Mưu sinh trong màn đêm

Nhọc nhằn nghề "cửu vạn"

Chợ đầu mối Bình Hương rộn ràng từ lúc nửa đêm, nhất là vào những ngày chợ tuần, với những lao động chân tay nhận khuân vác, vận chuyển hàng hóa bắt đầu một ngày làm việc từ 23h tới sáng ngày hôm sau.

Ghi nhận tại sân chợ đầu mối Bình Hương vào tối 30/10, tôi được gặp các cô chú đang nghỉ tay uống nước. Tại đây, ông Tiến (52 tuổi, ở xã Thạch Hưng, thành phố Hà Tĩnh) kể: Nghề bốc vác lao động chân tay hay còn gọi là “cửu vạn” được xem là một nghề nặng nhọc, vất vả và bấp bênh nhất. Những người làm nghề này không chỉ gánh trên mình cơm áo gạo tiền hằng ngày, mà còn là người nuôi ước mơ cho con cái học hành đến nơi đến chốn.

Không chỉ riêng ông Tiến, dưới ánh đèn sáng lờ mờ tôi nhìn thấy một nhóm người phụ nữ vóc dáng nhỏ con, đang cố lấy đà đưa từng đơn hàng từ trên xe tải xuống đất, với trọng lượng thùng hàng khá nặng khiến chị phải khom lưng, lấy sức gồng để đơn hàng khỏi bị rơi tuột.

Chị Nguyễn Thị Yến một lao động quê xã Thạch Đài cho biết: "Ai làm nghề này là phải có một sức khỏe dẻo dai mới bám trụ được. Những phụ nữ làm nghề cửu vạn như tôi không ai bắt buộc, chúng tôi tự nguyện tìm nghề để nuôi sống gia đình. Mặc dù vất vả, nhưng có việc làm gần với gia đình, nhiều người chọn nghề bớt nhọc nhằn hơn, nhưng lại phải đi xa - vào Nam ra Bắc".
  Anh Phan Tiến Mạnh nhà ở thành phố Hà Tĩnh, đang kinh doanh buôn bán tại chợ tỉnh chia sẻ: Công việc cửu vạn tại đây chủ yếu vào ban đêm lúc gần sáng, những người lao động tại đây không phân biệt giới tính nam hay nữ, miễn là có sức lao động. Vất vả nặng nhọc, đổ mồ hôi nước mắt vậy, mà mỗi đêm thu nhập nhiều nhất cũng chỉ kiếm được khoảng gần 400 nghìn đồng.

“Từ khi chợ đầu mối Bình Hương trở thành điểm cung cấp rau củ, quả cho các thương lái từ các vùng phụ cận. Đây là nơi mưu sinh của bao con người, bao gia đình, họ bắt đầu làm việc từ 23h đến rạng sáng ngày hôm sau. Từ lúc chợ chuyển về đây gia đình tôi phải thuê một người làm hợp đồng quanh năm với giá 10 triệu đồng/tháng, những dịp lễ, tết thì gia đình trả thêm lương cho họ” anh Mạnh cho biết thêm.

Theo quan sát của phóng viên, mỗi chiếc xe tải chở hàng cập bến sẽ đổ hết hàng sau khoảng 40 phút - 1 tiếng. Hỏi về cảnh chợ đêm như thế này anh Nguyễn Quốc Việt người dân sinh sống gần khu chợ cho biết: Ở đây các xe hàng thường cập bến khoảng 23h đêm, có những ngày về sớm thì khoảng 20h đã có xe về. Mỗi đêm có khoảng 10 lượt xe tải lớn nhỏ chở hàng về, mỗi lần dừng bỏ hàng chỉ dừng khoảng 40 phút đến 1 tiếng đồng hồ rồi lại đi, và công việc của những "cửu vạn" cứ lặp đi lặp lại như thế cho đến tận sáng hôm sau.

Chuyến xe trong đêm tối

"Nửa đêm ân ái cùng chồng. Nửa đêm về sáng gánh gồng ra đi", câu cửa miệng của dân buôn để nói rằng, những người lao động về đêm, đặc biệt là cánh lái xe khi có những chuyến hàng đó là thời cơ vàng trong những ngày mưa gió.

