Nhớ Bác, càng phải sống xứng đáng với tình cảm của Người

50 năm qua, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Thủ đô đã không ngừng phấn đấu, thực hiện tốt tâm nguyện, ý chí, niềm tin, tình cảm và trách nhiệm sâu sắc trong "mấy lời để lại" của Người, để xứng đáng là Đảng bộ gương mẫu, Thủ đô anh hùng, “Thành phố Vì hòa bình”, Trái tim của cả nước như Người luôn mong mỏi.

I

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành tình cảm đặc biệt cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô Hà Nội, cũng như quân và dân tỉnh Hà Tây trước đây. Suốt cuộc đời cách mạng, Thủ đô ghi dấu nhiều hoạt động, sự kiện đặc biệt của Bác; dấu chân Người đã in bóng tại nhiều công trường, khu phố, trận địa; đến với các gia đình chính sách có công với cách mạng, công nhân lao động... từ đô thị đến các vùng nông thôn.

Giai đoạn những năm 1920 - 1939, với tư cách là một trong những người sáng lập Đảng Cộng sản Pháp, rồi sau đó là thành viên của Quốc tế Cộng sản III, Bác Hồ đã viết nhiều bản báo cáo gửi Ban chấp hành Quốc tế Cộng sản, vừa nêu bật tinh thần đấu tranh sôi sục và anh dũng của nhân dân ba xứ Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ chống thực dân Pháp xâm lược, vừa vạch rõ những quan điểm, nguyên tắc về các loại hình đấu tranh và phương pháp đấu tranh của nhân dân ta. Trong nhiều bản báo cáo, bài viết ấy, Người đã dẫn ra các ví dụ điển hình, sinh động về cuộc đấu tranh kiên cường của nhân dân, thợ thuyền và sĩ phu yêu nước Hà Nội.

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Nhà máy Xe lửa Gia Lâm (19-5-1955)

Giai đoạn từ năm 1941 - 1945, Bác Hồ trở về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Từ núi rừng chiến khu Pác Bó, Người thường xuyên chú ý lắng nghe báo cáo tình hình, chỉ đạo quân và dân cả nước, trong đó có thành phố Hà Nội làm công tác chuẩn bị, tiến tới tổng khởi nghĩa thành công ngày 19/8/1945.

Tối ngày 23/8/1945, Người về đến làng Gạ (Phú Gia, Từ Liêm, Hà Nội) ở nhà một cơ sở cách mạng. Mấy ngày sau, Bác mở phiên họp đầu tiên với Ban Thường vụ Trung ương để thảo luận những vấn đề đối nội, đối ngoại trong tình hình mới. Ngày 28/8/1945, tại ngôi nhà số 48 - Hàng Ngang, quận Hoàn Kiếm, Hồ Chủ tịch đã trực tiếp soạn thảo Tuyên ngôn độc lập - văn kiện lịch sử vô cùng quan trọng của dân tộc ta.

Ngày 2-9-1945, tại quảng trường Ba Đình lịch sử, trước hàng vạn người dân Hà Nội và các địa phương, Bác Hồ đã thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.

Cũng tại Hà Nội, với sự tham dự của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quốc hội khóa I, kỳ họp thứ II từ ngày 28/10/1946 - 9/11/1946 đã họp và thông qua Hiến pháp đầu tiên của nước ta, quyết định thành phố Hà Nội chính thức trở thành Thủ đô nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Tòa nhà Bắc Bộ phủ số 12 Ngô Quyền, quận Hoàn Kiếm và Phủ Chủ tịch nước, trước đây còn gọi là Phủ Toàn quyền Đông Dương, số 2 - Hùng Vương, quận Ba Đình là những nơi làm việc của Bác Hồ tại Thủ đô.

Từ cuối tháng 8-1945 đến tháng 12-1946 và từ tháng 10-1954 đến khi về với thế giới người hiền ngày 2-9-1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có hơn 17 năm sống và làm việc ở Thủ đô. Hà Nội là nơi lưu dấu ấn về những quyết sách lớn của Đảng, Chính phủ đối với đất nước trong mỗi bước đi lên, nhưng cũng là nơi in đậm hình ảnh của Bác Hồ với biết bao niềm tự hào, xúc động thân thương và tình cảm đặc biệt mà Người dành cho Thủ đô.

