Ở tuổi 65, lại là thương binh hạng 2/4 song CCB Trần Nghệ Tịnh vẫn khiến chúng tôi bất ngờ, bởi tuổi tác, thương tật phải “chào thua” trước nghị lực làm giàu của ông.Năm 2011 khi công cuộc xây dựng NTM bắt đầu triển khai ở làng Cẩm Thăng, Cẩm Xuyên quê ông, ông quyết tâm làm một cuộc “cách mạng” về chăn nuôi theo cách làm ăn lớn.
Khăn đùm khăn gói, ông lặn lội vào tận Bình Dương, Đồng Nai, ra Bắc Ninh, Bắc Giang học hỏi kinh nghiệm về chăn nuôi lợn. Trở về quê, ông biến mảnh đất sình lầy 4,6 ha thành một trang trại chăn nuôi bề thế. Sau khi liên kết được với Công ty CP chăn nuôi Việt Nam giải quyết đầu ra, ông Tịnh thế chấp cả gia cơ của mình vay về hơn 1,5 tỷ đồng và huy động vốn từ anh em bạn bè. Ông xây trang trại, nuôi thả 4.800 con lợn/lứa; xây dựng nhà ở cho công nhân, kho chứa thức ăn, hệ thống hầm khí biogas với 4 bể lắng xử lý môi trường.
Năm 2014, sau khi trừ các khoản chi phí, tiền công bình quân 5 triệu đồng/tháng cho 16 lao động, ông còn lãi hàng tỷ đồng. Với phong thái mạnh mẽ, dứt khoát đầy chất lính, Trần Nghệ Tịnh cười nói với chúng tôi: “Tôi chưa chịu dừng lại ở đây đâu. Cẩm Xuyên nói riêng, Hà Tĩnh nói chung, cỡ trang trại như tôi giờ đếm không xuể. Hộ giàu lên từ chăn nuôi, trang trại khó kể hết!”.
Cái tết đã cận kề, con đường 8A nối miền Tây Hà Tĩnh sang nước bạn Lào ngày thường rộng thế, nay như hẹp lại. Từ TX Hồng Lĩnh lên đến tận xã biên giới Sơn Kim xe chở nông sản kìn kìn nối nhau về xuôi. Hai bên đường trải dài tít tắp những rừng chè bạt ngàn xanh, thấp thoáng trong màu vàng rực, đỏ lựng của những vườn cam, quýt, bưởi đang chờ thu hái.
Theo chân Chủ tịch UBND xã Sơn Mai- Hương Sơn, chúng tôi ghé thăm trang trại vườn đồi lớn nhất nhì xã của vợ chồng anh Ngô Xuân Linh.Đồi Nhà Cụp buồn tẻ ngày xưa, nay đổi thay như có phép thần. 20ha đất hoang đã được anh chị Linh phủ lên 10 ngàn gốc cam các loại. Mùa này đã có 12 ha thu hoạch. Những cây cam quả lúc lỉu, vàng rực cả một vùng đồi trông thật thích mắt.
Vừa bổ cam đãi khách, chị Tâm- vợ anh Linh vừa tâm sự: “Năm trước trang trại thu về gần 70 tấn cam Bù. Thương lái vào mua bằng hết. Bởi cam Bù vỏ mỏng, nước nhiều, vị ngọt, quả đỏ tươi nên ai cũng thích mua vài ba cân để bày lên bàn thờ Tết”. Ngoài cam ra, anh chị còn nuôi gần 100 con trâu, bò cùng vài nghìn con bồ câu thịt. Từ những đồng vốn ban đầu của nhà và vốn hỗ trợ của địa phương, chưa đầy 10 năm, trang trại nhà chị đã có doanh thu 4-5 tỷ đồng/năm, tạo việc làm cho 40 lao động (có 30 lao động thời vụ), với thu nhập 5 triệu đồng/người/tháng.
Rời “vương quốc” cam Bù và Hươu sao, xe chúng tôi quay xuống vùng biển ngang đến thăm Công ty TNHH Sao Đại Dương, đơn vị có nguồn thu trăm tỷ đồng mỗi năm từ nuôi tôm trên cát. Nhìn Giám đốc Công ty Nguyễn Thị Hạnh với nụ cười, giọng nói đầy vẻ từ tốn, khiêm nhường, chẳng ai dám nghĩ chị là bà chủ đang nắm giữ bí quyết “gieo vàng” trên cát và có trong tay hàng trăm tỷ đồng từ nghề nuôi tôm.
