Đàn bò tót lai quý đang nuôi ở Vườn Quốc gia Núi Chúa-Phước Bình, tỉnh Khánh Hòa khỏe hay đang gầy ốm?

Bò tót lai “ốm trơ xương” là hình ảnh cũ

Trao đổi với Dân Việt, ông Nguyễn Anh Tuấn, cán bộ Ban Quản lý Vườn Quốc gia Núi Chúa - Phước Bình, tỉnh Khánh Hòa khẳng định: Những hình ảnh lan truyền trên mạng xã hội mấy ngày qua về đàn bò tót lai ốm trơ đến xương mà đơn vị này đang chăm sóc, nuôi dưỡng là hình ảnh cũ, chụp từ nhiều năm trước, khi đó, đàn bò tót lai chưa được bàn giao cho Ban Quản lý Vườn Quốc gia Núi Chúa - Phước Bình nuôi dưỡng.
 
“Chúng tôi đang chăm sóc và đàn bò tót lai F1 quý hiếm đang phát triển rất tốt. Ngoài việc chăm sóc, chúng tôi còn đang triển khai đề tài "Bảo tồn, sử dụng bền vững nguồn gen bò tót lai F1 giữa bò cái nhà và bò tót đực" để nhân giống đàn trong trong thời gian tới. Trước đây, đàn bò tót lai này được các đơn vị triển khai nhân giống nhưng chưa thành công.

Thời gian qua và cho đến hôm nay, Ban Quản lý Vườn Quốc gia Núi Chúa - Phước Bình ưu tiên chăm sóc để giữ nguồn gen và về sau sẽ triển khai tiếp đưa bò vào để lai tạo…”, ông Nguyễn Anh Tuấn thông tin.
 
Cũng theo ông Nguyễn Anh Tuấn, đàn bò tót lai 11 con hiện đang rất khỏe mạnh. Đàn bò này được Ban Quản lý Vườn Quốc gia Núi Chúa - Phước Bình tiếp nhận nuôi từ hơn 5 năm trước từ Sở Khoa học – Công nghệ tỉnh Lâm Đồng.

Đàn bò tót lai đa số đều có sừng cong, dài đều hai bên, lông có màu nâu sẫm, càng lớn thì màu lông càng ngả về màu đen như bò tót cha. Bò tót cha có tên khoa học là Bos gaurus, nằm trong Sách đỏ Việt Nam.

Trước đó, vào năm 2009, một chú bò tót đực nặng gần 1 tấn ở rừng tự nhiên, đã đến khu rẫy của người dân thôn Bạc Rây, xã Phước Bình, tỉnh Ninh Thuận(nay là tỉnh Khánh Hòa) giao phối với bò cái nhà của người dân địa phương, sinh hơn 20 con bò tót lai F1. (Đến tháng năm 2015, bò tót cha đã chết tại thôn Bạc Rây 2, xã Phước Bình, Bác Ái, Ninh Thuận và một số con sau đó cũng chết do xung đột bầy đàn và nguyên nhân khác).

Hy vọng chờ đàn bò tót lai để bảo tồn gen

Sau đó, Nhà nước mua đàn bò tót lai này để phục vụ nghiên cứu bảo tồn gen và đàn bò được giao cho Trung tâm Ứng dụng Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng quản lý, chăm sóc.

Tuy nhiên, do thiếu kinh phí, đàn bò không được cung cấp đủ thức ăn dẫn đến suy kiệt, ốm gầy trơ xương.

Năm 2020, đàn bò tót lai F1 được bàn giao lại cho Vườn quốc gia Phước Bình (huyện Bác Ái tỉnh Ninh Thuận cũ) quản lý, chăm sóc. Lúc này, đàn có 10 con bò tót lai F1 (5 con đực, 5 con cái) và 1 con bò tót lai F2 (giống cái). Đến cuối tháng 12/2020, bò tót F2 tiếp tục sinh được một thế hệ bò tót F3.

Thời gian đầu đàn bò tót nuôi trong chuồng nhưng sau đó, được các cơ quan chức năng tỉnh Ninh Thuận (nay là tỉnh Khánh Hòa) đã quy hoạch một vùng rừng rộng lớn để nuôi đàn bò tót lai với môi trường bán tự nhiên và hy vọng sẽ lai giống được bót tót lai thế hệ sau.
  Top 9 hang động đá vôi kỳ bí ở tỉnh Tuyên Quang sau sáp nhập Hà Giang, đẹp như phim thế này đây
Nhờ môi trường rừng bán hoang dã tự nhiên này, đàn bò đã ăn những lá cây rừng tự nhiên nên phát triển rất tốt. Đến nay, đàn bò tót lai 11 con này vẫn trong tình trạng khỏe mạnh.

Ban Quản lý Vườn Quốc gia Núi Chúa - Phước Bình cho biết, sau nhiều năm chăm sóc và thực hiện 3 đề tài nghiên cứu về đàn bò tót, đến nay những con bò tót lai F1 vẫn chưa có dấu hiệu giao phối và sinh sản. Vì vậy việc nhân giống đàn bò tót lai quý hiếm thế hệ tiếp theo trong dòng còn nhiều khó khăn.

Như vậy, sau 12 năm chăm sóc và thực hiện 3 đề tài nghiên cứu về đàn bò tót, đến nay những con bò tốt lai F1 vẫn chưa có dấu hiệu sinh sản trong quần thể và đàn bò tót lai này chủ yếu phục vụ nhu cầu tham quan, giáo dục đa dạng sinh học…
  Cuối năm 2024, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Ninh Thuận(nay là tỉnh Khánh Hòa) đã phối hợp với Ban Quản lý Vườn Quốc gia Núi Chúa - Phước Bình tổ chức hội thảo khoa học đánh giá khả năng phát triển của đàn bò tót lai và đề xuất phương án quản lý, chăm sóc, phát triển trong thời gian tới.

Tại hội thảo này, các đại biểu là chuyên gia, nhà nghiên cứu đã đề xuất một số giải pháp như: Liên kết khai thác và sử dụng phát triển nguồn gen quần thể đàn con lai bò tót tại Vườn quốc gia Phước Bình; Ứng dụng các phương pháp sản xuất tinh, phôi; Phối hợp công tác bảo tồn con lai bò tót với phát triển du lịch địa phương…

Theo Dân Việt