Những năm trước, kinh tế tập thể, HTX tại Hà Tĩnh tuy đã phát triển nhưng quy mô nhỏ, năng lực nội tại và sức cạnh tranh còn yếu.
Là một tỉnh nghèo nhưng thời gian qua, số lượng HTX ở Hà Tĩnh phát triển nhanh, có lúc lên đến 1.385 HTX. Các HTX thành lập mới phần lớn thuộc lĩnh vực nông nghiệp. Việc liên kết sản xuất chế biến sau thu hoạch còn ít. Kết nối với đầu ra của sản phẩm còn hạn chế, phụ thuộc thị trường bên ngoài.
Toàn cảnh HTX Nga Hải (huyện Nghi Xuân) nhìn từ trên cao (Ảnh Internet)
Xác định vài trò là tổ chức hội với chức năng tư vấn hỗ trợ cho HTX trong việc phát triển kinh tế tập thể, Liên minh HTX tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai xây dựng mô hình HTX kiểu mới, gắn với chuỗi giá trị sản xuất sản phẩm hàng hóa chủ lực ở Hà Tĩnh thời gian qua đã thực sự có tính lan tỏa và phát triển bền vững.
Trao đổi với PV Infonet, ông Nguyễn Ngọc Hùng, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Hà Tĩnh cho biết: “Thời gian qua, HTX ở Hà Tĩnh được phát triển nóng về số lượng. Tuy nhiên, qua rà soát, đánh giá, có 425 HTX vi phạm Luật, 445 HTX yếu kém kéo dài. Các Sở, ban ngành đã vào cuộc quyết liệt và giải thể 400 HTX, sắp tới sẽ giải thể tiếp để tập trung cho những HTX hoạt động có hiệu quả”.
Cửa hàng giới thiệu sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP của Liên minh HTX Hà Tĩnh
“Liên minh HTX tỉnh đã tổ chức 13 lớp đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực kết hợp với tham quan học tập kinh nghiệm cho hơn 1.000 lượt người gồm giám đốc, phó giám đốc, Hội đồng quản trị, kế toán, kiểm soát, kỹ năng bán hàng, xúc tiến thương mại, tổ chức hội chợ... Từ đó, các HTX nhận thức đúng, rõ về xây dựng sản xuất theo chuỗi giá trị và tiếp cận tốt hơn các chính sách của tỉnh, trung ương cho HTX”, ông Hùng thông tin thêm.
Cũng theo ông Hùng, từ năm 2010 – 2020 thông qua Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã đã có 147 HTX được tiếp cận vốn tín dụng ưu đãi dành cho các HTX trên địa bàn với 219 lượt dự án, số tiền là 72,4 tỷ đồng.
Nước mắm Luận Nghiệp đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao
“Riêng trong năm 2020, Liên minh có gần 29,2 tỷ đồng tiền quỹ (vốn ngân sách và vốn tích lũy) cho các HTX vay với lãi suất ưu đãi 0,4275/tháng. Hầu hết các HTX làm sản phẩm OCOP đều vay vốn của Liên minh để đầu tư sản xuất kinh doanh, bởi vì khả năng tiếp cận ngân hàng của HTX rất yếu do không có tài sản thể chấp, trong khi đó quỹ của Liên minh thì thủ tục nhanh gọn, điều kiện đơn giản, thế chấp của bên thứ 3 hay mượn bìa đỏ của thành viên đều được”, Vị chủ tịch Liên minh HTX tỉnh chia sẻ.
Nói về vai trò của Liên minh HTX trong việc hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, ông Hùng khẳng định: “Nhiều mô hình phát triển mạnh như HTX Gia Phúc (Can Lộc), có 1200 con lợn nái nuôi liên kết với CP; có 30ha với 14.000 cây ăn quả như cam Khe Mây, bưởi Phúc Trạch, thanh long ruột đỏ, ổi Đài Loan, mít Thái.... tưới bằng công nghệ 4.0”.
“HTX Nga Hải (Nghi Xuân) nuôi 50.000 con gà, 2000 lợn thịt, và trồng dưa lưới trên diện tích 2.000 m2. Các mô hình nước mắm như Phú Khương, Luận Nghiệp, Kỳ Phú, Kỳ Khang, Lạch Kèn và 32 quỹ tín dụng nhân dân hoạt động đạt hiệu quả”, ông Hùng thông tin.
Cũng theo ông Hùng, Liên minh HTX tỉnh Hà Tĩnh có cửa hàng giới thiệu sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP (14 sản phẩm OCOP) tại 75 Nguyễn Chí Thanh (TP Hà Tĩnh) nhằm xúc tiến thương mại, tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra còn giới thiệu các HTX tham gia hội chợ của Liên minh HTX Việt Nam tổ chức tại Hà Nội, Hải Phòng, TP Hồ Chí Minh.
Tính đến giữa tháng 11/2020, tại Hà Tĩnh có 1.028 HTX (giảm 378 HTX so với năm 2019). Trong đó số HTX đang hoạt động là 908 HTX, số HTX ngừng hoạt động 120; số HTX đã chuyển đổi theo Luật HTX 2012 là 433, không còn HTX chưa chuyển đổi.
Tổng số lao động trong HTX là 54.753 người, trong đó số lao động thường xuyên là 51.621 người, số lao động không thường xuyên 3.132 người. Số HTX là thành viên của Liên minh HTX tỉnh có 386 thành viên (chiếm 37% tổng số HTX trên địa bàn).