGT, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ khôi phục, phát triển kinh tế.
Lực lượng CSGT làm nhiệm vụ phân luồng giao thông trên tuyến cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ (Hà Nội). Ảnh: Doãn Tấn – TTXVN
Trong cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ đối với miền Bắc, lực lượng CSGT vẫn ngày đêm bám trụ kiên cường trên từng tuyến đường, cây cầu, bến phà và những trọng điểm máy bay Mỹ thường xuyên đánh phá để hướng dẫn, chỉ huy, điều hòa giao thông, bảo đảm mạch máu giao thông thông suốt, an toàn, cứu người, cứu tài sản của Nhà nước và nhân dân; phối hợp cùng thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến, công nhân cầu, đường và nhân dân sửa đường, bắc cầu, phá bom nổ chậm, mở đường, thông tuyến cho xe, tàu, thuyền qua lại an toàn, góp phần vào công cuộc đấu tranh và giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, ngày 30/4/1975, miền Nam hoàn toàn giải phóng, đất nước độc lập, thống nhất, Cục Cảnh sát bảo vệ giao thông và Công an các tỉnh, thành phố phía Bắc đã cử nhiều lượt cán bộ, chiến sỹ CSGT tăng cường cho các địa phương miền Nam tiếp quản, ổn định và giữ gìn TTATGT; triển khai công tác đăng ký phương tiện; bảo vệ việc xây dựng, khôi phục và khai thông tuyến đường sắt thống nhất; tuần tra kiểm soát bảo đảm TTATGT trên các tuyến quốc lộ và giao thông đô thị.
Lực lượng CSGT phối hợp mở nhiều đợt tấn công, truy quét tội phạm hình sự trên các tuyến giao thông, tăng cường công tác bảo vệ nội bộ đã góp phần bóc gỡ nhiều mạng lưới tình báo, gián điệp hoạt động trong ngành đường sắt và trên tuyến đường sắt, đập tan âm mưu phá hoại của bọn phản động tại khách sạn ga Hàng Cỏ, triệt phá nhiều băng, ổ nhóm, bắt giữ hàng nghìn tên tội phạm.
Trong thời kỳ “đổi mới”, lực lượng CSGT tiếp tục chứng tỏ là lực lượng nòng cốt trong công tác bảo đảm TTATGT trên các tuyến đường bộ, đường sắt và đường thủy nội địa, góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, bảo đảm cho sự phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế.
Thực hiện đường lối đổi mới toàn diện đất nước của Đảng, trong điều kiện kết cấu hạ tầng giao thông còn nhiều yếu kém, bất cập; phương tiện giao thông vận tải có bước phát triển đột phá về số lượng, chủng loại; tốc độ đô thị hóa nhanh;… tạo ra những phức tạp mới về TTATGT. Trên cơ sở nắm chắc tình hình TTATGT, lực lượng CSGT đã trực tiếp tham mưu cho Bộ Công an, lãnh đạo Công an các cấp chủ động phối hợp với các đơn vị có liên quan trong và ngoài ngành nghiên cứu xây dựng, báo cáo với Đảng, Quốc hội, Chính phủ, cấp ủy, chính quyền các cấp ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, tạo hành lang pháp lý, nghiên cứu đề xuất thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng khoa học công nghệ thông tin trong công tác bảo đảm TTATGT của lực lượng CSGT, cắt giảm nhiều thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi, giảm phiền hà cho nhân dân và tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc đã đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo đảm TTATGT, góp phần phát triển kinh tế - xã hội trong từng giai đoạn phát triển của đất nước.
Năm 2020, trong điều kiện lực lượng CSGT vừa triển khai thực hiện quyết liệt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh COVID-19, vừa tham gia cứu nạn, cứu hộ khắc phục hậu quả tại nhiều địa phương, vừa chủ động, tích cực tham mưu với Bộ, trực tiếp triển khai đồng bộ các giải pháp, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng mạnh mẽ khoa học kỹ thuật trong các lĩnh vực của lực lượng CSGT, góp phần tích cực trong công tác bảo đảm TTATGT.
Trong năm 2020, toàn quốc xảy ra 14.977 vụ TNGT, làm chết 6.857 người, bị thương 11.161 người, giảm sâu cả 3 tiêu chí: Giảm 2.678 vụ (-15,17%), giảm 772 người chết (-10,12%), giảm 2.484 người bị thương (-18,2%) so với năm 2019. Đây là năm đầu tiên trong 10 năm qua, số người chết vì TNGT dưới 7.000 người; ùn tắc giao thông được kiềm chế, công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm đạt được nhiều kết quả, góp phần xứng đáng vào công cuộc giữ gìn an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, phục vụ xây dựng và phát triển đất nước.
Với những thành tích xuất sắc qua 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, toàn lực lượng CSGT có 16 tập thể, 12 cá nhân được tặng thưởng danh hiệu cao quý Anh hùng LLVTND, toàn lực lượng được tặng thưởng 53 Huân chương Chiến công và hàng nghìn huân, huy chương khác, hàng chục nghìn lượt tập thể, cá nhân được các cấp, các ngành khen thưởng. Riêng Cục CSGT đã vinh dự 8 lần được Chủ tịch nước tặng thưởng huân chương.