Ngay khi hoàn thành việc tiếp quản Thủ đô (tháng 10-1954), trong bài viết “Giữ gìn trật tự, an ninh” đăng trên Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn và gửi gắm một tình cảm, trách nhiệm đặc biệt: “Cả nước nhìn về Thủ đô ta. Thế giới trông vào Thủ đô ta. Tất cả chúng ta phải ra sức giữ gìn trật tự, an ninh, làm cho Thủ đô ta thành một Thủ đô bình yên, tươi đẹp, mạnh khỏe cả về vật chất và tinh thần”.

Từ Tết Ất Mùi (1955) trở đi, gần như năm nào Bác cũng đi chúc Tết Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội. Tết Kỷ Dậu năm 1969, trên đồi cây của xã Vật Lại (huyện Ba Vì), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tham gia trồng cây, mở đầu “Tết trồng cây” lần thứ 10 do chính Người khởi xướng. Bác đã đến thăm hỏi, động viên cán bộ, công nhân Nhà máy điện Yên Phụ, Nhà máy Cơ khí Hà Nội, Nhà máy Cao su, Xà phòng, Thuốc lá, Nhà máy đèn Bờ Hồ, Nhà máy Diêm Thống nhất, Công trường và nhà máy bê tông đúc sẵn ở Chèm...

Với nông dân ngoại thành, Bác đến thăm và nói chuyện với cán bộ, nông dân hợp tác xã Đại Thắng, Nhật Tảo, huyện Đông Anh, thăm và nói chuyện với cán bộ, nhân dân xã Mễ Trì, huyện Từ Liêm, xã Kim An, xã Đại Nghĩa (thuộc tỉnh Hà Đông, nay thuộc địa bàn Hà Nội)... Nhiều nơi đã vinh dự được đón Bác đến thăm, làm việc, động viên nhiều lần.

Với trí thức, văn nghệ sĩ Hà Nội, Bác đến thăm, chúc tết văn nghệ sĩ khu văn công Mai Dịch; dự cuộc ngâm thơ mừng xuân của các cụ phụ lão và văn nghệ sĩ Hà Nội tại Văn Miếu; gửi thư, tới thăm hỏi giáo viên và học sinh Hà Nội, âm thầm thăm Tết người lao động nghèo Thủ đô,... Mọi người cảm động và bất ngờ trước sự quan tâm thấu đáo của Chủ tịch nước, thì Bác ân cần nói: “Chủ tịch nước không đến thăm các chú, các thím còn đến thăm ai!”.

Với Đảng bộ và chính quyền Hà Nội, Bác đã trực tiếp chỉ đạo, theo dõi những công việc lớn ở tầm chiến lược, tầm vĩ mô, và cả những công việc hết sức cụ thể, chi tiết và thiết thực hàng ngày, hàng giờ phải chú ý thực hiện. Vì thế sự chỉ đạo của Bác luôn sâu sắc và toàn diện. Người dạy: “Đảng bộ Hà Nội phải làm gương cho các Đảng bộ khác. Đảng bộ Hà Nội gương mẫu sẽ góp phần đưa miền Bắc tiến lên chủ nghĩa xã hội, làm cơ sở vững mạnh đấu tranh giành thống nhất nước nhà”[1], “Muốn xây dựng Đảng tốt thì phải có đảng bộ tốt, chi bộ tốt. Muốn có đảng bộ tốt, chi bộ tốt phải có đảng viên luôn ghi nhớ 10 nhiệm vụ của đảng viên”[2].

II

Sự quan tâm và tình cảm của Bác Hồ dành cho Đảng bộ và nhân dân Hà Nội là hết sức rộng lớn và sâu sắc. Đáp lại, Đảng bộ và nhân dân Hà Nội yêu quý, tin tưởng Bác vô ngần, thể hiện qua rất nhiều việc thực hiện những di huấn, trăn trở, căn dặn của Người, trong đó có bản Di chúc thiêng liêng - văn kiện kết tinh cuộc đời hoạt động, đúc kết tư tưởng, đạo đức, tâm hồn, tình cảm và cũng là kim chỉ nam, thiết kế lý luận về đổi mới, xây dựng và phát triển của Hồ Chí Minh, được coi là Bảo vật hàng đầu của quốc gia, của dân tộc.

