Uẩn khúc vụ án ‘buôn lậu’ 535m3 gỗ trắc

Kỳ I: Dấu hiệu oan sai lớn

Mặc dù trong quá trình mua bán, vận chuyển, Công ty TNHHMTV Ngọc Hưng (Quảng Trị) đóng nộp các khoản thuế đầy đủ theo đúng quy định pháp luật giữa hai nước Lào - Việt Nam, nhưng Văn phòng Cơ quan cảnh sát điều tra (C44) Bộ Công an và Viện kiểm sát Tối cao vẫn ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can. Hậu quả, khiến 1 người chết do tự vẫn, 5 người khác vào tù, toàn bộ vật chứng của vụ án bị bán tháo trong khi án đang điều tra.

Sơ lược vụ án

Ngày 17/12/2011, tại Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (Quảng Trị), Công ty TNHH MTV Ngọc Hưng (Cty Ngọc Hưng) mở Tờ khai hàng hóa nhập khẩu số 1505/NK/KD/BO33, nhập khẩu 535,8m3 gỗ trắc từ Lào vào Việt Nam. Sau khi hoàn tất mọi thủ tục, lô hàng trên được tiếp tục vận chuyển về Cửa khẩu cảng Cửa Việt (Quảng Trị) để mở Tờ khai xuất khẩu số 849/XK/KD/C32D sang nước thứ 3 là Hồng Kông (Trung Quốc).

Theo quy định của Bộ Tài chính, lô gỗ nói trên không phải chịu thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu, chỉ chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT). Vì thế, ngày 17/01/2012, Cty Ngọc Hưng đã nộp đủ số tiền thuế GTGT là 3.246.503.317 đồng.

Ngày 30/12/2011, khi lô gỗ đang được bốc xếp lên tàu tại cảng Đà Nẵng, ông Nguyễn Văn Cẩn - Phó Tổng cục Trưởng Hải quan (phụ trách phòng chống buôn lậu thời bấy giờ) phát công văn hỏa tốc gửi Cục Điều tra chống buôn lậu - Tổng cục Hải quan, buộc phải giữ lại lô hàng nói trên vì nghi có dấu hiệu buôn lậu.

Sau khi khám xét, chỉ thấy lẫn vào trong lô gỗ có 21m3 gỗ giáng hương, ngoài ra không phát hiện thêm bất kỳ một loại gỗ nào giá trị hơn gỗ trắc. Thế nhưng, ngày 06/4/2012, Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) ban hành “Quyết định khởi tố vụ án hình sự” số 02/QĐ-ĐTCBL, khởi tố Cty Ngọc Hưng về tội “Buôn lậu” quy định tại Điều 153 Bộ luật Hình sự, với cáo buộc “xuất khẩu hàng hóa không có nguồn gốc hợp pháp”.

Sau đó, đến ngày 24/5/2012, Vụ 1 - Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao có Công văn số 1213/VKST-V1 gửi Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ - Bộ Công an (C46) đề nghị tiếp nhận hồ sơ vụ án để điều tra theo thẩm quyền.

C46 kết luận một đằng, C44 kết luận một nẻo

Sau khi thụ lý hồ sơ, ngày 06/6/2012, C46 có Công văn số 231/C46 (P10) gửi Tổng cục Hải quan: "Đề nghị Tổng cục Hải quan tổ chức cuộc họp Liên ngành Tư pháp (C46, Vụ 1, TAND Tối cao) để nghe báo cáo, thống nhất đánh giá và hướng xử lý” vì “những sai phạm của Cty Ngọc Hưng không trái với những quy định của Nhà nước về công tác quản lý xuất, nhập khẩu nên chưa đủ yếu tố cấu thành tội buôn lậu quy định tại Điều 153 BLHS”.

Mặc dầu, Quyết định của C46 khẳng định Cty Ngọc Hưng vô tội vì không có dấu hiệu phạm tội buôn lậu đối với lô hàng nói trên. Thế nhưng, ngày 11/6/2012, Tổng cục Hải quan lại có Công văn gửi Trung tướng Phạm Quý Ngọ - Thứ trưởng Bộ Công an đề nghị chỉ đạo Văn phòng Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an (C44) tiếp nhận hồ sơ để điều tra, khởi tố vụ án.

Ngày 12/7/2012, C44 có công văn đề nghị Cục Điều tra chống buôn lậu Tổng cục Hải quan chuyển giao hồ sơ vụ án sang cho cơ quan C44 để điều tra theo thẩm quyền. Theo đó, ngày 13/7/2012, Cục Điều tra chống buôn lậu Tổng cục Hải quan chính thức chuyển toàn bộ hồ sơ và vật chứng vụ án cho C44.

Sau hơn 4 tháng thụ lý hồ sơ điều tra, ngày 19/11/2012, C44 ra Quyết định khởi tố bị can số 188/C44-P4 đồng thời bắt giam 12 tháng đối với ông Trương Huy Liệu, Phó giám đốc Cty Ngọc Hưng. Cùng lúc ban hành Quyết định khởi tố bị can số 189/C44-P4, cấm bà Trần Thị Dung - Giám đốc Cty Ngọc Hưng đi khỏi nơi cư trú, với cáo buộc “có hành vi không khai báo so với thực tế tên hàng, chủng loại, số lượng, trọng lượng, khối lượng gỗ Giáng Hương, gỗ Trắc xẻ khi xuất khẩu từ Việt Nam sang Hồng Kông (Trung Quốc)”.

Sau đó, Tòa án nhân dân TP. Đà Nẵng phải đưa vụ án “Buôn lậu” 535m3 gỗ trắc ra xét xử theo thủ tục hình sự sơ thẩm. Tuy nhiên, cả 3 lần xét xử, TAND TP. Đà Nẵng đều phải trả hồ sơ lại cho VKSND Tối cao để điều tra bổ sung. Trong đó, lần thứ 3, Hội đồng xét xử đã có cơ sở vững chắc để chứng minh các bị cáo không phạm tội “Buôn lậu” và tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Trong bản tố cáo của ông Trương Huy Liệu gửi các cấp kêu oan cũng như những lời bào chữa của các luật sư bảo vệ thân chủ đều cho rằng: Việc bắt hàng, bắt người, sang Lào điều tra, ép cung gây chết người, bán tháo vật chứng trong quá trình điều tra để trục lợi hàng trăm tỷ đồng rồi kết luận, truy tố ông Trương Huy Liệu và bà Trần Thị Dung về tội “Buôn lậu” quy định tại điểm a, khoản 4, Điều 153 BLHS; truy tố công chức Hải quan Đỗ Danh Thắng, Đỗ Lý Nhi, Lê Xuân Thành về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại khoản 2, Điều 285 BLHS là việc làm hết sức không bình thường, có dấu hiệu vi phạm pháp luật đặc biệt nghiêm trọng của Cục điều tra chống buôn lậu Tổng cục Hải quan, C44 và Viện KSND Tối cao (Vụ 1, Vụ 3).

(Còn tiếp)