Khi doanh nghiệp làm mình làm mẩy

Nhiều tờ báo đã cho rằng, với động thái “đe doạ”, “o ép” ngược lại bằng việc đóng cửa rồi sau đó mở cửa miễn phí khu du lịch lớn nhất nước này của ông Dũng “lò vôi” thì ông ta có thể buộc chính quyền tỉnh Bình Dương sẽ phải “xuống nước”, thay đổi những quyết định của mình. Áp lực về việc khoảng 2.000 con người mất việc, hàng ngàn trẻ em không được mổ tim miễn phí khi Đại Nam đóng cửa có thể sẽ khiến cho Bình Dương xem xét lại các quyết định của mình về khu công nghiệp Sóng Thần 3.

Nhưng có thể thấy việc gây sức ép của ông Dũng có lẽ khó đạt được mục đích. Bởi vì nếu bảo rằng chính quyền Bình Dương o ép doanh nghiệp thì không đúng theo kết luận của Thanh tra Chính phủ. Nếu chính quyền Bình Dương thực sự sai thì chắc chắn là kết luận ấy đã khác.

Vấn đề có lẽ ở chỗ lâu nay các doanh nghiệp lớn đã quen với những ưu đãi từ các chính quyền địa phương, nên khi không được tiếp tục những ưu quyền đó, đâm ra họ hay đưa ra những yêu sách. Việc công ty TNHH Đại Nam của ông Dũng được phê duyệt đầu tư các dự án có những khu đất “khổng lồ” như khu du lịch Đại Nam hay khu công nghiệp Sóng Thần 3 có thể là những ưu đãi ấy.

Những thói quen ưu đãi như trên có nhiều nguyên do, nhưng có lẽ nguyên nhân chính xuất phát từ quán tính suy nghĩ phổ biến về việc “trải thảm đỏ” thu hút, giành giật các nguồn đầu tư của các địa phương. Hệ quả của việc đó tạo ra thói quen nhận ưu quyền từ các doanh nghiệp, và khi không còn được tiếp tục đáp ứng thì họ quay ra làm áp lực.

Một trong những điển hình trong thời gian qua là có những doanh nghiệp lớn như công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh, từng đưa ra những yêu sách khá “kỳ quặc” khó có thể đáp ứng như thành lập “khu kinh tế đặc thù”, tuyển hàng vạn lao động nước ngoài, hay tự ý xây miếu thờ trong khu kinh tế... Chính quyền địa phương Hà Tĩnh khá lúng túng trước những đề xuất và hành động phạm luật này, nhưng chỉ dừng lại ở việc “tế nhị nhắc nhở”.

Đối với các nước đang phát triển như nước ta, việc kêu gọi, trải thảm đầu tư là điều dễ hiểu. Nhưng việc lo sợ mất đầu tư đến nỗi phải đáp ứng với những yêu sách vượt quá pháp luật thì hoàn toàn là không cần thiết.

Ở những nước phát triển như Mỹ, cả những doanh nghiệp khổng lồ như tập đoàn Microsoft với ông chủ Bill Gates làm từ thiện rất nổi tiếng, thế nhưng đã từng bị “soi” rất kỹ bởi luật chống độc quyền. Doanh nghiệp càng lớn thì càng bị luật pháp “soi” kỹ để tránh việc họ trở thành những con “cá mập” thao túng trên thị trường.      

Cho nên chức năng của mọi nhà nước đối với nền kinh tế, kinh doanh là tạo ra và bảo vệ hành lang pháp lý cho việc kinh doanh; chứ không phải tạo ra những mối “bang giao tình cảm” với các doanh nghiệp. Như việc gần đây, chính quyền Bắc Ninh đã phải “ngã ngửa” vì đề xuất trao huân chương Lao động hạng ba cho “trùm xã hội đen” Minh Sâm dưới vỏ bọc giám đốc một doanh nghiệp.

O bế, vỗ về, chiều luỵ để rồi nhận lấy tiếng o ép và những cú “làm mình làm mẩy” gây sức ép từ các doanh nghiệp, đó hẳn hệ quả tất yếu của những chính sách thu hút đầu tư lâu nay ở các địa phương...

Theo Đoàn Đạt (tin nóng)