Hà Tĩnh: Hàng chục hộ dân gửi đơn đòi quyền lợi cho mảnh đất mà gia đình khai hoang từ năm 1966

Phản ánh tới Tạp chí Tòa án nhân dân, các hộ dân xóm Đồng Xuân cho rằng việc chính quyền xã Thạch Xuân chuyển đổi đất vườn, đất ở của họ thành đất công ích là không đúng với quy định của pháp luật về đất đai, khiến công sức khai hoang, cải tạo đất của họ trong hơn 50 năm qua bị xâm hại nghiêm trọng.

Theo hồ sơ về nguồn gốc sử dụng đất, năm 1966, thực hiện chủ trương của Nhà nước về di dân, có 31 hộ dân xã Thạch Đồng lên khai hoang, lập nghiệp tại Hợp tác xã Đồng Xuân (nay là xóm Đồng Xuân, xã Thạch Xuân, huyện Thạch Hà). Trong số đó có 4 hộ trở về quê, 27 hộ ở lại khai hoang, sản xuất và sinh sống cho đến nay.

Năm 2009, UBND xã Thạch Xuân đã tổ chức thực hiện việc chuyển đổi ruộng đất lần thứ 2. Đáng nói, trong đợt chuyển đổi ruộng đất này, chính quyền xã Thạch Xuân đã chuyển số diện tích đất sản xuất nông nghiệp liền kề với đất vườn ở xen kẽ trong khu dân cư có nguồn gốc khai hoang của các hộ thành đất công ích (đất 5%) do UBND xã quản lý.
 
Động thái này của chính quyền xã Thạch Xuân đã khiến người dân xóm Đồng Xuân bất bình, phản đối. Họ là những người tiên phong thực hiện chủ trương của Nhà nước về di dân, khai hoang phục hóa, mở rộng đất sản xuất. Nay, với việc chuyển đổi này, UBND xã Thạch Xuân đã biến đất do người dân khai hoang và sử dụng ổn định từ năm 1966 thành đất công ích do xã quản lý.

Năm 2012, có 23 hộ dân xóm Đồng Xuân đã làm đơn khiếu nại gửi các cơ quan có thẩm quyền. Họ bày tỏ sự bất bình khi công sức khai hoang suốt gần nửa thế kỷ đã bị chính quyền xã thu hồi một cách phi lý. Về mặt luật pháp, người dân cho rằng việc UBND xã Thạch Xuân đưa diện tích đất khai hoang, sử dụng ổn định từ năm 1966 vào quỹ đất công ích là trái với quy định của pháp luật về đất đai hiện hành.

Trong đơn, người dân xóm Đồng Xuân viết: “Đầu năm 1966, Đảng cho chúng tôi một vùng đất hoang vu, cho gạo ăn 6 tháng đầu và một số dụng cụ khác để khai hoang lập nghiệp… Chúng tôi vẫn giữ vững một niềm tin vào đường lối chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước theo luật đất đai nên chúng tôi không thừa nhận việc lấy đất thổ cư trong vườn của chúng tôi đang sinh sống đem ra cấp bán cho người khác và để đất 5%…”.

Về vấn đề này, quan điểm của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh tại văn bản số 332/STNMT-TTr ngày 13/02/2020 về việc soát xét hồ sơ, kết quả xử lý đơn của các hộ dân trú tại xóm 14 (xóm Đồng Xuân) xã Thạch Xuân, huyện Thạch Hà nêu rõ: “Về bản chất tất cả các hộ dân này đều cùng thực hiện chủ trương di dân đến xóm Đồng Xuân, xã Thạch Xuân từ năm 1966, để khai hoang và sử dụng đất ổn định từ đó đến nay, thuộc đối tượng sử dụng đất trước ngày 18/12/1980, đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 100 luật đất đai năm 2013”.
 
Thế nhưng, tại Văn bản số 777/UBND-TTr ngày 15/4/2014 và Báo cáo số 64/UBND-TTr ngày 20/5/2014, UBND huyện Thạch Hà lại đề xuất phương án xử lý: “Không thừa nhận việc đòi lại đất khai hoang của các hộ” (!?) Người dân xóm Đồng Xuân nghi ngờ về động cơ phía sau việc UBND xã Thạch Xuân lấy đất khai hoang của người dân chuyển đổi thành đất công ích. Và khi họ làm đơn khiếu nại, đòi quyền lợi hợp pháp thì UBND huyện Thạch Hà lại “không thừa nhận”.

Cũng tại văn bản số 332/STNMT-TTr ngày 13/02/2020, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh cho rằng: “Nguyên nhân chính làm phát sinh khiếu nại là do UBND xã Thạch Xuân chuyển đổi đất sản xuất nông nghiệp liền kề đất ở của các hộ xen kẽ trong khu dân cư (số diện tích này là đất có nguồn gốc khai hoang thành đất công ích 5% do UBND xã quản lý và đưa diện tích đất này của các hộ ra chia ở ngoài đồng là không đảm bảo quy định và thực tế tại địa phương”.

Phòng Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh cho hay, “việc UBND xã Thạch Xuân huyện Thạch Hà chuyển đổi như trên là sai về mặt nguyên tắc và đã yêu cầu UBND huyện Thạch Hà điều chỉnh lại quy hoạch, mục tiêu cuối cùng vẫn cấp đất lại cho các hộ dân theo hiện trạng ban đầu. Tuy nhiên việc làm đang chậm chạp nên người dân có ý kiến” và khẳng định rằng việc UBND xã Thạch Xuân cắt chuyển đổi đất của các hộ dân là sai quy định, nên dẫn đến việc các hộ dân hộ dân xóm Đồng Xuân gửi đơn phản ánh.

Đến nay, khiếu nại của các hộ dân xóm Đồng Xuân vẫn đang chờ tham mưu của hội đồng tư vấn của huyện Thạch Hà.

Theo Tạp chí tòa án