Kỷ niệm 40 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975 / 30-4-2015): Thời khắc lịch sử (27/04/2015)

Khi vừa tròn 18 tuổi (tháng 1-1967), người thanh niên Hoàng Trọng Tình (quê ở xã Thạch Thắng, Thạch Hà, Hà Tĩnh) nhập ngũ. Sau 3 tháng huấn luyện tại Thanh Hóa anh được bổ sung vào Mặt trận B5 chiến đấu ở Quảng Trị. Sau 5 năm "quần” nhau với địch ở chiến trường ác liệt ấy, năm 1972 Hoàng Trọng Tình trở thành chính trị viên tiểu đoàn 9, trung đoàn 66, sư đoàn 304. Tháng 5-1974, trung đoàn của ông nhận được lệnh của Bộ Tổng tham mưu vào tăng cường cho Quân khu 5 chiến đấu tiêu diệt chi khu quận lỵ Thượng Đức (huyện Đại Lộc, Quảng Nam). Khu liên hiệp quân sự này được mệnh danh là "cánh cửa thép” của địch. Nguyễn Quốc Hùng, quận trưởng Thượng Đức từng tuyên bố "Bao giờ nước sông Vu Gia chảy ngược thì Việt cộng mới lấy được Thượng Đức”.

Thế nhưng, chỉ trong vòng 10 ngày (từ 29-7 đến ngày 7-8-1974) trung đoàn 66 đã chọc thủng căn cứ của địch, Nguyễn Quốc Hùng phải tự sát ngay trong hầm chỉ huy.

Thiếu tướng Hoàng Trọng Tình kể: Trong trận đánh này, tôi nhớ nhất là tiểu đoàn phó tiểu đoàn 9 Nguyễn Văn Du: anh đã ôm cọc dây thép gai, quỳ xuống cho anh em chiến sĩ trèo lên lưng nhảy qua. Đây là một chiến thắng có ý nghĩa rất quan trọng vì nếu như không phá được Thượng Đức thì rất khó giải phóng Đà Nẵng, mở đường cho chiến dịch Hồ Chí Minh.

Sau chiến thắng Đà Nẵng, trung đoàn 66 tiếp tục cùng sư đoàn làm một cuộc hành quân thần tốc dọc theo miền duyên hải trục đường 1. Chỉ sau 11 ngày đơn vị đã vượt qua chặng đường dài gần 1.000 km xuyên qua 3 quân khu, đi qua 11 tỉnh, 18 thị xã của địch. Trong đó nổi bật nhất là tiêu diệt và làm tan rã 5.000 tên địch, giải phóng thị xã Hàm Tân, góp phần đập tan hệ thống phòng thủ Sài Gòn từ xa trên hướng Đông của Mỹ - ngụy.

Thiếu tướng Hoàng Trọng Tình

Đêm 26-4-1975, sư đoàn 304 tập kết tại Đồng Nai và nhận được lệnh đánh vào căn cứ Nước Trong, là điểm phòng ngự rắn nhất còn lại của địch trên hướng Đông Nam Sài Gòn. Ròng rã gần 3 ngày đêm giành giật quyết liệt, hai bên đều bị tổn thất lớn, đến 10 giờ sáng ngày 29-4, bộ đội ta hoàn toàn làm chủ khu vực Nước Trong và ngã ba đường 15, mở đường tiến vào Sài Gòn. Đơn vị của ông Hoàng Trọng Tình được giao nhiệm vụ chiếm giữ Đài phát thanh Sài Gòn. Đài nằm trên trục đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, đối diện với Cục an ninh quân đội của địch. Đến 10h30 phút ngày 30-4-1975, đơn vị đã chiếm được Đài phát thanh Sài Gòn và Cục An ninh quân đội. "Đến lúc này vẫn có 1 chiến sĩ của đơn vị tôi bị hy sinh. Rất đáng tiếc cho chiến sĩ ấy, vì chỉ ít phút nữa thôi đất nước chúng ta hoàn toàn giải phóng”- ông Tình xúc động nói.

Khi chiếm được Đài phát thanh rồi, đơn vị hạ quyết tâm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho Đài. Sau đó ít phút, Trung đoàn phó Phạm Xuân Thệ cùng một số sĩ quan ngồi trên chiếc xe Jeep dẫn Tổng thống Dương Văn Minh và Thủ tướng Vũ Văn Mẫu của chính quyền Việt Nam Cộng hòa ra Đài phát thanh để đọc lời tuyên bố đầu hàng. 

Vào lúc 11h30 ngày 30-4-1975, từ căn phòng thu âm của Đài phát thanh Sài Gòn, Dương Văn Minh tuyên bố:  "Tôi, Dương Văn Minh, Tổng thống chính quyền Sài Gòn, kêu gọi Quân lực Việt Nam Cộng hòa hạ vũ khí đầu hàng không điều kiện quân Giải phóng Miền Nam Việt Nam. Tôi tuyên bố chính quyền Sài Gòn từ trung ương đến địa phương phải giải tán hoàn toàn. Từ trung ương đến địa phương trao lại cho Chính phủ Cách mạng lâm thời cộng hòa miền Nam Việt Nam”.

"Lúc đó chúng tôi ôm chầm lấy nhau trong niềm vui khó tả. Để có giây phút ấy, biết bao xương máu của anh em chiến sĩ, đồng bào, đồng chí đã đổ xuống. Đó là những năm tháng không bao giờ quên trong suốt cuộc đời tôi”, Thiếu tướng Hoàng Trọng Tình chia sẻ.