Đảo Quan Lạn bị “tận thu cát”, UBND Quảng Ninh khẩn trương kiểm tra

Theo phản ánh của người dân thôn Sơn Hào, xã đảo Quan Lạn (huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh), thời gian qua, ở dọc bờ biển của thôn đã xảy ra tình trạng khai thác cát ồ ạt của Viglacera Vân Hải. Nhiều khu vực dọc biển đã bị tàn phá nặng nề do hoạt động khai thác cát, ảnh hưởng đến bờ đê chắn sóng. Đặc biệt hoạt động khai thác cát ngày càng lấn sâu ra biển, nhiều cánh rừng nguyên sinh ven biển được coi là bờ đê chắn gió bão, chống hiện tượng cát bay cũng bị tàn phá không thương tiếc.

Anh Nguyễn Sĩ T. một người dân sinh sống ở thôn, người trước đây đã công tác ở Viglacera Vân Hải cho biết: “Hàng ngày chứng kiến những cánh rừng, những gồ cát ven biển bị tàn phá mà xót xa không biết kêu ai. Trung bình mỗi ngày liên tục có 10 chiếc tải thi nhau chở cát. Cát rìa chân biển gần như bị lấy sạch tạo thành những hố sâu hoắm, thấp hơn mực nước biển hàng chục mét. Nhiều khu vực gân bờ biển cách khu vực khai thác cát chỉ có vài mét là ra tới mép biển”.

Việc tận thu cát giữa đạo Quan Lạn khiến người dân bức xúc

Quan sát của phóng viên khu vực khai thác trong thôn Sơn Hào cho thấy, chạy dọc suốt bờ biển gần sát với biển và ngay cạnh khu vực dân cư sinh sống. Thậm chí họ còn mở hẳn những con đường để thuận lợi cho xe ra vào lấy cát. Khu vực khai thác toàn bộ cách rừng nguyên sinh bị tàn phá trụi húi. Những hố sâu hắm chằng chịt như mạng nhện do hoạt động lấy cát còn sót lại. Nguy nhiểm hơn, họ còn ngang nhiên khoét cát ngay sát rìa chân biển, nhiều chỗ chỉ cách biển chưa đầy 5m. Nguy cơ những đợt mưa bão lớn, sóng biển kết hợp với thủy triều tràn vào khu vực lấy cát, cũng như khu vực dân cư sinh sống là rất cao.

Cũng theo anh T., vào mùa mưa bão, người dân sinh sống trong thôn rất lo sợ sóng biển làm vỡ bờ biển, nước tràn vào trong dân. Mấy năm trước, khi công ty này chưa khai thác thì bao quanh biển là rừng, gồ cát cao mưa bão to đến đâu cũng không sợ, nhưng giờ thì rất nguy hiểm, nước biển tràn vào không biết lúc nào.

Gia đình ông H. một hộ dân sinh sống ngay cạnh khu vực khai thác cát của công ty cho biết, chỉ trong vòng hơn một tháng mà cát quanh khu vực biển gần như bị lấy sạch.

Sau khi khai thác cát từng đoàn xe tải nối nhau vào chở đi

“Sống ngay khu vực bờ biển, gần với khu vực khai thác cát gia đình vô cùng lo sợ, nhất là vào mùa mưa bão, nước biển dâng cao nước mưa bên trong chảy ra toàn bộ khu vực khai thác cát gần như ngập trắng . Nước bên ngoài biển chảy vào mưa đổ xuống toàn bộ hố do khai thác cát trở thành biển nước. Gia đình đã chứng kiến nhiều trận mưa, nước biển tràn vào cả trong con đường cái lớn mới làm”, ông H. nói trong sợ hãi.

Theo tìm hiểu của phóng viên, Viglacera Vân Hải được tỉnh Quảng Ninh bàn giao 75 hecta bao trọn khu vực bờ biển thôn Sơn Hào để công ty này đầu tư phát triển du lịch. Nhưng hiện nay một số diện tích trong 75 hecta này công ty đã tận dụng để tiến hành khai thác cát.

