Bảo đảm hài hòa lợi ích trong thu phí qua cầu Bến Thủy

Nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và các địa phương trong khu vực miền trung, Bộ Giao thông vận tải (GTVT), Bộ Tài chính, UBND các tỉnh Hà Tĩnh, Nghệ An cho phép Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 4 (Cienco 4) đầu tư xây dựng tuyến đường tránh thành phố Vinh với tổng mức đầu tư 378 tỷ đồng và nâng cấp mở rộng quốc lộ 1 đoạn nam cầu Bến Thủy đi tuyến đường tránh thành phố Hà Tĩnh với tổng mức đầu tư 2.434 tỷ đồng theo hình thức xây dựng, kinh doanh, chuyển giao (BOT). Hai công trình này đã hoàn thành và đưa vào sử dụng năm 2005 và 2014.

Cùng với đó, năm 2014, Bộ GTVT phê duyệt đầu tư bổ sung hạng mục sửa chữa cầu Bến Thủy cũ; đồng thời bổ sung công tác sửa chữa, quản lý, khai thác và bảo trì công trình Bến Thủy cũ vào Hợp đồng BOT xây dựng tuyến đường tránh thành phố Vinh và nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1 đoạn nam cầu Bến Thủy - tuyến đường tránh thành phố Hà Tĩnh. Bộ GTVT cũng cho phép Cienco 4 đầu tư thêm các hạng mục khác với kinh phí gần 600 tỷ đồng bổ sung vào dự án BOT tuyến tránh Vinh và nam Bến Thủy – tránh thành phố Hà Tĩnh, gồm: Cầu vượt quốc lộ 46, với tổng số vốn 435 tỷ đồng để giải quyết ách tắc khu vực phía tây thành phố Vinh, bảo đảm an toàn giao thông cho tuyến đường sắt Bắc - Nam và tiểu dự án cầu vượt quốc lộ 8B, với tổng kinh phí 156 tỷ đồng. Việc đầu tư sửa chữa cầu Bến Thủy cũ đã đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh; dự án cầu vượt 8B được xây dựng đã giảm thiểu các vụ tai nạn tại điểm nóng về tai nạn giao thông nghiêm trọng tại thị trấn Xuân An, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh. Qua đó góp phần mang lại lợi ích thiết thực cho người dân huyện Nghi Xuân nói riêng và mọi phương tiện lưu thông qua cầu Bến Thủy I, Bến Thủy II nói chung.

Do dự án có tổng mức đầu tư lớn, nếu chỉ đặt một trạm thu phí tại cầu Bến Thủy II không bảo đảm thu hồi vốn cho nhà đầu tư theo phương án tài chính đã được phê duyệt. Thực tế có rất nhiều phương tiện vận tải lưu thông qua cầu Bến Thủy cũ sau đó theo đường nam cầu Bến Thủy - tuyến tránh thành phố Hà Tĩnh đi về phía nam và ngược lại. Bên cạnh đó, nếu không đặt trạm thu phí tại cầu Bến Thủy cũ sẽ dẫn đến tình trạng các phương tiện tránh thu phí bằng cách đi vào nội thị, gây ùn tắc giao thông khu vực nội thị, mất an toàn giao thông và tuyến tránh thành phố Vinh không phát huy hiệu quả.

Theo đại diện lãnh đạo Cienco 4, hai trạm thu phí Bến Thủy I và Bến Thủy II hiện đang hoàn vốn cho nhiều dự án thành phần gồm: Dự án tuyến tránh thành phố Vinh; dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1A đoạn nam Bến Thủy - tuyến tránh TP Hà Tĩnh; dự án nút giao giữa quốc lộ 46 với đường sắt Bắc - Nam; dự án sửa chữa cầu Bến Thủy (cũ); dự án nút giao khác mức giữa quốc lộ 1 và đoạn nối quốc lộ 8B cũ. Ngoài công tác quản lý, duy tu, bảo dưỡng các tuyến đường, cầu thuộc dự án BOT, hiện nay Bộ GTVT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam giao Cienco 4 thực hiện công tác quản lý, duy tu, bảo dưỡng cầu Bến Thủy cũ, cầu Bến Thủy II và đường nối từ nút giao quốc lộ 1 đến quốc lộ 8B thuộc huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh (kinh phí quản lý, duy tu, bảo dưỡng hằng năm lên đến hàng trăm tỷ đồng, đưa vào kinh phí của dự án BOT). Do vậy, việc đặt hai trạm thu phí để hoàn vốn cho dự án BOT, bảo đảm hiệu quả dự án là cần thiết.

Phó Tổng Giám đốc Cienco 4 Ngô Trọng Nghĩa cho biết, cùng với việc thu phí tại hai trạm Bến Thủy I và Bến Thủy II, chủ đầu tư cũng thực hiện nhiều biện pháp nhằm tạo điều kiện thuận lợi và giảm mức phí cho các phương tiện qua lại, trong đó có việc triển khai bán vé tháng và vé quý cho các phương tiện ô-tô có nhu cầu qua lại nhiều lần trong ngày với mức chiết khấu 10%.

Tuy nhiên, theo ý kiến của một số người dân, các cơ quan chức năng cần có chính sách phù hợp trong việc thu phí đối với người dân sinh sống gần khu vực đặt trạm thu phí. Đơn cử, để đi từ thị trấn Xuân An (Nghi Xuân) vào thành phố Vinh và ngược lại với đoạn đường hơn hai km, người dân không đi qua quãng đường thuộc dự án BOT nhưng phải nộp phí là chưa phù hợp. Bên cạnh đó, theo dự kiến từ ngày 1-1-2016 mức phí tăng sẽ khiến cuộc sống của người dân gặp nhiều khó khăn, nhất là đối với việc vận chuyển hàng hóa nông sản của nông dân từ huyện Nghi Xuân cung cấp cho thành phố Vinh.

"Theo Thông tư số 51 ngày 24-4-2014 của Bộ Tài chính cho phép Cienco4 điều chỉnh mức thu phí qua trạm thu phí Bến Thủy I và Bến Thủy II, với mức thu được áp dụng bằng hai lần mức thu tối thiểu khung (quy định tối đa cho phép 3,5 lần)”.

PHẠM HUY HIẾU

Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính, Bộ Giao thông vận tải

"Các cơ quan chức năng cần có chính sách phù hợp trong việc thu phí đối với người dân sống chung quanh khu vực đặt trạm thu phí và việc tăng phí cần có lộ trình, nhằm bảo đảm quyền lợi của người dân”.

NGUYỄN THANH NAM

(Xuân An, Nghi Xuân, Hà Tĩnh)