Ngay sau khi Bác đi xa, hưởng ứng chủ trương của Bộ Chính trị, ngày 30-9-1969, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã ban hành Chỉ thị số 28-CT/ĐBHN mở đợt sinh hoạt chính trị trong toàn Đảng bộ, toàn quân, toàn dân Thủ đô học tập và làm theo lời Di chúc của Hồ Chú tịch.

Nhìn lại 50 năm qua, Đảng bộ và nhân dân Hà Nội tự hào khi đã từng bước thực hiện tốt di nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh, thể hiện tình cảm biết ơn sâu sắc đối với Người.

Một trong những nội dung cực kỳ quan trọng và cũng là lời căn dặn đầu tiên trong Bản Di chúc, Người nói về Đảng với việc nhấn mạnh thực hành đoàn kết, thực hành dân chủ trong Đảng. Bác dặn chúng ta: “Đoàn kết là một truyền thống cực kỳ quý báu của Đảng và của dân ta. Các đồng chí từ Trung ương đến các chi bộ cần giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con ngươi của mắt mình”.

"Giữ gìn sự đoàn kết nhất trí như giữ gìn con ngươi của mắt mình" -lời dặn dò giản dị những bao hàm điều hệ trọng cốt tử trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, trong xây dựng, vận hành hệ thống chính trị đất nước. Quán triệt tư tưởng này, Đảng bộ TP. Hà Nội - đảng bộ lớn nhất cả nước với số lượng hơn 43 vạn đảng viên, trên 2.700 tổ chức cơ sở đảng, trên 18.000 chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở luôn gương mẫu đi đầu trong thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chăm lo xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng và chất lượng cán bộ, đảng viên.

Sự đoàn kết không chỉ thể hiện trong các chủ đề và tiêu đề lớn của cả 16 kỳ Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội, từ Đại hội lần thứ I tới Đại hội lần thứ XVI, mà còn tựa như sợi chỉ đỏ xuyên suốt các nội dung của các kỳ Đại hội, thấm sâu vào nhận thức hành động của từng tổ chức cơ sở đảng và từng đảng viên.

Để có được sự đoàn kết vô cùng quý giá ấy, cùng với việc bám sát và triển khai đường lối, chủ trương, quan điểm của Đảng, Đảng bộ Hà Nội đã làm tốt các mặt công tác đảng trong toàn Đảng bộ, trước nhất là công tác xây dựng đảng, công tác tổ chức bộ máy và cán bộ, công tác tư tưởng, chính trị, công tác kiểm tra, công tác dân vận... Trong đó, công tác tư tưởng, chính trị và công tác tổ chức được triển khai kịp thời, sâu sắc, phối hợp nhịp nhàng với các mặt công tác khác đã đem lại hiệu quả cao, góp phần tạo dựng khối đoàn kết toàn Đảng bộ Hà Nội thêm bền vững.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm cán bộ, chiến sĩ Công an Hà Nội dịp Tết Quý Mão 1963

Trong Di chúc, Bác Hồ viết: “Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thực sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư...”. Thấm nhuần sâu sắc tư tưởng chỉ đạo của Người, Đảng bộ Hà Nội quan tâm đặc biệt, tổ chức triển khai tới toàn thể cán bộ, đảng viên, trước hết là quán triệt và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” và Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh cũng như Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị về công việc vô cùng hệ trọng này.

Toàn thể cán bộ, đảng viên Đảng bộ Hà Nội ý thức rất rõ rằng thông qua sự cầm quyền, Đảng bộ phải thực hiện tốt vai trò lãnh đạo, chỉ đạo công tác quản lý toàn diện một thành phố lớn đang trong quá trình phát triển đổi mới và đô thị hóa nhanh. Hà Nội đồng thời là thủ đô - đầu não và trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế, hợp tác quốc tế của cả nước. Những điều đó khiến cho trách nhiệm gánh vác của Đảng bộ rộng lớn hơn, nặng nề hơn rất nhiều. Mọi thành công hay thất bại trong xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng, hợp tác quốc tế, đối nội, đối ngoại... của Thành phố đều gắn liền với trách nhiệm của toàn Đảng bộ, của từng cán bộ, đảng viên.

