Huyện Can Lộc – Hà Tĩnh: Loạn khai thác đá trái phép – Buông lỏng quản lý!

“Chúng tôi đã đóng cho xã 15 triệu đồng!”

Cụ thể, trên địa bàn xã Mỹ Lộc, ngay bên tuyến đường liên xã, từ sân bóng xóm Sơn Thủy sang xóm Mai Long (xã Xuân Lộc) có 2 điểm mỏ. Ở mỏ đá của anh Trần Viết Định, chúng tôi thấy có đến hàng chục công nhân đang làm việc, được trang bị máy khoan, xe tải, máy xúc…khá qui mô. Ban đầu họ tỏ ra dè dặt khi thấy chúng tôi, nhưng sau khi nghe chúng tôi giới thiệu mình là cán bộ bên ngành địa chất đi tìm hiểu chất lượng đá thì họ chuyện trò thoải mái hơn. Anh Lê Văn Đông (35 tuổi ) - công nhân của mỏ cho biết: “Trước đây chỉ có làm thủ công, giờ đã có máy móc, phá đá bằng mìn nên khối lượng khai thác được lớn hơn, mỗi ngày cũng được gần chục khối”.

Tại đây, không một công nhân nào được trang bị áo quần, mũ bảo hộ lao động. Đa phần họ là những nông dân đã xong mùa màng, tranh thủ đi làm thợ đá để kiếm thêm thu nhập lúc rãnh rỗi, họ chưa hề được đào tạo qua một lớp về qui trình và kỹ thuật khai thác đá, chưa biết cách sử dụng an toàn vật liệu nổ. Khai thác lại theo kiểu ăn xổi, khoét sâu để hở hàm ếch. Bên cạnh đó lại cho nổ mìn vô tội vạ, mất an toàn, khiến cho tính mạng luôn bị đe dọa. Một công nhân cho hay: “Khổ lắm các chú ạ, để làm nên một viên đá chúng tôi có thể đánh đổi cả tính mạng. Vì miếng cơm của cả gia đình mà chúng tôi phải “bán thân” cho đá, nếu không làm việc này, chúng tôi biết sống ra sao”. Cách đó không xa, là mỏ đá của hộ anh Trần Văn Thông và Trần Văn Đông, hàng chục công nhân cùng với những máy móc, thiết bị đang hoạt động hết công suất. Tiếng nổ mìn làm rung chuyển cả một vùng, đất đá, bụi bay mù mịt. Ở xã Xuân lộc là mỏ đá của hộ anh Nguyễn Hữu Hiệp và Nguyễn Hữu Việt. Đặc biệt, ở xã Sơn Lộc, hoạt động khai thác đá trái phép diễn ra một cách râm rộ hơn. Cụ thể, tại xóm 1 (thôn Thịnh Lộc) có mỏ của anh Chính, Hải và Trường; ở xóm 6 là mỏ của anh Vị, mỗi ngày khai thác cả chục khối đá.

Người dân ở đây cho biết, việc khai thác đá của những cá nhân nói trên không những ảnh hưởng đến môi trường, cuộc sống sinh hoạt, sản xuất của những hộ dân xung quanh mà ngay cả tính mạng của họ cũng luôn bị đe dọa. Tiếng máy khoan ầm ầm cả ngày, mìn nổ vô tôi vạ, không có quy định giờ giấc. Anh Hạnh – một người dân ( Trú tại xóm Thái Xá 2 – Xuân Lộc) bức xúc: “ Có lần nửa đêm, cả nhà tôi đang ngủ bỗng hốt hoảng vì tưởng có động đất xảy ra, tiếng nổ mìn khiến cho các con tôi hết sức sợ hãi”. Người dân cũng cho biết, hoạt động khai thác đá trái phép này đã diễn ra cả chục năm nay nhưng cũng chẳng thấy bị xử lý, mà ngày càng rầm rộ hơn.

Không có chuyện xã bán cho dân!

Ông Phan Văn Huy – Chủ tịch UBND xã Mỹ Lộc cho biết, trên địa bàn xã chỉ có một hộ khai thác đá trái phép mà thôi, đó là hộ anh Trần Viết Định. Tuy nhiên, qua tìm hiểu của chúng tôi, trên thực tế ở xã Mỹ Lộc có đến 2 mỏ khai thác trái phép. Ông Huy cũng cho biết: “Mỗi lần chúng tôi báo cáo lên cấp trên, chưa kịp xuống kiểm tra hiện trường thì họ đã kéo máy móc thiết bị và công nhân rút đi hết, nên xã đành bất lực”. Xác nhận về việc mỗi năm các hộ khai thác trên đều đóng cho UBND xã 15 triệu đồng, ông Huy khẳng định rằng không có chuyện đó mà chỉ là do họ bịa đặt mà thôi!.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Ngọc Lân – Chuyên viên Phòng Tài nguyên – Môi trường huyện Can Lộc cho hay: “Hiện nay trên địa bàn huyện có 19 mỏ khoáng sản được cấp phép khai thác (16 mỏ đá, 3 mỏ đất), còn số mỏ khai thác trái phép thì chúng tôi không nắm được. Sau khi nghe các anh phản ánh, chúng tôi sẽ tiến hành rà soát, kiểm tra và xử lý ngay”.

Hiện nay, trên địa bàn các xã, thị trấn thuộc huyện Can Lộc, xuất hiện tình trạng tự ý cho các tổ chức, cá nhân khai thác và tận thu khoáng sản không đúng thẩm quyền, khai thác khoáng sản trái phép diễn ra ở nhiều địa phương, hoạt động khai thác đá trái phép diễn ra ở đây rất ngang nhiên bằng những thiết bị máy móc hiện đại, cho nổ mìn phá đá giữa ban ngày. Việc làm trên đã làm thất thoát tài nguyên khoáng sản của Nhà nước, gây mất trật tự và ô nhiễm môi trường, bao nguy hiểm rình rập, ảnh hưởng xấu đến cuộc sống của người dân địa phương. Thế nhưng, không hiểu vì sao mà chính quyền huyện, xã vẫn làm ngơ không xử lý, gây nên bức xúc trong dư luận.