Trên khuôn mặt hốc hác, quầng mắt thâm đen vì thiếu ngủ. Đa phần là những người lái xe hàng đến và đi tại chợ đầu mối Bình Hương, họ là người vận chuyển nhiều mặt hàng thương phẩm như; rau cải, muống, bầu, bí và nhiều loại hoa quả từ các tình thành khác về đây để nhập.
  Anh Hồ Duyên Hùng (quê ở huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An) lái xe chở hàng từ Nghệ An vào cung cấp tại chợ đầu mối Bình Hương kể: Tôi nhận chở hàng từ Quỳnh Lưu vào chợ đầu mối này khoảng 2 năm nay, công việc của tôi bắt đầu từ 4h chiều ngày trước đến 3h sáng ngày hôm sau. Cụ thể, việc tôi phải làm là đóng hàng theo từng bao, chất lên xe đến giờ mới di chuyển vào đây. Việc lái xe qua đêm hầu như ai cũng mệt mỏi, nhưng vì đặc thù công việc nên phải cố gắng mưu sinh.

Tại khu chợ đầu mối Bình Hương cũng là nơi hoạt động của cánh xe ôm, xe thồ, xe kéo… họ thường được lái buôn và người dân lựa chọn vận chuyển đồ gia đình hoặc vận chuyển hàng vào các khu chợ cóc cung đường chật hẹp.

Ông Đoàn Văn Thuận (trú tại phường Hà Huy Tập), có thâm niên lái xe ba gác chia sẻ: Ngoài những đơn hàng ban ngày, thì đêm nào sức khỏe đảm bảo tôi lại ra chợ đêm để nhận chở hàng cho các lái buôn nhỏ lẻ về các chợ xép gần đây. Mùa mưa này thì công việc nhiều hơn mùa nắng, vì thời gian cuối năm các mặt hàng đều về nhiều hơn so với đầu năm. Với phương tiện xe thô sơ như chúng tôi chủ yếu vận chuyển hàng trong thành phố và các xã phụ cận.

Phía sau làn khói đêm đông

Thành phố Hà Tĩnh là nơi có nhiều trung tâm chữa bệnh, khu vui chơi, trường Đại học, Cao đẳng và các cụm công nghiệp. Nên lượng lao động, sinh viên, người thăm thân cũng như khách du lịch tập trung đông đảo. Từ đó nhiều người dân đã lựa chọn nghề bán thức ăn đêm để phục vụ cho thực khách mỗi khi họ ghé thành phố Hà Tĩnh.

Tại cung đường Hải Thượng Lãn Ông, bà Nguyễn Thị Tố Lan (52 tuổi, ở phường Bắc Hà, thành phố Hà Tĩnh) kể lại: Gia đình mở quán ăn đêm đến nay đã được 4 năm, mỗi ngày tôi soạn hàng từ 5h chiều và bày bán đến khoảng 12h đêm. Công việc thức đêm này cũng khó nhọc nhưng do độ tuổi quá sức lao động nên tôi mới lựa chọn bán hàng ăn đêm này.
  Không chỉ người quá độ tuổi lao động, giới trẻ địa phương khác cũng lựa chọn bán đồ ăn, uống… vào ban đêm tại thành phố với mong muốn có công việc kiếm thêm thu nhập. Chị Thu Thủy (quê ở huyện Thạch Hà) vào chợ đầu mối Bình Hương mở quán ăn đêm để phục vụ cho những lao động tự do và khách buôn bán từ thập phương về đây lập nghiệp chia sẻ: Công việc thức đêm khá mệt nhọc, nhưng cũng đem được niềm vui cho người dân, họ cần bổ sung năng lượng cho những giờ làm việc mệt mỏi, mặc dù là quán ăn đêm bình dân nhưng chúng tôi luôn quan tâm đến an toàn vệ sinh thực phẩm.

Anh Nguyễn Quang Chiến, lái xe chở hàng từ tỉnh Hải Dương vào chợ đầu mối Bình Hương chia sẻ: Mỗi lần chở hàng vào Hà Tĩnh tôi đều ghé quán chị Thủy để thưởng thức món ăn mì tôm trứng vịt lộn hoạc món cháo canh cá, món ăn này chỉ Hà Tĩnh mới có.

Với người lao động vào ban đêm, họ thường chập chờn trong giấc ngủ nên thường xuyên động viên nhau, đây cũng là thời điểm gần cuối năm nên mọi người đều hy vọng sẽ có nhiều công việc mang lại thu nhập chăm lo cuộc sống cho gia đình ấm no, hạnh phúc.