Diêm mạch sẽ là giải pháp cho an ninh lương thực toàn cầu

Diêm mạch đã và đang trở thành một thực phẩm tiêu chuẩn cho thói quen ăn uống lành mạnh giàu dưỡng chất, nhưng nghiên cứu mới đây cho thấy, diêm mạch còn có triển vọng và tiềm năng lớn hơn rất nhiều.

Các hạt diêm mạch được dùng rất linh hoạt trong sử dụng và đã từng là nguồn lương thực chính của nền văn minh Andes cổ đại

Các nhà khoa học tin rằng Diêm mạch, loại hạt được gọi là "supercrop" có thể giải quyết vấn đề thức ăn cho dân số ngày càng tăng của thế giới. Các hạt diêm mạch được dùng rất linh hoạt trong sử dụng và đã từng là nguồn lương thực chính của nền văn minh Andes cổ đại. Loại cây này có thể phát triển mạnh trong môi trường khắc nghiệt và cung cấp một nguồn dinh dưỡng cân bằng hơn so với ngũ cốc thông thường. "Như các bạn đã biết, diêm mạch là một giống cây vô cùng kiên cường", giáo sư Mark Tester, Đại học Khoa học và Công nghệ King Abdullah cho biết.

Các chuyên gia đã phát hiện ra một cách để tác động đến các cây diêm mạch giúp thay đổi cách chúng sinh trưởng và sản xuất hạt. Điều đó làm cho những hạt diêm mạch vốn có vị đắng sẽ trở nên ngọt ngào và dễ ăn hơn. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Khoa học và Công nghệ King Abdullah đã giải mã bộ gen của giống diêm mạch Chenopodium và tạo ra giống diêm mạch có chất lượng cao nhất thế giới. Giáo sư Khoa học cây trồng Mark Tester, người đứng đầu nhóm nghiên cứu dự án, cho biết: "Diêm mạch chính là nguồn thực phẩm chủ chốt đã thúc đẩy các nền văn minh Andes cổ đại, nhưng các cây trồng đã bị bỏ rơi khi người Tây Ban Nha đến Nam Mỹ cùng các giống ngũ cốc từ châu Âu. Và diêm mạch chỉ mới được hồi sinh như một cây trồng mới cùng với sự quan tâm toàn cầu trong thời gian vừa qua. Điều này có nghĩa là diêm mạch vẫn chưa được thuần hoá hoàn toàn hoặc lai tạo để khai phá được hết tiềm năng đầy đủ của nó, mặc dù nó cung cấp một nguồn các chất dinh dưỡng cho con người cân bằng hơn so với các loại ngũ cốc."

Thay đổi các trình tự trong bộ gen để khiến các cây diêm mạch trở nên phổ biến và cho năng suất cùng chất lượng cao hơn 

Giáo sư Tester và nhóm của ông cho rằng có tiềm năng rất lớn trong việc thay đổi các trình tự trong bộ gen để khiến các cây diêm mạch trở nên phổ biến và cho năng suất cùng chất lượng cao hơn và sẽ được dùng cho thương mại rộng rãi hơn. Các nhà lai tạo có thể sử dụng thông tin di truyền mới của nhóm để kiểm soát kích thước thực vật để rút ngắn thời gian thu hoạch và tăng tính chống chọi với thời tiết. Các cây cũng có thể cho hạt lớn hơn và có thể trồng được gần gũi hơn với nhau trong các cánh đồng lớn theo quy mô công nghiệp.

Nghiên cứu gồm 33 nhà khoa học từ bốn châu lục sử dụng một sự kết hợp của công nghệ trình tự cắt-cạnh và lập bản đồ di truyền để ghép mảnh cùng nhiễm sắc thể. Giáo sư Tester cho biết: "Một vấn đề với diêm mạch là hạt có vị đắng tự nhiên". Điều này là do sự tích tụ của các hợp chất hóa học gọi là saponin trong hạt.

Cây diêm mạch có thể cung cấp một nguồn thực phẩm dinh dưỡng lành mạnh cho thế giới 

"Chúng tôi đã xác định chính xác một trong những gen điều khiển việc sản xuất các saponin trong hạt diêm mạch, khi thay đổi các gen này sẽ tạo thuận lợi cho sự sinh sản của thực vật không có saponin để làm cho hạt giống ngọt hơn." Ông nói thêm: "Chúng ta đều biết rằng các họ diêm mạch đều vô cùng kiên cường. Nó có thể trồng trên đất nghèo, đất mặn và ở độ cao lớn. Nó thực sự là một loại cây trồng lý tưởng".

Cây diêm mạch có thể cung cấp một nguồn thực phẩm dinh dưỡng lành mạnh cho thế giới với việc tận dụng những vùng đất mà hiện tại không thể sử dụng được, và bộ gen mới của nhóm nghiên cứu sẽ đưa chúng ta một bước gần hơn đến mục tiêu đó.