U40 tái thiết tài chính sau khi phá sản và nợ nần: Đừng bao giờ nghĩ 'kiếm thật nhanh'

Từ khủng hoảng sau đại dịch đến hành trình bắt đầu lại

Anh Nguyễn Quang Anh từng là người năng động, dám nghĩ dám làm khi bước chân vào con đường đầu tư và kinh doanh tự do. Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 ập đến khiến công việc của anh lao dốc. Anh buộc phải đóng cửa hàng, chịu thua lỗ nặng, và rơi vào trạng thái căng thẳng tinh thần, mất niềm tin vào bản thân. Trên tay anh lúc đó là khoản nợ ngân hàng cùng khoản vay từ gia đình. Dù vậy, khoản nợ gia đình chưa phải trả ngay nên anh vẫn còn cơ hội để sắp xếp lại mọi thứ.

Để bắt đầu lại, Nguyễn Quang Anh tìm đến sự hỗ trợ của Công ty tư vấn tài chính YPFP. Bước đầu tiên, các chuyên gia tư vấn cùng Quang Anh rà soát toàn bộ các khoản vay và chi tiêu, xác định số thặng dư thực tế sau khi trừ đi các chi phí thiết yếu. Thay vì tập trung vào gánh nặng nợ, YPFP hướng anh đến việc tăng thu nhập và duy trì thặng dư ổn định.

Đáng chú ý, thay vì khuyến khích đầu tư vào các sản phẩm tài chính rủi ro với kỳ vọng kiến lời nhanh, YPFP đã cùng anh cân nhắc mô hình kinh doanh nhỏ: mở một sạp ăn với số vốn ban đầu dưới 10 triệu đồng, có thể triển khai trong 3 tháng. Đồng thời, anh được hướng dẫn lập kế hoạch tài chính chi tiết, bao gồm quỹ khẩn cấp để phòng ngừa rủi ro khi không còn thu nhập cố định.
  Chỉ sau 1 tháng, anh Quang Anh. đã bắt đầu tạo ra thặng dư, từng bước tích lũy cho quỹ khẩn cấp. Anh cũng chủ động xây dựng kế hoạch tài chính tổng thể trước khi tái khởi nghiệp, đặt mục tiêu bán hàng cụ thể để tránh tình trạng mơ hồ như trước đây. Bên cạnh đó, anh tích cực tìm hiểu các vấn đề pháp lý, thuế để hạn chế rủi ro phạt vạ.

Theo ông Trần Đức Trung - CEO của YPFP, trường hợp của anh A. cho thấy thất bại trong quá khứ không phải là dấu chấm hết, mà có thể trở thành kinh nghiệm quý nếu ta biết rút ra bài học. Đầu tư không chỉ gói gọn trong sản phẩm tài chính; đôi khi đầu tư vào mô hình kinh doanh phù hợp với năng lực và hoàn cảnh lại là cơ hội tốt hơn. Một mớ bòng bong nợ nần vẫn có thể gỡ rối nếu biết khoanh vùng, lập kế hoạch và kiên trì thực hiện từng bước.

Khi quản lý nợ trở thành “bàn đạp” cho tái thiết tài chính

Không chỉ riêng Quang Anh, nhiều khách hàng của YPFP cũng đã có hành trình tương tự — tái thiết cuộc sống tài chính từ chính những thất bại và khoản nợ chồng chất. Trường hợp điển hình là của một khách hàng nữ tên Thái Linh. Chị đã có nhà ở ổn định, mỗi tháng dư ra khoảng 20–30 triệu và có trong tay 300 triệu vốn muốn đầu tư.

Nhưng vấn đề là chị T.L đang gánh gần 150 triệu nợ thẻ tín dụng, mà số tiền trả nợ tối thiểu hàng tháng khá cao. Thêm nữa, chị chưa có kinh nghiệm với các sản phẩm tài chính ngoài bất động sản vì không có thời gian tìm hiểu.

