Cấm lao động Kỳ Anh thi tuyển tiếng Hàn: Bộ LĐTB&XH có tắc trách?!

Anh Nguyễn Văn Chuẩn (xã Kỳ Phú) bày tỏ tiếc nuối khi không được tham gia kỳ thi EPS để sang Hàn Quốc lao động

Quyết định bất hợp lý?

Năm 2016 này, Bộ Việc làm và Lao động Hàn Quốc đã đồng ý tái khởi động kỳ thi tuyển tiếng Hàn theo chương trình EPS dành cho lao động Việt Nam bắt đầu. Theo đó, từ đầu tháng 6 đến nay, tại Hà Tĩnh đã có hơn 2.100 lao động đăng ký học tiếng Hàn tại các cơ sở đào tạo trên địa bàn.

Kỳ vọng về cơ hội được sang Hàn Quốc làm việc vừa mới được nhen nhóm thì ngày 29/7, Bộ LĐTB&XH lại có thông báo về việc tạm dừng tuyển chọn lao động theo Chương trình EFS tại một số địa phương.

Theo đó, Hà Tĩnh có 6 địa phương (Nghi Xuân, Cẩm Xuyên, Can Lộc, Thạch Hà, Kỳ Anh, thị xã Kỳ Anh) sẽ không được tham gia thi tuyển tiếng Hàn trong đợt này. Qua tìm hiểu, nguyên nhân của việc tạm dừng do đây là những địa phương có số lượng lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc trên 60 người và tỷ lệ lao động hết hạn hợp đồng chưa về nước trên 35%.

Điều đáng nói ở đây, ngoài tâm trạng tiếc nuối với các lao động ở các địa phương không được tham gia thi tuyển tiếng Hàn trong đợt này, các lao động ở Kỳ Anh và thị xã Kỳ Anh còn bày tỏ bức xúc, thất vọng trước quyết định được cho là khó hiểu, bất hợp lý của Bộ LĐ-TB&XH.

Theo thông tin từ Sở LĐTB&XH Hà Tĩnh, số lao động bất hợp pháp của huyện Kỳ Anh đang được tính cộng với thị xã Kỳ Anh khiến tổng số người hết hạn chưa về nước của mỗi địa phương này tăng lên 61 người; trong khi theo quyết định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, từ tháng 5/2015, huyện Kỳ Anh cũ được chia tách thành 2 đơn vị hành chính: thị xã Kỳ Anh và huyện Kỳ Anh. Do đó, xét về số lượng lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc tính đến ngày 30/6/2016 của chương trình EPS thì huyện Kỳ Anh có 47 người, thị xã Kỳ Anh có 14 người. Theo đó, 2 địa phương này không nằm trong diện bị tạm dừng tuyển chọn lao động đi làm việc tại Hàn Quốc năm 2016.

Thanh niên Nguyễn Minh Tường (SN 1995, xã Kỳ Phú, huyện Kỳ Anh) tiếc nuối: Khi có thông tin về kỳ thi em đã ra thành phố ôn luyện. Học tiếng được hơn 2 tháng thì lại nhận thông báo bị dừng, không được dự thi do huyện có số người quá hạn chưa về nước nhiều hơn 60 người. Theo em được biết, đây là con số của cả thị xã Kỳ Anh nữa chứa không riêng gì huyện Kỳ Anh. Nến nếu không tách ra giữa huyện với thị xã thì quá thiệt thòi cho những lao động muốn được đi như chúng em".

Lao động ngành ngư nghiệp tại các địa phương bị ảnh hưởng bởi sự cố môi trường biển (Nghi Xuân, Cẩm Xuyên, huyện Kỳ Anh + TX Kỳ Anh, Lộc Hà) không bị áp dụng quy định tạm dừng EPS, nhưng cũng phải chờ đến tháng 11/2016 mới được thi tuyển.

