Theo Trung tâm Quan trắc môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc, căn cứ trên các thông số môi trường nước đã phân tích, cơ quan này tạm thời nhận định sự biến động đột ngột của độ mặn, kết hợp với sự bất lợi của các yếu tố khác như hàm lượng ô xy hòa tan, độ kiềm và hàm lượng Fets có thể là nguyên nhân gây chết hàng loạt cá nuôi trên sông tại Hà Tĩnh.
Cụ thể, kết quả đo và phân tích các chỉ tiêu trong 7 mẫu nước cho thấy: độ mặn trong các mẫu thu thấp, dao động từ 1 - 3% (độ mặn vùng nuôi trước khi xảy ra bão lũ dao động từ 10 - 15%). Độ kiềm dao động từ 20 - 40mg/l, thấp hơn giới hạn thích hợp 60 – 180 mg/l. Hàm lượng Fets trong mẫu nước cao hơn giới hạn 3,4 lần. Độ pH tại thời điểm thu mẫu thấp hơn giới hạn thích hợp; hàm lượng đo tại sông đều thấp hơn giới hạn thích hợp (25 mg/l).
Việc độ mặn giảm đột ngột làm cá nuôi bị sốc, giảm khả năng miễn dịch. Bên cạnh đó, sự biến động của độ mặn và độ kiềm ảnh hưởng đến hệ đệm trong môi trường nước, làm giảm pH, giảm sự sinh trưởng của thực vật phù du.
Sự biến động mạnh của độ mặn dẫn đến thay đổi đột ngột các quá trình trao đổi chất, quá trình thẩm thấu của tế bào. Sự thay đổi đột ngột có thể khiến cá không kịp thích nghi và tác động mạnh đến sức khỏe. Hơn nữa theo các nghiên cứu trước đây, sự giảm độ mặn dẫn đến tăng độc tố của các kim loại nặng.
Hàm lượng Fets cao có thể là nguyên nhân tác động xấu đến sức khỏe của cá. Sắt có thể bám vào mang cá, cản trở quá trình hô hấp của cá.
Mặt khác, thời điểm cá chết vào rạng sáng là lúc hàm lượng ô-xy trong môi trường nước xuống thấp nhất và nước thượng nguồn đổ về mang theo vật chất hữu cơ và các chất thải nông nghiệp, công nghiệp làm ảnh hưởng đến sức khỏe cá nuôi.
Do vậy, sự tác động tổng hợp của các yếu tố độ mặn, độ kiềm, hàm lượng ô xy, Fets và nước thượng nguồn đổ về thay đổi đột ngột có thể là nguyên nhân khiến cá nuôi lồng chết hàng loạt. Các thông số khác đều có giá trị nằm trong giới hạn cho phép.
Trước đó, vào rạng sáng 9/9, tại vùng nuôi cá lồng của các hộ dân xã Thạch Sơn và Thạch Đỉnh phát hiện cá nuôi bị chết hàng loạt. Ước tính ban đầu có khoảng gần 100 tấn cá chẽm (cá vược) của hơn 50 hộ dân bị chết. Ngoài ra, cá tự nhiên ở khu vực sông này cũng bị chết, trong đó có cả loại cá sống ở tầng đáy.
Phương Nam
Theo Báo Đời sống & Tiêu dùng