Để hoàn thành tốt những nhiệm vụ quan trọng ấy, bên cạnh việc nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng và tư tưởng Hồ Chí Minh, lấy đó làm kim chỉ nam cho công việc của từng người và của toàn Đảng bộ, chúng ta cần thường xuyên rèn luyện và trau dồi đạo đức, nhân cách đảng viên theo tấm gương sáng của Bác Hồ kính yêu.

Học và làm theo tấm gương đạo đức Bác Hồ không phải là học và làm theo một cách máy móc, khuôn cứng theo kiểu “bắt chước”, mà phải từ việc hiểu cặn kẽ, sâu sắc về tư tưởng, cuộc sống và sự nghiệp cao cả của Bác, để rồi có sự chuyển biến tư duy nhận thức mọi vấn đề một cách biện chứng, có nguyên tắc, lập trường tư tưởng giai cấp vững vàng, có các phương pháp và hành động, hành vi ứng xử công việc thêm linh hoạt, hiệu quả, phù hợp với cuộc sống của chúng ta.

Chúng ta tự hào vì mỗi năm toàn thành phố có hơn 10.000 gương điển hình tiên tiến, người tốt, việc tốt được khen thưởng ở các cấp, ngành; có hàng nghìn tấm gương với cách làm hay, mô hình tốt tiêu biểu cho việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác. Chúng ta cũng thực hiện sâu sắc lời Bác dạy trong Di chúc: “thường xuyên và nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình”, tự trau dồi rèn luyện bản thân và đấu tranh không khoan nhượng với những nhận thức, hành động sai lầm tiêu cực trong Đảng bộ, kiên quyết củng cố, khắc phục một số tổ chức đảng thuộc Đảng bộ có sự quản lý lỏng lẻo, dẫn tới đảng viên vi phạm kỷ luật đảng.

Các cấp ủy Đảng đã nhìn thẳng vào sự thật, nghiêm khắc tiến hành các biện pháp kỷ luật thích đáng nhất mang tính răn đe và giáo dục đối với hàng nghìn đảng viên vi phạm[3], trong đó có không ít người là cấp ủy viên các cấp, bằng các hình thức khiển trách, cảnh cáo, cách chức, khai trừ ra khỏi Đảng.

Một số trường hợp đảng viên bị truy tố trước pháp luật. Bằng những nỗ lực ấy, cán bộ, đảng viên Đảng bộ Hà Nội phấn khởi và tự hào được Tổng Bí thư BCH Trung ương Đảng Nguyễn Phú Trọng đánh giá, nhận xét về Đảng bộ: “Đảng bộ Hà Nội là một trong những Đảng bộ đi đầu trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI), gắn với tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh..”[4].

Bác Hồ căn dặn chúng ta: “Đảng cần có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân”. Từ kỳ Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ nhất đến nay, Đảng bộ Hà Nội đã trải qua 16 kỳ Đại hội.

Trong các kỳ Đại hội ấy, chúng ta luôn bám sát vận dụng và thực hiện tốt lời căn dặn này, cả trong giai đoạn kháng chiến chống chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ cũng như giai đoạn đổi mới xây dựng và phát triển đất nước sau này. Đặc biệt là quá trình từ năm 1986 - năm Đại hội toàn quốc lần thứ VI mở đường cho sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước.

Dưới ánh sáng soi đường của tư trưởng Hồ Chí Minh và Đảng ta, Đảng bộ Hà Nội đã tổ chức Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ X vào tháng 10-1986, đề ra mục tiêu hàng đầu là: “Đẩy nhanh tốc độ phát triển, nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất, ổn định và phát triển kinh tế, bảo đảm ổn định thu nhập thực tế của người lao động, ổn định đời sống nhân dân”[5].