Theo chị Hạnh, đầu tư cho nuôi tôm trước hết phải đầu tư cho con người. Với đội ngũ chuyên môn gồm 11 kỹ sư thủy sản và 30 công nhân giỏi nghề, tâm huyết với nghiệp vụ nuôi tôm, Sao Thái Dương đã vượt qua nhiều thời điểm cam go, thất bại để thành công như hôm nay. Năm 2013, Công ty đạt xấp xỉ 400 tấn sản lượng. Năm 2014 đạt khoảng 800 tấn, cho doanh thu khoảng 100 tỷ đồng.
Hướng đến giá trị bền vững
Xây dựng NTM ở Hà Tĩnh có nhiều nét độc đáo, cách làm sáng tạo, nhiều đồng chí lãnh đạo ở các ban, bộ, ngành ở Trung ương đã đánh giá là “trở thành kinh nghiệm quý để Trung ương tổng kết nhân rộng”.
“Xây mới nhưng phải biết giữ lại cái cũ tốt đẹp”. Đó là tinh thần chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo ở Hà Tĩnh. Bởi trước đây, một số địa phương do nhận thức không đúng, cho rằng đó là NTM thì cái gì cũng phải hiện đại, làm mới. Vì thế họ xóa bỏ những hàng rào xanh truyền thống ngàn đời ở các làng quê để dựng nên những dãy tường bê tông khô cứng đến vô hồn.
Hà Tĩnh đã sáng tạo cho triển khai thêm tiêu chí thứ 20 (cả nước chỉ có 19 tiêu chí) là xây dựng dân cư kiểu mẫu. Song song với những biểu tượng mang tính hồn cốt của làng quê Việt Nam cũ như cây đa, giếng nước, đình chùa được gìn giữ lại và tôn tạo đẹp đẽ hơn, các khu dân cư này được cải tạo, xây dựng theo thiết kế phù hợp. Những trung tâm văn hóa, sinh hoạt cộng đồng được bao bọc giữa những hàng rào xanh rợp bóng cây, ngan ngát hương hoa, trông rất đẹp mắt.
Làng khoa bảng Tùng Ảnh- Đức Thọ, quê hương của Tổng Bí thư Trần Phú, xã về đích NTM đầu tiên của Hà Tĩnh là một minh chứng.Nằm yên bình dọc theo con sông La thơ mộng, hiền hòa, làng Tùng Ảnh sau đạt chuẩn NTM đẹp hẳn lên trước mắt du khách. Những khu nhà văn hóa, trường học, trạm xá… được xây dựng khang trang bề thế giữa một làng quê mượt mà cây trái.
Những cổng làng, cổng gia đình, những dãy hàng rào chạy dọc xóm thôn bằng cây Mạn Hảo, cây Duối, cắt tỉa công phu, được người dân nâng niu, gìn giữ từ hàng chục, hàng trăm năm nay. Phạm Tiến Dũng- Chủ tịch UBND xã nói với chúng tôi đầy vẻ tự hào: “Bắt tay vào xây dựng NTM, lãnh đạo xã xác định với bà con, phát triển kinh tế phải dựa trên nền văn hóa truyền thống. Bên cạnh việc đầu tư xây mới các trung tâm văn hóa, khu vui chơi, giải trí cần chú trọng giữ lại những cái cũ mang nét đẹp truyền thống của làng quê Việt Nam”.
Chúng tôi được biết, ở Hà Tĩnh trong công cuộc xây dựng NTM có rất nhiều làng quê đạt danh hiệu “khu dân cư kiểu mẫu”. Nông thôn mới đã tạo nên diện mạo mới, nét văn minh, hiện đại đang hiện hữu trong từng nếp nhà, thôn xóm. Nhưng điều đáng mừng là, nông thôn mới ở Hà Tĩnh hôm nay vẫn giữ được nét đẹp cổ kính, linh thiêng, đậm đà bản sắc, hồn cốt ngàn đời của làng quê Việt.
