Hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp xã sau sáp nhập tại Hà Tĩnh: Không ngừng đổi mới về nội dung và phương thức giám sát
- Thứ tư - 05/11/2025 21:46
- In ra
- Đóng cửa sổ này
Đã có nhiều đổi mới trong hoạt động của HĐND cấp xã, phường sau sáp nhập tại tỉnh Hà Tĩnh. Hai chức năng chính là quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương và giám sát những nội dung thuộc thẩm quyền tiếp tục được phát huy hiệu quả, đáp ứng sự kỳ vọng, tin tưởng của cử tri và nhân dân.
Tăng tính dân chủ, công khai và chất lượng
Sau khi sáp nhập, quy mô địa giới hành chính, dân số và khối lượng công việc của các xã, phường đều tăng lên đáng kể yêu cầu HĐND xã, phường phải có sự đổi mới mạnh mẽ trong hoạt động, đặc biệt là đổi mới nội dung và phương thức giám sát.
Phương thức giám sát cũng đã có nhiều thay đổi. Theo đó, HĐND xã tăng cường hình thức giám sát chuyên đề theo từng lĩnh vực cụ thể như về đất đai, môi trường, y tế, giáo dục, xây dựng nông thôn mới, an sinh xã hội… Giám sát chuyên đề giúp đi sâu, đi sát từng nội dung, phát hiện vấn đề kịp thời, từ đó có kiến nghị, giải pháp phù hợp. Áp dụng giám sát từ xa và giám sát thực địa kết hợp giám sát hồ sơ, văn bản, báo cáo từ các cơ quan chức năng với giám sát thực tế tại hiện trường, đặc biệt với các công trình xây dựng, các dự án đang triển khai dở dang được bàn giao về chính quyền mới.
Khắc phục khó khăn, phát huy hiệu quả vai trò của cơ quan dân cử
Sau việc sắp xếp đơn vị hành chính và triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, hoạt động của HĐND các xã, phường ở Hà Tĩnh vẫn còn những khó khăn. Như về mặt nhân sự cán bộ chuyên trách chủ yếu được luân chuyển điều động từ các vị trí việc làm khác đến đảm nhiệm, nên về mặt kinh nghiệm, kỹ năng trong thực hiện nhiệm vụ còn hạn chế, bước đầu còn lúng túng, nhất là lĩnh vực chuyên sâu, phức tạp.
Quy mô địa bàn rộng hơn, dân số đông hơn, nhu cầu và đặc thù các khu dân cư có sự khác biệt đáng kể, phân cấp, phân quyền dẫn đến khối lượng công việc lớn, phát sinh nhiều vấn đề phức tạp liên quan đến quản lý đất đai, trật tự xây dựng, dịch vụ công, giải quyết đơn thư kiến nghị của Nhân dân.
Đại biểu HĐND đông nhưng chất lượng chưa đồng đều; một số đại biểu kiêm nhiệm nhiều chức danh, thiếu thời gian nghiên cứu chuyên sâu, kỹ năng giám sát, phản biện còn hạn chế.
Đặc biệt, theo quy định hiện hành, 02 công chức giúp việc cho các Ban HĐND được xác định là biên chế thuộc Văn phòng HĐND và UBND. Như vậy về biên chế thì thuộc UBND, nhưng về công việc lại phục vụ HĐND, điều này tạo ra mối quan hệ chồng chéo, công chức đứng giữa dễ nảy sinh tâm lý né tránh, ngại va chạm, không giám mạnh dạn tham mưu những vấn đề nhạy cảm liên quan đến UBND dẫn đến làm giảm tính độc lập, khách quan khi thực hiện nhiệm vụ…
Dù có những khó khăn nhất định nhưng để đảm bảo hoạt động hiệu quả, các địa phương ở Hà Tĩnh cũng đã có nhiều giải pháp nhằm phát huy hiệu quả, vai trò của cơ quan dân cử.
Theo Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Hà Huy Tập Đậu Tùng Lâm để khắc phục những khó khăn, hạn chế còn tồn tại nêu trên, địa phương tiếp tục rà soát lại đội ngũ cán bộ, công chức sau sắp xếp để bố trí công việc phù hợp với chuyên môn, sở trường và kinh nghiệm công tác. Tiếp tục thực hiện chủ trương sáp nhập tổ dân phố để giảm đầu mối. Nâng cao chất lượng đại biểu HĐND thông qua bồi dưỡng chuyên sâu về kỹ năng xây dựng nghị quyết, giám sát, chất vấn và đối thoại với Nhân dân. Hoàn thiện thể chế, ban hành các văn bản hướng dẫn dưới luật phù hợp với thực tiễn đối với chính quyền địa phương 02 cấp.
“Muốn HĐND thật sự là cơ quan quyền lực ở địa phương thì cần xác lập rõ ràng cơ chế quản lý độc lập cho nhân sự HĐND, bảo đảm HĐND có thực quyền, thực lực”, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Hà Huy Tập Đậu Tùng Lâm chia sẻ.
