Đâu là nguyên nhân khiến ngư dân Thanh Hóa bị tấn công bằng súng trên biển?

Sau sự việc này dư luận đang đặt ra nhiều câu hỏi: Nhóm đối tượng tấn côngnày là ai? Tấn công nhằm mục đích gì? Và tại sao lại chọn tấn công vào lúc đêmkhuya?

Theo nhận định ban đầu của các cơ quan chức năng nguyên nhân của sự việcnày có thể là do mâu thuẩn giữa ngư dân người địa phương (người Hà Tĩnh - PV)và các ngư dân các tỉnh lân cận  trongquá làm nghề.

Giã cào ác mộng của ngư dân đánh lưới

Sau khi nhân được thông tin phản ánh: Trong suốt một thời gian dài lướiđánh bắt của ngư dân Hà Tĩnh sống tại các xã giáp biển như Thạch Lạc, Thạch Hải,Thạch Đỉnh, Thạch Bàn (huyện Thạch Hà), Thạch Kim, Thạch Châu (Lộc Hà), Cẩm Nhượng(Cẩm Xuyên)... thường xuyên bị mất hoặc như hỏng nặng khi đang được thả đánh bắttrên biển, chúng tôi đã có chuyến xâm nhập thực tế để tìm hiểu về vấn đề này.

Khi chúng tôi có mặt tại thôn Bắc Lạc xã Thạch Lạc mặt trời đã đứng bóngnhưng hầu như gia đình nào cũng đang đội nắng ngồi vá lưới.

Anh Lành đang ngồi may lại những tấm lưới đã bị hỏng do tàu giã cào

Anh Trần Văn Lành (sinh năm 1967) ngồi bên đống lưới bị đứt chằng chịt, rốimù như canh hẹ nằm chất cao như núi giọng buồn thiu kể: “Gần 40 làm nghề biển thì có đến hơn 20 năm nay tôi và người dân trong xã đều rơi vào cảnh ngộ khốn khổ mà không biết kêu ai”.

Thấy chúng tôi có vẻ chưa hiểu chuyện anh Lành giải thích: “Từ khi xuất hiện một số nhóm ngư dân ở các tỉnh lân cận như Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị,Thanh Hóa... xâm nhập vào vùng biển ven bờ Hà Tĩnh đánh giã cào thì lưới của ngư dân  thường xuyên bị mất và hư hỏng.Bởi giã cào là hình thức đánh bắt có thể quét sạch tất cả những gì chúng gặp trên đường đi. Khi đánh giã cào tàu họ chạy dọc trong khi lưới của bọn tôi lại thả ngang nên nơi nào họ đi qua nếu tàu công suất nhỏ thì lưới đứt còn nếu tàu công suất cao thì nó kéo toàn bộ lưới đi theo. Khi lưới mắc vào tàu họ sẵn sàng dùng dao hoặc kéo cắt đứt để khỏi bị ảnh hưởng đến tốc độ”.

Sửa được những mảnh lưới rách này là hết sức khó khăn và mất rất nhiều thời gian

“Từ đầu năm 2013 đến nay gia đình tôi đã bị mất và hỏng đến hàng ngàn mét lưới đánh cá bạc má và khoảng 50 tấm lưới câu mực... thiệt hại khoảng 30 triệuđồng”, anh nói.

Ngồi vá lưới sát nhà anh Lành, ông Nguyễn Văn Tin cũng cùng chung cảnh ngộ.Ông kể, mới cách đây hơn 2 ngày tôi cũng bị mất hơn 30 tấm lưới, mỗi tấm là 380ngàn đồng khi tàu giã cào đi qua”.

Còn số lưới bị hỏng nằm chất đóng ngổn ngang cả trong nhà và ngoài vườn thì ông Tin cũng không thể nhớ hết là bao nhiêu nữa. Do tiếc của lại không có tiền mua lưới mới nên mỗi khi hết việc cả gia đình ông lại tranh thủ ra ngồi vá lạinhững tâm lưới đã rách.

“Số lưới sau khi vá chất lượng bị giảm hẳn nên khi đánh bắt kết quả rất thấp nhưng cũng đành phải chấp nhận tôi các chú ạ”, ông Tin chép miệng.

Xã Thạch Lạc hiện có khoảng 200 hộlàm nghề đánh bắt trên biển nhưng hầu hết đều tập trung tại xóm 16 thôn Bắc Lạc.

Và theo như anh Trần Văn Lành thì hầu như 100% ngư dân của thôn đều lâm vàocảnh như anh và ông Tin. Trong đó bị thiệt hại nặng nề nhất có lẻ là hộ ông NguyễnVăn Bản và anh Nguyễn Đức Nho.

Khi nhóm phóng viên chúng tôi đến thăm, anh Nho đang lúi húi sau nhà chuẩn bị dụng cụ và đồ dùng bỏ vào một chiếc thau nhỏ cho chuyến đi biển buổi chiều. Biết chúng tôi là dân báo chí anh mừng lắm. “Suốt mấy năm qua tôi đã viết khá nhiềuđơn thư gửi các cơ quan chức năng nhờ giúp để nhưng chưa thấy có chuyển biến gì, giờ mong sao qua các chú giúp chúng tôi với”, anh nói như reo.