Vượt qua những điều kiện khó khăn chưa từng có lúc ấy, chúng ta đã thực hiện được cơ bản những mục tiêu này, nhất là tạo ra bước đột phá về sản xuất lương thực, thực phẩm. Hơn 30 năm thực hiện sự nghiệp đổi mới, Thủ đô Hà Nội đã đạt những thành tích phát triển ấn tượng, đóng góp quan trọng vào kết quả chung của cả nước; khẳng định một trong hai vị trí đầu tàu của cả nước.

Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVI được tổ chức vào tháng 11-2015 trong hoàn cảnh đất nước và Thành phố đã trải qua chặng đường dài đổi mới và phát triển gần tròn 30 năm (1986 - 2016), với nhiều thành tựu quan trọng và to lớn về chính trị, kinh tế, xã hội, hợp tác quốc tế, khoa học công nghệ, an ninh quốc phòng, tạo điều kiện thuận lợi và làm cơ sở vững chắc cho chặng đường phát triển mới của Thành phố - Thủ đô.

Bí thư Thành ủy Hoàng Trung Hải và lãnh đạo thành phố Hà Nội xem các hiện vật tại Nhà 67, trong Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch

Hơn 3 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ thành phố, nhân dân Thủ đô đã chung sức, chung lòng vượt qua khó khăn, thử thách, tập trung thực hiện các chương trình công tác, 5 nhiệm vụ chủ yếu, 3 khâu đột phá, giành được những kết quả toàn diện, nổi bật trên các lĩnh vực. Mặc dù chỉ chiếm 1% về diện tích, 8,1% về dân số, nhưng hiện Hà Nội đóng góp tới trên 16% GDP và hơn 19% về thu ngân sách cả nước; xứng đáng giữ vị trí đầu tàu và là động lực phát triển của Vùng Thủ đô và Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ.

Tiêu biểu là năm 2018, Thành phố đã đạt và vượt 20/20 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, tổng sản phẩm trên địa bàn thành phố (GRDP) tăng 7,61%, cao hơn mức bình quân chung cả nước (7,08%); thu nhập bình quân đầu người đạt 116 triệu đồng, tương đương 5.050 USD/năm, khu vực nông thôn đạt 46,5 triệu đồng/người/năm.

Kết quả xây dựng nông thôn mới (đạt 84% số xã), giảm nghèo (còn 0,6%) đều vượt chỉ tiêu của cả nhiệm kỳ. Văn hóa - xã hội Thủ đô tiếp tục phát triển cao, xứng đáng với vị trí là trung tâm lớn của cả nước; truyền thống văn hóa nghìn năm Thăng Long – Hà Nội tiếp tục được gìn giữ, phát huy và bồi đắp thêm nhiều giá trị mới. Thu hút vốn đầu tư nước ngoài liên tục dẫn đầu cả nước. Các cân đối lớn được bảo đảm.

Chỉ số năng lực cạnh tranh, Cải cách hành chính (PAR Index) của Hà Nội giữ vững vị trí thứ 2/63 tỉnh, thành phố. Chỉ số hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của chính quyền (SIPAS) tăng 16 bậc. An ninh chính trị được bảo đảm, trật tự an toàn xã hội được cải thiện. Hình ảnh "Hà Nội - Thành phố Vì hòa bình" ngày càng đẹp hơn trong lòng du khách và bè bạn bốn phương.

Trong Di chúc, Bác Hồ căn dặn chúng ta phải chăm lo tới sự phát triển của thế hệ trẻ, tới đoàn viên và thanh niên: “Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ trở thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội “vừa hồng, vừa chuyên”. Thực hiện lời dạy của Bác, Đảng bộ Hà Nội đã thường xuyên đặt vấn đề công tác Đoàn Thanh niên và công tác Thanh niên trong các Nghị quyết và nhiều chương trình, kế hoạch hành động của Đảng bộ, trước nhất là lãnh đạo việc tổ chức thành công các kỳ Đại hội Đoàn các cấp và các kỳ Đại hội Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Hà Nội, nhằm đảm bảo sự lãnh đạo chặt chẽ, sâu sát của Đảng đối với công tác Đoàn và công tác Thanh niên.