“Về quy mô dân số và diện tích đơn vị hành chính được tăng lên, từ đó nâng cao vai trò, vị thế của HĐND cấp xã. Nhân sự, tài chính và cơ sở vật chất được tập trung hơn, tạo điều kiện thuận lợi để HĐND tổ chức hoạt động hiệu quả hơn. Chất lượng đại biểu, được cấp có thẩm quyền chỉ định, điều động tăng cường những đại biểu có trình độ, năng lực, uy tín cao ở cấp trên về, từ đó góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND có hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với quy mô của cấp chính quyền mới sau sáp sáp nhập… . Từ đó HĐND tiếp tục được phát huy hiệu quả, đáp ứng sự kỳ vọng, tin tưởng của cử tri và nhân dân”, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Phúc Trạch Hoàng Quốc Nhã cho biết.
Sau khi sáp nhập, quy mô địa giới hành chính, dân số và khối lượng công việc của các xã, phường đều tăng lên đáng kể yêu cầu HĐND xã, phường phải có sự đổi mới mạnh mẽ trong hoạt động, đặc biệt là đổi mới nội dung và phương thức giám sát.
HĐND xã Phúc Trạch không ngừng đổi mới về nội dung và phương thức giám sát
Tại xã Phúc Trạch, sau khi sáp nhập nội dung giám sát được HĐND địa phương này tập trung vào các vấn đề bức thiết, sát với thực tiễn như sắp xếp cán bộ, tổ chức bộ máy, phân bổ ngân sách, tiếp nhận tài sản, xử lý công việc tồn đọng từ các xã cũ. Theo dõi việc triển khai các chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ người dân vùng sáp nhập, đặc biệt là các hộ nghèo, cận nghèo, đối tượng chính sách; công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo. Mở rộng phạm vi giám sát, không chỉ giám sát hoạt động của UBND xã, mà còn giám sát hoạt động của các thôn, bản, các trường học, trạm y tế, hợp tác xã… thuộc phạm vi xã mới.Phương thức giám sát cũng đã có nhiều thay đổi. Theo đó, HĐND xã tăng cường hình thức giám sát chuyên đề theo từng lĩnh vực cụ thể như về đất đai, môi trường, y tế, giáo dục, xây dựng nông thôn mới, an sinh xã hội… Giám sát chuyên đề giúp đi sâu, đi sát từng nội dung, phát hiện vấn đề kịp thời, từ đó có kiến nghị, giải pháp phù hợp. Áp dụng giám sát từ xa và giám sát thực địa kết hợp giám sát hồ sơ, văn bản, báo cáo từ các cơ quan chức năng với giám sát thực tế tại hiện trường, đặc biệt với các công trình xây dựng, các dự án đang triển khai dở dang được bàn giao về chính quyền mới.
HĐND các xã phường ở Hà Tĩnh đã tăng cường tiếp xúc, tiếp nhận ý kiến từ cử tri bằng nhiều kênh, hình thức khác nhau, qua đó tiếp nhận phản ánh, kiến nghị để xây dựng kế hoạch giám sát sát thực hơn
Tăng cường tiếp xúc, tiếp nhận ý kiến từ cử tri bằng nhiều kênh, hình thức khác nhau, qua đó tiếp nhận phản ánh, kiến nghị để xây dựng kế hoạch giám sát sát thực hơn. Khuyến khích người dân gửi phản ánh bằng văn bản, email, điện thoại, tăng tính linh hoạt và tương tác…. Sau hơn 4 tháng, HĐND xã Phúc Trạch đã tiếp nhận hơn 20 nội dung qua điện thoại, tin nhắn từ cử tri.Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Phúc Trạch Hoàng Quốc Nhã phát biểu tại Kỳ họp thứ 2 HĐND xã vào tháng 8/2025
“Nhờ đổi mới về nội dung và phương thức giám sát nên nội dung giám sát sát với thực tế, tập trung vào những vấn đề dân sinh, giảm hình thức nên nâng cao chất lượng giám sát. Các kiến nghị sau giám sát cụ thể, rõ ràng, có căn cứ thực tiễn nên được UBND và các đơn vị liên quan nghiêm túc tiếp thu, thực hiện, nhất là liên quan đất đai, thủ tục hành chính, an sinh xã hội. Phát hiện kịp thời các sai sót, bất cập và kịp thời chấn chỉnh nhờ giám sát sâu sát. Việc HĐND xã lắng nghe và phản ánh kịp thời tiếng nói của cử tri, đồng thời giám sát thực chất đã tạo được lòng tin và sự ủng hộ từ nhân dân, nâng cao tinh thần trách nhiệm, hạn chế tình trạng trì trệ, né tránh của cán bộ, công chức”, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Phúc Trạch Hoàng Quốc Nhã cho biết.Khắc phục khó khăn, phát huy hiệu quả vai trò của cơ quan dân cử
Sau việc sắp xếp đơn vị hành chính và triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, hoạt động của HĐND các xã, phường ở Hà Tĩnh vẫn còn những khó khăn. Như về mặt nhân sự cán bộ chuyên trách chủ yếu được luân chuyển điều động từ các vị trí việc làm khác đến đảm nhiệm, nên về mặt kinh nghiệm, kỹ năng trong thực hiện nhiệm vụ còn hạn chế, bước đầu còn lúng túng, nhất là lĩnh vực chuyên sâu, phức tạp.
Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Hà Huy Tập Đậu Tùng Lâm phát biểu tại Kỳ họp thứ 3 HĐND phường vào tháng 9/2025
Quy mô địa bàn rộng hơn, dân số đông hơn, nhu cầu và đặc thù các khu dân cư có sự khác biệt đáng kể, phân cấp, phân quyền dẫn đến khối lượng công việc lớn, phát sinh nhiều vấn đề phức tạp liên quan đến quản lý đất đai, trật tự xây dựng, dịch vụ công, giải quyết đơn thư kiến nghị của Nhân dân.
Đại biểu HĐND đông nhưng chất lượng chưa đồng đều; một số đại biểu kiêm nhiệm nhiều chức danh, thiếu thời gian nghiên cứu chuyên sâu, kỹ năng giám sát, phản biện còn hạn chế.
Đặc biệt, theo quy định hiện hành, 02 công chức giúp việc cho các Ban HĐND được xác định là biên chế thuộc Văn phòng HĐND và UBND. Như vậy về biên chế thì thuộc UBND, nhưng về công việc lại phục vụ HĐND, điều này tạo ra mối quan hệ chồng chéo, công chức đứng giữa dễ nảy sinh tâm lý né tránh, ngại va chạm, không giám mạnh dạn tham mưu những vấn đề nhạy cảm liên quan đến UBND dẫn đến làm giảm tính độc lập, khách quan khi thực hiện nhiệm vụ…
Dù có những khó khăn nhất định nhưng để đảm bảo hoạt động hiệu quả, các địa phương ở Hà Tĩnh cũng đã có nhiều giải pháp nhằm phát huy hiệu quả, vai trò của cơ quan dân cử.
Theo Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Hà Huy Tập Đậu Tùng Lâm để khắc phục những khó khăn, hạn chế còn tồn tại nêu trên, địa phương tiếp tục rà soát lại đội ngũ cán bộ, công chức sau sắp xếp để bố trí công việc phù hợp với chuyên môn, sở trường và kinh nghiệm công tác. Tiếp tục thực hiện chủ trương sáp nhập tổ dân phố để giảm đầu mối. Nâng cao chất lượng đại biểu HĐND thông qua bồi dưỡng chuyên sâu về kỹ năng xây dựng nghị quyết, giám sát, chất vấn và đối thoại với Nhân dân. Hoàn thiện thể chế, ban hành các văn bản hướng dẫn dưới luật phù hợp với thực tiễn đối với chính quyền địa phương 02 cấp.
“Muốn HĐND thật sự là cơ quan quyền lực ở địa phương thì cần xác lập rõ ràng cơ chế quản lý độc lập cho nhân sự HĐND, bảo đảm HĐND có thực quyền, thực lực”, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Hà Huy Tập Đậu Tùng Lâm chia sẻ.
Những khó khăn, hạn chế HĐND cấp xã, phường trước khi sáp nhập từng bước được khắc phục sau khi sáp nhập đơn vị hành chính
Theo chia sẻ của các địa phương, những khó khăn, hạn chế của HĐND cấp xã, phường trước khi sáp nhập như số lượng đại biểu ít, thiếu tính đa dạng trong đại diện cử tri. Chất lượng đại biểu HĐND chưa đồng đều, không có bộ phận chuyên trách, chuyên môn giúp việc riêng cho HĐND… cũng đã được khắc phục.“Về quy mô dân số và diện tích đơn vị hành chính được tăng lên, từ đó nâng cao vai trò, vị thế của HĐND cấp xã. Nhân sự, tài chính và cơ sở vật chất được tập trung hơn, tạo điều kiện thuận lợi để HĐND tổ chức hoạt động hiệu quả hơn. Chất lượng đại biểu, được cấp có thẩm quyền chỉ định, điều động tăng cường những đại biểu có trình độ, năng lực, uy tín cao ở cấp trên về, từ đó góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND có hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với quy mô của cấp chính quyền mới sau sáp sáp nhập… . Từ đó HĐND tiếp tục được phát huy hiệu quả, đáp ứng sự kỳ vọng, tin tưởng của cử tri và nhân dân”, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Phúc Trạch Hoàng Quốc Nhã cho biết.
Theo Xuân Sinh Đại biểu nhân dân