Liệt sỹ trở về sau gần 40 năm “bặt vô âm tín”

Gia đình vui mừng khi ông Dương (hàng đầu, thứ hai từ phải qua) trở về sau gần 40 năm mất tích.

Gần 40 năm lưu lạc xứ người

Mấy ngày nay, ngôi nhà của gia đình vợ chồng cụ Ngô An Ninh và Phan Thị Thu (ở thị trấn Xuân An, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh) luôn rộn rã những tiếng cười, tấp nập người ra vào cùng chia sẻ niềm vui.

Ông Ngô An Dương là con trai cả trong một gia đình có 7 người con ở thị trấn Xuân An. Năm 1978, ông tham gia nhập ngũ, thuộc Đại đội 17, Trung đoàn 1, Sư đoàn 330, Quân khu 9, đóng quân tại tỉnh An Giang.

Năm 1979, ông chiến đấu tại chiến trường Campuchia và bị thương. Sau đó, ông bị quân Polpot bắt giam, đánh đập dã man. Từ đó, gia đình không còn nhận được thông tin gì về ông Ngô An Dương. Bẵng đi một thời gian dài, vào năm 1993, gia đình nhận được báo tử của ông Dương do Trung tá Lê Xuân Thìn - Phòng Chính trị Sư đoàn 330 ký. Kể từ đó bố mẹ của ông Dương được hưởng trợ cấp liệt sỹ và các chế độ chính sách đối với gia đình liệt sỹ từ năm 1993 đến nay.

Nhớ lại quá trình lưu lạc nơi đất khách, ông Dương tâm sự: “Sau khi được thả ra, tôi mất trí nhớ hoàn toàn, phải lưu lạc khắp nơi trên đất nước Campuchia. Trong thời gian lưu lạc ở xứ người, tôi gặp một phụ nữ làm nghề nông người Campuchia cưu mang, giúp đỡ. Sau đó, chúng tôi nảy sinh tình cảm và năm 1990 chung sống với nhau cho đến nay. Hiện vợ chồng tôi đã có 3 người con (2 trai, một gái). Vợ tôi là bà Âm Ôn (SN 1960). Cuộc sống gia đình nghèo túng, bản thân không có giấy tờ, sức khỏe ốm yếu nên gần như tôi đã đầu hàng số phận, chấp nhận cuộc sống tại đây”.

Những ngày đầu sống trên đất Campuchia, ông Dương phải nhờ sự giúp đỡ rất nhiều từ người dân nước bạn. Trước kia, trí nhớ ông mất nhiều nên chỉ nhớ mơ màng mình là người Việt Nam, chứ quê quán rõ ràng thì ông đã quên hết. Cách đây 4 năm, ông làm phiên dịch cho một công ty bất động sản của Việt Nam kinh doanh tại Campuchia. Kể từ đó, trí nhớ của ông được phục hồi dần dần và ông tìm cách hỏi thông tin người nhà.

“Mấy năm trước, trí nhớ tôi gần như phục hồi. Lúc đó tôi rất muốn trở về quê hương, tìm kiếm gia đình. Nhưng khổ một nỗi hoàn cảnh chúng tôi bên Campuchia cũng túng thiếu, đồng tiền kiếm ra không đủ chi tiêu nên việc trở về quê hương là rất khó khăn. Sau vài năm cố gắng tích góp, vợ chồng tôi đã tìm được về nhà”, ông Dương xúc động tâm sự.

Cuối năm 2018, ông viết thư gửi về UBND thị trấn Xuân An hỏi thăm gia đình. Sau khi ông đọc tên từng người thân trong gia đình chính xác, chính quyền địa phương đã thông báo cho người nhà ông Dương. Nghe được tin gia đình còn khỏe mạnh, ông Dương làm thủ tục giấy tờ về Việt Nam.

Niềm hạnh phúc vỡ òa của người thân

Giấy báo tử ông Ngô An Dương. ẢNh: S.Nguyễn

Chia sẻ với PV Báo Gia đình & Xã hội, người em trai út của ông Dương là Ngô Xuân Cảnh cho biết: "Nhiều năm nay gia đình tìm kiếm mộ anh Dương khắp nơi, nhưng chẳng có tin tức gì. Đột nhiên, cuối năm 2018, gia đình tôi nhận được tin từ chính quyền địa phương rằng anh Dương còn sống. Lúc đầu chúng tôi vô cùng bất ngờ. Bán tín bán nghi, nhưng sau khi nghe được anh Dương đọc tên chính xác từng người trong gia đình nên chúng tôi đã tin sự thật. Bây giờ thì đúng rồi, anh đã về với gia đình, không có niềm hạnh phúc nào bằng”.

Xúc động khi người con trai cả trở về, cụ Ngô An Ninh (85 tuổi, bố của ông Dương) nói: “Gia đình chúng tôi vô cùng hạnh phúc. Thật không ngờ đứa con trai gần 40 năm mất tích, được công nhận là liệt sỹ nay lại trở về đoàn tụ với gia đình. Mấy ngày nay, người dân thôn xóm cũng đến chia vui với gia đình tôi nhiều lắm”.

Hay tin ông Dương trở về như một câu chuyện cổ tích, nhiều người dân địa phương đã đến nhà hàn huyên, chúc mừng. Ông Trần Ngọc Vinh (người bạn thân của ông Dương hồi nhỏ) chia sẻ: “Nghe tin bạn thân trở về tôi thật sự bất ngờ, đúng là một chuyện không thể tin nổi. Giờ gặp lại bạn cũ tôi thấy vui mừng khôn xiết. Gần 40 năm anh em mới được gặp lại nhau”.

Trao đổi với PV, ông Lê Văn Minh – Chủ tịch UBND thị trấn Xuân An cho biết: “Sau khi ông Dương trở về địa phương, chính quyền xã đã đến thăm hỏi. Ông Dương trở về sau 40 năm lưu lạc, đó là một niềm vui không có gì bằng. Chúng tôi sẽ hoàn tất thủ tục gửi lên cấp trên xem xét và có hướng xử lý trường hợp của ông Dương”.

Liên quan tới vấn đề chế độ chính sách của ông Dương, bà Đậu Thị Hồng - Phó Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Nghi Xuân cho biết: “Chúng tôi đã nhận được thông tin ông Ngô An Dương trở về sau gần 40 năm mất tích. Phòng sẽ có công văn gửi Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh và Sở LĐ-TB&XH để xem xét, đối chiếu giải quyết vụ việc theo đúng quy định”.