Việc cần làm đầu tiên là rà soát lại chi tiêu, dùng AI để ghi lại và đánh giá xem đang chi tiêu có hợp lý không. YPFP giải thích rõ: thẻ tín dụng có lãi suất cực cao, cần phải xử lý ngay. Có 2 cách – hoặc tất toán luôn, hoặc tái cơ cấu thành khoản vay dài hạn với lãi suất tốt hơn.

Sau đó là lập lại bảng chi tiêu chi tiết theo từng hạng mục và cuối cùng là giới thiệu cho chị một bức tranh đầu tư đa dạng hơn: không chỉ bất động sản, mà còn vàng, cổ phiếu, quỹ khẩn cấp và các sản phẩm bảo vệ như bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm nhân thọ.

Chỉ sau hai tháng, thặng dư hàng tháng bắt đầu tăng lên. Sau sáu tháng, khách hàng này không chỉ ổn định được tài chính mà còn tự tin đầu tư bất động sản — bước ngoặt quan trọng thể hiện sự phục hồi bền vững.

Trường hợp của chị Thái Linh cũng cho thấy một quy trình rất rõ ràng: giảm chi phí lãi nợ → quản lý chi tiêu → tạo thặng dư → đầu tư có kiểm soát. Đây cũng chính là lộ trình mà YPFP khuyến nghị cho bất kỳ ai đang trong giai đoạn khủng hoảng tài chính cá nhân.

“Quỹ khẩn cấp là yếu tố bảo đảm quan trọng nhất,” ông Trần Đức Trung mạnh trong một phân tích về quản lý tài chính cá nhân. “Nếu vay ngân hàng lớn mà không có quỹ dự phòng, bất kỳ cú sốc nào như mất việc hoặc lãi suất tăng đều có thể khiến người vay mất khả năng duy trì cuộc sống.”

Ông Trung cũng đưa ra một nguyên tắc phổ biến trong quản trị tài chính cá nhân: “Khoản trả nợ ngân hàng không nên vượt quá 70% thặng dư hàng tháng” – nhằm đảm bảo người vay vẫn duy trì được khả năng tiết kiệm và tái đầu tư.
 
Theo YPFP, sai lầm phổ biến của nhiều người là “kiếm được tiền nhưng cuối tháng vẫn hụt hơi” do không theo dõi được dòng tiền cá nhân. Việc rà soát lại toàn bộ dòng tiền – bao gồm cả thu nhập, chi phí thiết yếu, chi phí nợ và các khoản chi tiêu cảm tính – là bước khởi đầu bắt buộc nếu muốn phục hồi tài chính bền vững.

Từ các trường hợp thực tế, YPFP đề xuất một bộ nguyên tắc “5 bước” giúp người trẻ thoát khỏi khủng hoảng tài chính: Xác định dòng tiền ròng hàng tháng – ghi chép rõ nguồn thu và chi; Tái cấu trúc nợ – ưu tiên trả hoặc đàm phán các khoản có lãi cao; Thiết lập quỹ khẩn cấp tương đương 3-6 tháng chi phí thiết yếu; Tạo thặng dư ổn định trước khi đầu tư; Lập kế hoạch tài chính dài hạn với mục tiêu rõ ràng cho từng giai đoạn.

Nếu nhìn lại, anh Quang Anh đã thực hiện khá đầy đủ những bước trên – dù bắt đầu từ một hoàn cảnh khó khăn hơn nhiều. Việc mở mô hình kinh doanh nhỏ giúp anh có nguồn thu nhanh, trong khi việc tạo thặng dư và lập quỹ khẩn cấp mang lại nền tảng vững chắc trước khi anh tái khởi nghiệp.

Theo ông Trần Đức Trung, “đầu tư không chỉ là mua cổ phiếu hay bất động sản; mà còn là đầu tư vào chính mô hình sống và năng lực kiếm tiền của bản thân.” Với người từng thất bại, điều quan trọng nhất không phải là “làm lại cho nhanh”, làm gì để kiếm thật nhanh mà là “làm lại cho đúng”.

Theo  Thùy Dương vietnamfinance.vn