Thấy PV đến anh Nho tạm gác lại chuyến đi biển để kể về nỗi khổ của mình và bà con thôn Bắc Lạc

Bưng nguyên cả thau dụng cụ đi biển anh Nho ngồi bệt xuống đống lưới hư chất cao quá đầu người ở góc thềm kể: Suốt 13 năm làm nghề biển thì năm nào tôi cũng bị thiệt hại nặng do tàu giã cào các tỉnh khác vào kéo lưới đi mất hoặc làm hỏng.Chỉ tính từ đầu năm đến nay lưới gia đình tôi đã “dính” phải giã cào đến 3 lần, thiệt hại hơn 20 triệu đồng.

“Mặc dù lưới của chúng tôi thả rất gần bờ (khoảng trên dưới 1 hải lí) nhưng do tàu của họ xâm nhập rất sâu cộng thêm thái độ thiếu ý thức và rất manh động nên dù đã tìm đủ mọi cách đối phó như cắm biển báo trên lưới, đánh dấu đường tránh nhưng ngư dân bọn tôi vẫn không tài nào giữ được lưới của mình.

Có những hôm phát hiện họ đang giã cào bọn tôi đã chạy ra hướng dẫn tàu tránh lưới nhưng họ vẫn bất chấp cứ cắm đầu chạy. Nếu chúng tôi nói gì thì ngày lập tức họ chữi bới và dùng gậy đánh hoặc dùng gạch đá ném về phía thuyền chúng tôi.

Tàu họ thì lớn lại đông người nên phần thua hầu như lúc nào chúng tôi cũng phải nhận. Cách đây mới ít ngày trong khi ra ngăn tàu giã cào ông Nguyễn HữuTam và ông Nguyễn Văn Bản đã bị một nhóm ngư dân trên thuyền đánh trọng thương phải đi cấp cứu”. 

Rất nhiều bà con đã cùng chịu ở xã Thạch Lạc đều rơi vào hoàn cảnh như anh Nho

Trao đổi với PV về vấn đề này ông Trần Xuân Hoàng – Chi Cục trưởng Cục Bảo vệ nguồn lợi thủy sản Hà Tĩnh cho biết: Sau khi sự việc các ngư dân người Thanh Hóa trong khi đang đánh bắt bị bắn tại vùng biển ven bờ Hà Tĩnh chúng tôi đã xuống nắm tình hình nhưng vụ việc đang trong quá trình điều tra nên chưa có kết luận cụ thể nào”.

Khi được hỏi liệc có việc các ngư dân các tỉnh thường xuyên xâm nhập vàovùng khơi để đánh bắt giã cào đã làm mất và hỏng lưới của ngư dân Hà Tĩnh haykhông?

Vùng ven bờ của Hà Tĩnh thường xuyên bị đánh bắt trộm

Ông Hoàng cho biết: “Ở vùng biển Việt Nam nói chúng và Hà Tĩnh nói riêngcác loại cá, tôm thường tập trung theo mùa và theo luồng nên hiện tượng ngư dânđến đánh bắt ở địa phận các tỉnh khác diễn ra khá phổ biến trên cả nước.

Ông Trần Xuân Hoàng: "Các tàu của ngư dân Thanh Hóa hôm xẩy ra sự việc có công suất từ 20CV đến 90CV

Vùng biển các tỉnh nước ta được chia làm 3 vùng gồm: vùng khơi, vùng lộng và vùng ven bờ. Trong đó, quy định rõ vùng ven bờ (rộng khoảng 6 hải lý) là vùng để cho ngư dân địa phương đánh bắt và chỉ được dùng loại tàu có công suất nhỏ dưới 20CV, còn ngư dân các tỉnh khác không được hoạt động đánh bắt trong vùng này”.

Ông Hoàng còn cho biết thêm: “Dựa theo Nghị định 33 về quản lí và thai tháck hoáng sản của Chính phủ hướng dẫn Hà Tĩnh và hai tỉnh lân cận là Quảng Bình và Nghệ An đã ký thỏa thuân với nhau về việc đánh bắt tai các vùng biển đã quy định.

Theo thông tin mà chúng tôi xác định được thì 4 tàu giã cào của các ngư dân Thanh Hóa bị tấn công ngày 10/7 đã xâm nhập vào vùng ven bờ của Hà Tĩnh (khoảng 1 đến 2 hải lý), các tàu nhỏ nhất là 20CV còn lớn nhất là 90CV”

Còn ông Nguyễn Tông Thắng – Cục phó Cục Bảo vệ nguồn lợi thủy sản Hà Tĩnhthì cho hay, bãi biển Hà Tĩnh có tôm, cá nhiều nên thường xuyên bị đánh bắt trộm, đặc biệt là vào ban đêm. Cách đây ít ngày Bộ đội Đồn Biên phòng 164 bắt 3 thuyền khi họ đang đánh bắt trái phép.

“Đặc điểm của ngư dân Hà Tĩnh là thường thả lưới vào buổi chiều tối về nghỉ đến sáng sớm thì ra lấy lưới. Do vậy, nó thường trùng với thời gian các tàu giã cào các tỉnh xâm nhập trái phép nên mới dẫn đến chuyện lưới bị kéo mất hoặc bị hỏng”, ông Thắng nói.

Theo Hà Vy - Hà Vũ (Tầm nhìn)