Mất đất sau gần 30 năm sinh sống
Phản ánh tới Báo Tài nguyên & Môi trường, ông Phan Đình Thám, trú tại tổ dân phố 10, phường Bắc Hồng, Thị xã Hồng Lĩnh (tỉnh Hà Tĩnh) cho hay: “Đất được khai hoang từ trước năm 1980, đến năm 1982 chúng tôi có đơn xin chính quyền để khai hoang và đã được sự đồng ý của lãnh đạo chính quyền. Từ đó đến nay chúng tôi tiến hành trồng các loại cây ngắn ngày, cây lâm nghiệp và không hề xảy ra tranh chấp, được gia đình sử dụng ổn định…”.
Theo đó, đang sinh sống ổn định thì năm 2018, dự án làm hồ điều hòa Bắc Hồng được chấp thuận chủ trương đầu tư và triển khai thi công, trong đó nhiều hộ dân chịu ảnh hưởng phải nhường đất. Thế nhưng, làm việc với người dân UBND phương Bắc Hồng và UBND Thị Xã Hồng Lĩnh thông báo không có đền bù, hỗ trợ tái định cư…?
Không giấu được bức xúc, ông Phan Đình Thịnh, thương binh ¾, trú tại tổ dân phố 10, phương Bắc Hồng, thị xã Hồng Lĩnh phản ánh: “Sau khi tôi tham gia kháng chiến trở về thì bố mẹ chia cho một phần đất tại vùng này để cùng vợ con trồng cây lâu năm từ đó đến nay. Nhưng nay họ lấy đất để làm dự án mà không đền bù cây cối…”
Trước việc làm khó hiểu của chính quyền, ông Phan Đình Dạ, hơn 70 tuổi, sống trên khu vực chịu ảnh hưởng có đất bị thu hồi cho biết: "Tôi vào ở đây từ năm 1987, từ đó đến nay làm nhà sinh sống ổn định. Trước khi triển khai dự án, tài sản trên đất của gia đình tôi đã được chủ đầu tư kiểm kê thiệt hại. Vừa rồi, chính quyền lấy đất mà không đả động gì đến bồi thường, hỗ trợ. Hai vợ chồng tôi bây giờ cũng không biết di dời đi đâu."
Liên quan đến công trình hồ điều hòa Bắc Hồng, người dân nhận thông báo thu hồi đất từ tháng 7/2018 nhưng đến ngày 27/8/2018 thì chủ đầu tư đã cho phương tiện vào triển khai dự án khi chưa thỏa thuận với người dân. Trước việc làm khó hiểu của chính quyền địa phương, người dân đã phản ánh lên Hội đồng giải phóng mặt bằng thị xã Hồng Lĩnh. Ngay sau đó, Hội đồng giải phóng mặt bằng thị xã Hồng Lĩnh đã tiến hành kiểm đếm các tài sản, vật kiến trúc trên đất thu hồi của người dân. Tuy nhiên, người dân cho biết sau đó chỉ nhận được thông báo sẽ không có bồi thường.
Có o ép người dân?
The Quyết định số 1072/QĐ-UB, ngày 11/4/2018 của UBND tỉnh Hà Tĩnh về việc phê duyệt Báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng dự án hồ điều hòa Bắc Hồng thì đây là công trình thuộc dự án quản lý nguồn nước tổng hợp và phát triển đô thị trong mối liên hệ với biến đổi khí hậu. Dự án có quy mô sử dụng đất khoảng 4,83 ha, tổng mức kinh phí đầu tư gần 15 tỷ đồng từ nguồn vốn ODA do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp Hà Tĩnh làm chủ đầu tư, UBND TX. Hồng Lĩnh phụ trách công tác đền bù, giải phóng mặt bằng.
Trao đổi với ông Phan Xuân Hạnh - Chủ tịch UBND phường Bắc Hồng, TX Hồng Lĩnh cho hay: “Việc làm dự án hồ điều hòa có 7 hộ dân bị ảnh hưởng. Trong đó, đất của ông Bội và ông Dạ có hợp đồng với lâm trường Hồng Lĩnh để bảo vệ rừng. Riêng trường hợp của anh Thịnh, anh Thám thì họ có giấy xin khai hoang và trước đây là đất của lâm trường, đến năm 2009 vùng đất này được bàn giao cho xã quản lý”.
Theo quan sát của phóng viên tại khu vực làm hồ điều hòa, những cây tràm, bạch đàn có đường kính khá lớn, có những cây đã được gia đình thu hoạch chỉ còn lại gốc. Nhưng theo vị chủ tịch UBND phường Bắc Hồng thì cây cối họ mới trồng sau này chứ không có cây to đã thu hoạch như người dân phản ánh.
“Vì dự án làm trên đất thuộc sự quản lý của phường nên khi triển khai không phải thông báo cho người dân. Người dân phản ánh có nhiều cây cối trên đất, tuy nhiên họ không chứng minh được nguồn gốc đất, theo quy định thì không được đền bù” - Ông Hạnh giải thích thêm.
Làm việc với Ban Quản lý rừng Phòng hộ Hồng Lĩnh, một vị đại diện Ban khẳng định: “Chỉ có phần đất của ông Bội và ông Dạ là đất trước đây của lâm trường Hồng Lĩnh, chứ đất của ông Thám và ông Thịnh không xác định được có phải hay hay không”.
Được biết, trước đây khi thi công đường Suối Tiên - Thiên Tượng (cùng liên quan đến đất các hộ dân ảnh hưởng hồ điều hòa) UBND phường Bắc Hồng đã lấy ý kiến và niêm yết công khai nguồn gốc đất đai của các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án. Mặc dù vậy, phản ánh của người dân cho biết đến khi dự án hồ điều hòa Bắc Hồng tiếp tục triển khai thì chính quyền lại từ chối thông báo trước đó đã được công khai.