Hương Khê (Hà Tĩnh): Vì sao rừng liên tục bị cháy?

Ông Nguyễn Sỹ Lương – Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Hương Khê cho biết: vụ cháy rừng đầu tiên xảy ra vào ngày 16/6 và nhiều diện tích rừng vẫn tiếp tục bị cháy trong những ngày gần đây. Các đám cháy này thường xảy ra vào ban đêm, lửa xuất phát từ nhiểu điểm khác nhau. Vì vậy, có thể khẳng định là có đối tượng xấu đã cố tình đốt rừng.

Anh Khuê, một chủ rừng có diện tích rừng bị đốt bức xúc: “các đối tượng thường ra tay vào ban đêm nên không dễ để phát hiện, công tác chữa cháy gặp rất nhiều khó khăn. Hàng chục hecta gỗ thông và keo lai của gia đình tôi sắp sửa thu hoạch đã bị đốt cháy trụi, thiệt hại hàng trăm triệu đồng”. Mặc dù đã được các cơ quan chức năng và người dân địa phương ra sức dập lửa, nhưng nhiều điểm rừng vẫn cháy âm ỉ, có khi kéo dài đến cả ngày hôm sau.

Theo ông Trần Đình Lâm – Chủ tịch UBND xã Lộc Yên thì nguyên nhân của các vụ cháy trên rất có thể xuất phát do tranh chấp đất đai, cây rừng trồng giữa người dân hai xã Lộc Yên và Gia Phố. Ông Lâm cũng cho biết, trước đó, tại tiểu khu 226 xảy ra ẩu đả giữa người dân hai xã nói trên, khiến không ít người bị thương. Theo thông tin mà chúng tôi có được, nguyên nhân của sự mâu thuẫn kéo dài, có phần trách nhiệm thuộc về UBND huyện Hương Khê. Nếu tranh chấp được giải quyết kịp thời, dứt điểm thì không xẩy ra mâu thuẩn dai dẳng, ngày càng nặng nề giữa dân hai Lộc Yên và Gia Phố như hiện nay.

Hàng chục năm về trước, người dân xã Gia Phố được giao trồng keo, tràm tại tiểu khu 222 (nay là tiểu khu 226). Một số hộ dân ở đây đã được cấp lâm bạ từ năm 1991. Năm 1995, thực hiện Quyết định 364, tiểu khu 222 với khoảng hơn 100 hecta được điều chỉnh thành tiểu khu 226, thuộc xã Lộc Yên. Những năm sau đó, thực hiện Nghị định 02/1994/NĐ-CP của Chính phủ ngày 15/01/1994 và Nghị định 01/CP ngày 4/5/1995 của Thủ tướng Chính phủ về việc giao khoán đất sử dụng lâm nghiệp trong các doanh nghiệp Nhà nước cho người dân và việc giao đất lâm nghiệp cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định, lâu dài vào mục đích lâm nghiệp, Ban Quản lý (BQL) rừng phòng hộ Ngàn Sâu đã thực hiện giao khoán rừng tại tiểu khu 226 cho một số hộ tại Lộc Yên để trồng thông, tràm và keo. Tuy nhiên, trong quá trình lập quy hoạch, kế hoạch trồng rừng, hợp đồng giao khoán cho các hộ dân xã Lộc Yên, BQL rừng phòng hộ Ngàn Sâu đã không chủ động điều tra, soát xét thực trạng đất đai và phối hợp với các ngành, huyện trước khi giao khoán, dẫn đến giao chồng chéo sang cả đất của dân Gia Phố. Sau khi giao, người dân Lộc Yên đã trồng keo, thông tại tiểu khu 226. Chính sự chồng chéo này khiến người dân hai xã xảy ra mâu thuẫn trong thời gian dài.

Năm 2006, Sở Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn phối hợp với UBND huyện Hương Khê tiến hành thanh tra việc tranh chấp rừng giữa các hộ dân. Ngay sau đó, UBND huyện Hương Khê đã có kết luận 216/KL-UBND, giao cho các ngành liên quan, địa phương xử lý dứt điểm vụ việc, tránh kéo dài dây dưa, gây mất trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Tuy nhiên, những yêu của của UBND huyện Hương Khê đã không được thực hiện một cách đầy đủ, tranh chấp vẫn cứ thế bùng phát và kéo dài.

Hiện các cơ quan chức năng đang tiếp tục điều tra nhằm tìm ra kẻ đã đốt rừng để nghiêm trị. Song nếu sự vịêc tranh chấp rừng nói trên không được huyện đứng ra làm trung gian giải quyết một cách dứt điểm thì có thể đâu lại hoàn đấy!