Trong chính sách cán bộ của Thành ủy Hà Nội luôn chú ý ưu tiên phát triển cán bộ trẻ nhằm mục đích “trẻ hóa” đội ngũ cán bộ ở tất cả các cấp, các ngành, từ Thành phố đến quận, huyện và cơ sở. Chỉ tính trong nhiệm kỳ khóa XV, Thành phố đã nâng dần tỉ lệ thanh niên trong độ tuổi đạt trình độ phổ cập bậc trung học phổ thông và tương đương lên 90%. Đặc biệt, chúng ta đã “đào tạo được 1.250 cán bộ nguồn là những sinh viên tốt nghiệp loại khá trở lên, để bổ sung cho yêu cầu trước mắt và lâu dài của khối đảng, đoàn thể, chính quyền; đào tạo 106 cán bộ dự nguồn cấp ủy của Thành phố để chuẩn bị nhân sự đại hội đảng các cấp”[6].

Xác định chăm lo cho thế hệ trẻ cũng chính là chăm lo cho giáo dục và đào tạo. Hà Nội luôn giữ vững lá cờ đầu cả nước về đầu tư cơ sở vật chất và chất lượng giáo dục và đào tạo. Gần đây nhất, năm học 2017 – 2018, thành phố Hà Nội đã được Bộ GD&ĐT công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, đạt phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3, đạt chuẩn phổ cập THCS mức độ 2 và đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2. Chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục toàn diện, mũi nhọn tiếp tục đạt kết quả xuất sắc. Học sinh Thủ đô tiếp tục khẳng định tài năng trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế. Chất lượng dạy học ngoại ngữ ở các cấp học và trình độ đào tạo được nâng cao.

III

Nhìn lại một số việc đã làm cùng kết quả và thành tựu trong suốt nửa thế kỷ thực hiện Di chúc và những lời dạy của Bác Hồ kính yêu, chúng ta càng thêm tin tưởng vào tư tưởng Hồ Chí Minh và sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng ta, tin tưởng vào chính khả năng, năng lực tổ chức thực hiện của Đảng bộ và chính quyền Thành phố, cùng sức mạnh “dời non lấp bể” của đông đảo các tầng lớp nhân dân Thủ đô - lực lượng làm nên những kết quả và thành tựu to lớn ấy, từ đó vững bước trên con đường phát triển và xây dựng Thủ đô Hà Nội giàu đẹp, văn minh, hiện đại.

Tuy nhiên, để thực hiện tâm nguyện cháy bỏng “Hà Nội phải làm gương cho các Đảng bộ khác” của Bác, chúng ta chưa thể thật sự vui mừng trước những hạn chế, yếu kém còn tồn tại trong các hoạt động quản lý, phát triển đời sống xã hội và xây dựng Đảng. Vẫn còn đó những hạn chế trong khai thác các nguồn lực phát triển, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đô thị.

Vẫn còn đó những hành động, việc làm của một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa thật sự tiêu biểu cho “công bộc của dân”. Vẫn còn không ít việc làm, hành vi ứng xử chưa tương xứng với truyền thống văn hóa người Hà Nội.... Tất cả đòi hỏi mỗi chúng ta với tất cả tình cảm thiêng liêng dành cho Bác kính yêu, ngày ngày cần phải tự soi lại mình, tự nỗ lực hơn nữa, chung tay góp sức phấn đấu xây dựng thành phố “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” và văn minh hơn. Trong đó, cần thực hiện tốt một số công việc sau:

Một là, tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong toàn Đảng bộ và cả hệ thống chính trị, làm cho mọi đảng viên ở các tổ chức đảng ngày càng hiểu sâu sắc hơn, thấu đáo hơn, toàn diện hơn về Bác Hồ kính yêu. Nếu ai đó cho rằng học Bác một lần là đủ, không cần tiếp tục nghiên cứu để học nữa, thì đó là một nhận thức hết sức sai lầm và đương nhiên sẽ dẫn tới sai lầm cả trong hành động.

Như chúng ta đã biết, Bác Hồ là một vĩ nhân, là lãnh tụ thiên tài của dân tộc, là danh nhân văn hóa thế giới. Cuộc đời, sự nghiệp, tư tưởng và phẩm chất đạo đức của Người là sự kết tinh của truyền thống tinh hoa văn hóa mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc. Đất nước và dân tộc Việt Nam vinh dự và tự hào có Bác Hồ - người cha già của chúng ta: “Cha già là vị cha chung/Là sao Bắc đẩu, là vầng Thái dương”[7] .