Cùng chung tâm trạng, anh Nguyễn Văn Chuẩn (xã Kỳ Phú, huyện Kỳ Anh) chia sẻ: Tôi ra thành phố ôn luyện được hai tháng rồi, nhưng nghe tin không được thi, buồn quá nên bỏ học về nhà. Nếu các cơ quan chức năng không xem xét lại thì coi như uống phí tốn kém gần 10 triệu đồng tiền ăn ở, đi lại, học phí trong 2 tháng qua.

Được biết, trong kỳ thi lần này, xã Kỳ Phú có hơn 100 lao động tham dự, nhưng khi nghe tin Kỳ Anh thuộc diện bị dừng thi tuyển thì tất cả các lao động đang học tiếng tại TP. Hà Tĩnh đều bỏ về trong tâm trạng tiếc nuối.

Cần những điều chỉnh phù hợp

Sự cố môi trường biển đã để lại những thiệt hại nặng nề cho bà con nhân dân 4 tỉnh miền Trung. Trong khi Chính phủ và các địa phương bị ảnh hưởng đang nỗ lực khắc phục sự cố, tìm mọi giải pháp để ổn định đời sống sản xuất, trong đó đặc biệt chú trọng việc chuyển đổi ngành nghề thì Bộ LĐTB&XH lại có thông báo tạm dừng tuyển lao động sang Hàn Quốc ở tỉnh bị thiệt hại từ sự cố, trong đó có Kỳ Anh và thị xã Kỳ Anh liệu có thích hợp và thỏa đáng?!

Chị Phạm Thị Huyền - vợ của anh Nguyễn Văn Chuẩn lo lắng: Cuộc sống gia đình vốn từ trước tới nay nhờ vào biển, trong khi biển bị ô nhiễm chưa thể đánh bắt lại bị cấm XKLĐ nữa thì cuộc sống gia đình với 3 người con sắp vào năm học mới không biết sẽ phải xoay xở thế nào.

Phó Chủ tịch UBND huyện Kỳ Anh Nguyễn Xuân Thủy cho biết: "Việc lao động Kỳ Anh bị cấm tham dự kỳ thi sang Hàn làm việc lần này thật sự khó hiểu. Trong bối cảnh đời sống bà con, nhất là các xã vùng ven biển đang bị ảnh hưởng nặng nề từ sự cố môi trường biển thì việc cấm XKLĐ sang Hàn sẽ gây ra nhiều khó khăn cho địa phương trong việc chuyển đổi nghề, giải quyết việc làm cho ngư dân".

Theo Giám đốc Trung tâm giới thiệu và giải quyết việc làm Hà Tĩnh - Nguyễn Tiến Hòa, trước quyết định của Bộ LĐTB&XH đối với huyện Kỳ Anh và TX Kỳ Anh, Sở LĐTB&XH Hà Tĩnh đã có văn bản đề nghị Bộ LĐTB&XH phối hợp với Bộ Việc làm và Lao động Hàn Quốc xem xét điều chỉnh, hiện đang chờ trả lời. Trung tâm đã động viên các em tiếp tục nỗ lực ôn luyện để tham gia vào đợt tuyển chọn đi làm việc ngành ngư nghiệp, dự kiến tổ chức trong tháng 11/2016 và chờ các cơ hội trong các lần tuyển chọn khác theo chương trình EPS.

Trước thực tế của các địa phương và những bất cập đang tồn tại, đề nghị Bộ LĐTB&XH cần điều chỉnh phù hợp nhằm góp phần ổn định đời sống, tạo sinh kế lâu dài cho người dân Kỳ Anh cũng như các tỉnh ven biển miền Trung.

Về phía người lao động, đây là bài học về việc chấp hành các quy định pháp luật, thỏa thuận về hợp tác lao động tại nước ngoài. Nếu tình trạng lao động phá bỏ hợp đồng, cư trú bất hợp pháp, hết hạn nhưng không về nước... vấn tiếp diễn thì việc kiểm soát của các nước sở tại và ngành chức năng ngày càng gắt gao, khiến cơ hội được XKLĐ của lao động Việt Nam nói chung và đặc biệt là các địa phương cóa người lao động bất hợp pháp ở nước ngời càng nhở lại.