Ông Phạm Văn M. một cán bộ thôn Sơn Hào trước đây, cũng là người cùng với xã, huyện giải tỏa mặt bằng, bàn giao diện tích dự án cho công ty này cho biết: Dự án 75 hecta tỉnh bàn giao cho công ty này để đầu tư phát triển du lịch. Toàn bộ diện tích kéo dài từ bể Chân Tiển cho tới chân Ao Dứa, đó là có diện tích trong đất liền chạy dọc bờ biển của thôn. Tỉnh bàn giao cho công ty là bắt đầu từ năm 2005 nhưng đến nay toàn bộ diện tích này chỉ có 10 hecta công ty này làm được còn lại chỉ là dự án treo.

Đề cập đến việc khai thác cát của Viglacera Vân Hải trong phạm vi tỉnh cấp cho công ty đầu tư phát triển du lịch thì ông M thẳng thắn cho biết: “Trong dự án tỉnh quy hoạch, bàn giao phát triển du lịch cho công ty này thì không được quyền khai thác cát trong 75 hecta này. Những khu vực mà công ty được phép khai thác thì đã khai thác hết”.

Ông M. cũng cho rằng, việc san lấp hoàn trả lại mặt bằng công ty này đã khai thác quanh khu vực dân cư sinh sống trong thôn bị bỏ ngỏ. Một phần đều do sự lãnh đạo, đôn đốc thiếu chặt chẽ của chính quyền địa phương cho nên công tác hoàn nguyên lại môi trường bị công ty này coi thường.

Trong khi đó, trao đổi với báo chí, ông Lý Văn Ngọc, Giám đốc khu du lịch sinh thái Vân Hải thuộc Công ty cổ phần Viglacera Vân Hải cho biết, “dự án du lịch 75 heta này được tỉnh bàn giao từ năm 2005 và có thời hạn là 50 năm chỉ để đầu tư phát triển du lịch. Những khu vực công ty lấy cát thực ra tận thu cát”.

Dự án quy hoạch phát triển du lịch 75 hecta Viglacera Vân Hải này quản lý khai thác

Ông Ngọc nói, “việc công ty lấy cát độ nông sâu so với mực nước biển đã có chiến lược cụ thể sau đó sẽ san lấp hoàn nguyên lại môi trường. Hiện tại việc hoàn nguyên lại môi trường khu vực khai thác hơi chậm mặc dù cơ quan chức năng, các đoàn kiểm tra của Sở tài nguyên và môi trường tỉnh cũng như của huyện đã nhắc nhở về vấn đề này”.

Ngay sau khi tiếp nhận được phản ánh của người dân và báo chí, ngày 23/2/2016, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản số 832/UBND-NLN3 gửi Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn; Sở Tài nguyên và Môi trường và Sở Xây dựng V/v kiểm tra, xử lý tình trạng khai thác trên địa bàn xã Quan Lạn, huyện Vân Đồn.

Văn bản của UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo: “Giao Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn chủ trì, phối hợp với các Sở: Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng và các đơn vị liên quan kiểm tra xác minh cụ thể việc khai thác cát theo nội dung báo nêu theo thẩm quyền, đúng các quy định của pháp luật hiện hành; có biện pháp ngăn chặn kịp thời không để xảy ra tình trạng khai thác tài nguyên, khoáng sản trái phép trên địa bàn theo Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 30/3/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường hiệu lực thực thi chính sách, pháp luật về khoáng sản và các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh; báo cáo kết quả kiểm tra, xử lý và đề xuất biện pháp xử lý những vấn đề còn vướng mắc trong quá trình giải quyết về Ủy ban nhân dân Tỉnh trước ngày 29/02/2016”.

Báo Đời sống & Tiêu dùng tiếp tục thông tin về vụ việc này.