Như trong Điếu văn của Đảng, Nhà nước ta tại Lễ Quốc tang Bác có đoạn viết: “Dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất nước ta đã sinh ra Hồ Chủ tịch - người anh  hùng dân tộc vĩ đại, và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân ta và non sông đất nước ta”.

Bác mất đi và để lại cho toàn Đảng, toàn dân một di sản lớn về lý luận và thực tiễn phát triển của cách mạng Việt Nam, đóng góp cực kỳ quan trọng vào kho tàng lý luận và thực tiễn phong trào giải phóng dân tộc, giành độc lập tự do trên thế giới. Tuy là nhân vật kiệt xuất của lịch sử, là thiên tài, Bác Hồ cũng là một con người Việt Nam như chúng ta, nhưng đó là một người Việt Nam mẫu mực về tư tưởng, phẩm chất đạo đức, về tác phong, lối sống và cách ứng xử trong cuộc sống; ứng xử trong mối quan hệ gia đình, lối xóm, bạn bè, đồng nghiệp và những giao tiếp xã hội; ứng xử với môi trường tự nhiên... Vì thế, học tập và rèn luyện theo tấm gương Bác Hồ là việc làm vô cùng cần thiết và gắn bó với chúng ta hàng ngày, hàng giờ và suốt cả cuộc đời.

Hai là, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ Hà Nội, đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của thời kỳ phát triển mới của Thủ đô và đất nước. Để làm tốt nhiệm vụ hết sức quan trọng đó, chúng ta cần nắm vững và quán triệt thấu đáo tư tưởng Hồ Chí Minh - hạt nhân của đường lối, chủ trương lãnh đạo đất nước của Đảng ta, trong đó đặt lên hàng đầu việc học tập nắm vững các quan điểm, quan niệm, lập trường, nguyên tắc, phương pháp tư duy biện chứng trong việc tiếp cận và giải quyết vấn đề của Bác Hồ trong các lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa, an ninh, quốc phòng, bang giao quốc tế...

Nhưng chỉ như thế thôi rõ ràng là chưa đủ, chúng ta cần vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh và của Đảng ta vào việc tổ chức các hoạt động trong lĩnh vực thực tiễn, giải quyết các vấn đề nảy sinh trong suốt quá trình lãnh đạo, chỉ đạo chính quyền cùng toàn bộ hệ thống chính trị và các đoàn thể quần chúng, sâu sát và tổ chức nhân dân Thành phố thực hiện một cách tốt nhất, phù hợp và có hiệu quả nhất.

Như vậy, chính là Đảng bộ Hà Nội đã từng bước nâng mình lên ngang tầm thời đại, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của mình. Đồng thời với những công việc trên, Đảng bộ cần tiếp tục thực hiện tốt các Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; Nghị quyết hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ...

Hàng năm, bên cạnh việc tăng cường xây dựng các tổ chức đảng vững mạnh về mọi mặt, chúng ta cần tiếp tục tăng cường triển khai công tác kiểm tra, giám sát các lĩnh vực hoạt động kinh tế, xã hội của Thành phố, chú ý đến việc thực hành tiết kiệm và chống lãng phí tại các dự án trọng điểm; kiểm tra công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng và quản lý đô thị... đề cao việc đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí trong đội ngũ cán bộ, đảng viên các cấp.

Người dân Thủ đô vui chơi quanh Bờ Hồ

Ba là, phát huy truyền thống Thăng Long - Hà Nội nghìn năm văn hiến trong các tầng lớp nhân dân Hà Nội, kết hợp nhuần nhuyễn với tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân. Như chúng ta đã biết, hiếm có Thủ đô nào trên thế giới có bề dày lịch sử tồn tại và phát triển hàng nghìn năm như Thủ đô Hà Nội. Chính sự tồn tại và phát triển lâu đời ấy của lịch sử đã để lại nhiều giá trị văn hóa tiêu biểu, có thể nói là vô giá cho các thế hệ người Việt Nam và cho chúng ta hôm nay.

Hà Nội còn được Tổ chức Giáo dục, Khoa học, Văn hóa Liên hiệp quốc (UNESCO) tặng danh hiệu “Thành phố Vì hòa bình” và được Chủ tịch nước tặng danh hiệu cao quý “Thành phố Anh hùng” và được ba lần đón nhận Huân chương Sao vàng, một lần đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh...

Tất cả những điều đó tạo thành điểm nhấn - mốc son chói lọi trong dòng chảy truyền thống lịch sử văn hóa hào hùng bất tận của Thủ đô, chúng ta cần tiếp nối, khơi dậy và phát huy tốt các giá trị truyền thống vô cùng quý giá ấy trong cuộc sống đương đại. Mặt khác, trong việc phát huy các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, không thể không đề cập đến việc phát huy truyền thống đại đoàn kết toàn dân - một trong những truyền thống đã góp phần cực kỳ quan trọng tạo nên bản sắc dân tộc Việt Nam, sức mạnh Việt Nam.

Đúc kết kinh nghiệm từ thực tiễn sôi động, phong phú của cách mạng Việt Nam, Bác Hồ đã chỉ rõ: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết; thành công, thành công, đại thành công”. Chúng ta cần tiếp tục phát huy truyền thống đại đoàn kết các tầng lớp nhân dân Thủ đô một cách vững chắc theo tư tưởng của Bác Hồ, đi đôi với việc phát huy truyền thống hào khí Thăng Long - Hà Nội nghìn năm văn hiến, tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn trong quá trình xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh, hiện đại.

Nhớ về Bác Hồ kính yêu nhân dịp tròn 50 năm Bản Di chúc thiêng liêng của Người được công bố (1969 - 2019), cùng với cả nước, Đảng bộ và nhân dân Hà Nội càng thêm tự hào về công lao, sự nghiệp vĩ đại của Bác; thêm xúc động trước tình yêu thương lao la vô bờ bến của Bác dành cho toàn Đảng, toàn quân, toàn dân. Niềm vinh dự, tự hào càng to lớn, càng thôi thúc mỗi chúng ta không ngừng nỗ lực, nâng cao hơn trách nhiệm đối với mỗi nhiệm vụ và việc làm của mình cũng như trọng trách của cả Đảng bộ Hà Nội trong việc đóng góp nhiều hơn nữa, thiết thực và hiệu quả hơn nữa cho sự phát triển Thủ đô và đất nước.

Nhớ Bác, mỗi người có thêm niềm tin, quyết tâm, củng cố trách nhiệm như câu thơ của Tố Hữu "Yêu Bác, lòng ta trong sáng hơn". Trên chặng đường phát triển mới của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội, dưới ngọn cờ đỏ búa liềm của Đảng và tư tưởng Hồ Chí Minh dẫn đường, chúng ta sẽ vượt qua mọi gian nan, thách thức, quyết tâm phấn đấu giành được nhiều kết quả và thành tựu to lớn về phát triển kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng, đáp ứng đời sống vật chất, tinh thần ngày càng cao của nhân dân Thủ đô và cả nước.

[1] Hồ Chí Minh, Toàn tập, t 12, tr 172

[2] Thủ đô phải là thành phố gương mẫu, NXB Sự thật H.1985, tr 159

[3] Năm 2017 cấp ủy và UBKT các cấp của thành phố đã thi hành kỷ luật 203 đảng viên và 8 tổ chức đảng; năm 2018 thi hành kỷ luật 1.114 đảng viên và 18 tổ chức đảng; 6 tháng đầu năm 2019 thi hành 442 đảng viên và 18 tổ chức đảng.

[4] Văn kiện Đại hội lần thứ XVI Đảng bộ Hà Nội, NXB Chính trị Quốc gia năm 2016, tr 9.

[5] Các kỳ Đại hội Đảng bộ TP Hà Nội, NXBCTQG năm 2015, tr 241.

[6] Văn kiện Đại hội Đảng Bộ TP Hà Nội lần thứ XVI. NXB Chính trị Quốc gia, tháng 2/2016.

[7] Thơ Tố Hữu