Năm 2019 và 2020, Thủ tướng Chính phủ hai lần có thư khen lực lượng CSGT vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác bảo đảm TTATGT. Đây là những phần thưởng ghi nhận những thành tích đã đạt được trong công tác, chiến đấu và xây dựng lực lượng, nhằm động viên khích lệ CBCS phấn đấu, rèn luyện tu dưỡng phẩm chất đạo đức, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, vươn lên, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Lực lượng CSGT góp phần xứng đáng vào công cuộc giữ gìn an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội.
Tự hào về những chiến công, thành tích qua 75 năm chiến đấu và trưởng thành, năm 2021, lực lượng CSGT nghiêm túc quán triệt, thực hiện Nghị quyết của Đảng ủy Công an Trung ương và Chỉ thị của Bộ trưởng Bộ Công an về nhiệm vụ công tác Công an năm 2021 và triển khai phong trào thi đua “Vì An ninh Tổ quốc” năm 2021 với một số nội dung chính sau:
Thực hiện có hiệu quả nội dung phong trào thi đua “Vì An ninh Tổ quốc” năm 2021 do Bộ Công an phát động, gắn với tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Chỉ thị số 04 ngày 19-5-2018 của Bộ trưởng Bộ Công an về đổi mới, nâng cao chất lượng phong trào “CAND học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy” trong tình hình mới; cuộc vận động “Xây dựng phong cách người CAND bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ”; gắn phong trào thi đua “Vì An ninh Tổ quốc” năm 2021 với kế hoạch tổ chức phong trào thi đua đặc biệt chào mừng các ngày lễ lớn của đất nước; hướng tới kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống lực lượng CSGT (21/2/1946 - 21/2/2021), thực hiện có hiệu quả khẩu hiệu hành động của Bộ Công an “Chủ động, nêu gương, kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả”, thực hiện năm ATGT Quốc gia với chủ đề “Nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật bảo đảm TTATGT”.
Tổ chức quán triệt, xây dựng kế hoạch chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Công an Trung ương lần thứ VII; thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Chính phủ về công tác đảm bảo TTATGT.
Tiếp tục đề nghị hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về công tác bảo đảm TTATGT, trọng tâm là tham mưu Bộ Công an báo cáo Chính phủ đề nghị Quốc hội đưa Luật Bảo đảm TTATGT đường bộ vào chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội khóa XV; xây dựng các nghị định quy định về công tác bảo đảm TTATGT thuộc chức năng, nhiệm vụ của lực lượng Công an, các thông tư nghiệp vụ của lực lượng CSGT.
Xây dựng, triển khai thực hiện có hiệu quả các kế hoạch cao điểm, kế hoạch chuyên đề bảo đảm TTATGT, trấn áp tội phạm trên các tuyến giao thông; chủ động tham mưu và tổ chức triển khai thực hiện phương án bảo đảm TTATGT, dẫn đoàn phục vụ các hội nghị, sự kiện chính trị, văn hoá lớn, quan trọng của đất nước năm 2021, trọng tâm là Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV; bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026;..
Làm tốt công tác điều tra cơ bản, nắm chắc tình hình hoạt động của người, phương tiện và TTATGT trên tuyến, nhất là nguyên nhân, thời gian, tuyến, địa bàn xảy ra các vụ TNGT nghiêm trọng để xây dựng phương án bố trí lực lượng, phương tiện tuần tra, kiểm soát cho phù hợp; tập trung xử lý vi phạm theo các chuyên đề và xử lý các hành vi là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến TNGT, bố trí khép kín địa bàn và khung giờ thường xuyên xảy ra TNGT; phân công, phân cấp tuyến được giao nhiệm vụ TTKS, xử lý vi phạm gắn với công tác điều tra, giải quyết TNGT. Chủ động tổ chức lực lượng phối hợp thực hiện nhiệm vụ khảo sát, kiến nghị các bất hợp lý, các “điểm đen” về TNGT trong tổ chức giao thông, thực hiện các giải pháp khắc phục ùn tắc giao thông. Phối hợp quản lý hành lang ATGT, giao thông công cộng, giao thông tĩnh.
Đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng. Xây dựng, thực hiện các tiêu chí về cán bộ, chiến sỹ CSGT có bản lĩnh chính trị, tư tưởng vững vàng, sức khỏe, tác phong chính quy trong công tác, chiến đấu và sinh hoạt. "Chống tiêu cực, chống bao che, dung túng cho chủ phương tiện và người vi phạm. Chống hách dịch, cửa quyền, sách nhiễu nhân dân". Tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, thực hiện Đề án “Tiếp tục kiện toàn tổ chức và đổi mới trang phục của lực lượng CSGT”; đề xuất hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Cục và các đơn vị thuộc Cục đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.
Với niềm tự hào 75 năm truyền thống của mình, lực lượng CSGT sẽ tiếp tục phát huy truyền thống, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh, phấn đấu vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo đảm TTATGT, trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới.